دهها جلسه بین وزرای خارجه دو کشور (ایران و آمریکا) در شورای امنیت سازمان ملل متحد و سه دور مذاکره در بغداد که من نیز در آنها شرکت داشتم. ” حسین امیرعبداللهیان گفت: “مشکل مذاکره نیست ، بلکه قلدری و اقدامات مکرر آمریکا است.” نماینده ویژه اتحادیه اروپا در معاهده منع اشاعه سلاح های هسته ای نیز از آغاز هفتمین دور مذاکرات وین در سپتامبر سال آینده خبر داد.
انریکه مورا ، نماینده اتحادیه اروپا در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی در تهران ، جدا از برنامه تشریفاتی خود ، در دیدارهای خود با مقامات ایرانی آنچه را که درباره خروج مذاکرات وین از ماه انجماد شنیده و شنیده بود ، بیان کرد. بعد از میلاد را اعلام کرد؟ آیا برای از سرگیری مذاکرات برجامی بین تهران و گروه 1 + 4 توافق شده است؟ شدت و میزان انعطاف پذیری هر یک از طرفین در این مورد برای بازگشت به میز مذاکره چقدر است؟ آیا برنامه جدیدی برای احیای برجام مطابق با سلیقه دولت فعلی ایران وجود دارد؟ این طرح چیست و تا چه اندازه امیدی به بازگشت به برجام و در نتیجه رهایی از بحران تحریم وجود خواهد داشت؟ در نتیجه انتخابات ژوئن سال گذشته ، ناظران از پیش بینی آینده برجام ناامید بودند.
سابقه شش دور مذاکرات فشرده در مورد دولت دوازدهم در وین با نارضایتی پارلمان ، شورای عالی امنیت ملی و رویکرد تیم همسو به رئیس جمهور منتخب دولت سیزدهم روبرو شد. به گفته مخالفان برجام در تهران ، نتایج مذاکرات با خواسته ها و شرایط طرف ایرانی فاصله داشت و بنابراین قابل پذیرش نبود. اگرچه مشخص نیست که شرایط تهران شامل چه مواردی خواهد شد و خواهد شد ، اما تعهد دولت جوبایدن برای تضمین توافق برجام از سوی دولت های آینده آمریکا ، لغو همه تحریم ها و حفظ آخرین عملکرد هسته ای سه قسمت اصلی استان تهران است. وی تحقق آن را مانعی برای احیای برجام خواند. این در حالی است که احزاب غربی به ویژه واشنگتن تاکنون هیچ گونه انعطافی در این زمینه نشان نداده اند و برخلاف گذشته ، اکنون تمایل خود برای بازگشت تهران به میز مذاکره را با تهدیدهای لفظی آمیخته اند.
ابراهیم رئیسی و محمدباقر قالیباف در دفتر مجلس شورای اسلامی در پی بن بست ششمین دور مذاکرات وین ، از دولت دوازدهم خواستند تا بر ادامه مذاکرات برجامی اصرار کند. این گروه از مخالفان برجام و منتقدان دولت حسن روحانی موضوع تحریم ها را موضوعی جانبی در مورد ناکارآمدی رهبری داخلی خواندند ، اما طولی نکشید که آنها بر لغو تحریم ها تأکید کردند. به عبارت دیگر ، هنگامی که نیاز به لغو تحریم ها مطرح می شود ، حتی از سوی بزرگترین منتقدان برجام ، این چیزی جز تمایل به بازگشت به مذاکرات برجام به عنوان زمینه ای واقعی برای رسیدن به این هدف نیست.
به مذاکرات برجامی در دولت سیزدهم ، چند نکته کلیدی وجود دارد: اول ؛ ادامه گفتگوها توسط دستگاه دیپلماسی دولت یا انتقال رهبری آن به شورای عالی امنیت ملی. دیگر؛ مدل دیگری که مذاکره کنندگان آینده در دستور کار دارند بر اساس خواسته های تهران است. سوم؛ ترکیب تیم مذاکره کننده که قادر خواهد بود الگوی اقتدار را که ابراهیم رئیسی در جریان مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بود برای ادامه مذاکرات برجامی اجرا کند. چهارم ؛ ارائه یک ایده قدرتمند بر اساس خواسته های تهران. از سوی دیگر ، می تواند آن را برای مهمانی های خود در وین بپذیرد.
مسدود شدن وضعیت برجام به معنای آسیب بیشتر به اقتصاد کشور با پیامدهای سیاسی و اجتماعی آن است. احزاب اروپایی در شورای امنیت سازمان ملل متحد که اکنون برخلاف گذشته با واشنگتن در اتحاد هستند ، ادامه شورای امنیت سازمان ملل متحد را فرصتی برای افزایش فشار بر تهران برای کاهش بیشتر خواسته های آن می دانند. با این حال ، تداوم وضعیت کنونی برای تهران به معنای افزایش خسارتی است که تحریم ها متحمل می شوند و می کنند.
حضور انریکه مورا در تهران ، علیرغم مخالفت گسترده مخالفان برجام ، می تواند به معنای مذاکراتی برای سنجش انعطاف پذیری هر یک از طرفین یا تکمیل استدلال متقابل برای بازگشت به مذاکرات وین باشد.
اظهارات اخیر سران کشورها و پارلمان ایران به همراه آنچه که نامزد پست وزیر امور خارجه دولت سیزدهم و نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته ای گفته است ، نشانه بارز توافق کلی برای بازگشت به امنیت سازمان ملل است. شورا.
البته از آنچه انریکه مورا در تهران گفت و یا از برنامه تهران برای بازگشت به مذاکرات وین و مختصات عملیاتی آن خبر واضحی در دست نیست. مهمتر از همه ، برجام همچنان به عنوان مهمترین موضوع در دستور کار است. با این حال ، مخالفان داخلی و خارجی آن در حال حاضر در این مورد سکوت کرده اند.