عمومی

تعارض حضور زنان در ورزشگاه با حکم شرع

آقا رئیسی حتما این توصیه را شنیده اما ترجیح داده سکوت کند و وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال کارشان را بکنند.

نامه جامعه مدرسین بر خلاف قبل بازتاب رسانه ای قابل توجهی نداشت و خبرگزاری های نزدیک به آسیب دیدگان زنگ خطری به صدا در نیاوردند که آرمان زنان ما ازدواج و تخصص فکری و اینهاست، فوتبال نبینند. یا مثلا قرار گرفتن در چنین جایی چیزی جز برانگیختن احساسات و عواطف کاذب نیست!

در واقع رسانه ها با سکوت قهرمانانه خود نمک بر زخم ها نپاشیدند و حتی از اخبار و تصاویر حضور بانوان در ورزشگاه آزادی دریغ نکردند.

نتیجه چه بود؟ اینطور شد که بازی ایران و عراق در آرامش و سکوت برگزار شد و با وجود تخلفات محدود، هیچ عکسی در قاب عکس گرفته نشد. ائمه جمعه امروز به این مشکل اشاره نکردند. بابت خطای قلم باد کاور شفاف تبریک می گوییم!

اما اکنون باید به سوالات مهم دیگری پاسخ داده شود، از جمله اینکه آیا نگرانی علما از عدم حضور در ورزشگاه ها نادیده گرفته شود؟ آیا حضور زنانی که گاهی با چادر در ورزشگاه حاضر می شدند، حرام و خلاف شرع بود؟ پس چه باید کرد؟ در صورت تکرار، آیا عدم رعایت موازین شرعی اشکالی ندارد؟

به نظر می رسد موضوع حضور زنان در فعالیت های اجتماعی به ویژه ورزش بیش از آنکه مذهبی، مذهبی و حتی فرهنگی اجتماعی باشد، موضوعی سیاسی است. به عبارت دیگر مشکل ساز شده است زیرا از دالان های سیاست عبور کرده است. اگر دولت های قبلی (خاتمی احمدی نژاد و روحانی) مانند دولت اصلی رفتار می کردند، این موضوع در این دوره ها سیاسی نمی شد و پابرجا بود. شبهه مخالف شرق اما همچنان در ذهن عالمان دین و متدین و غیرمذهب جای بحث دارد و حتی اگر موضوع را از سیاست خالی کنیم همچنان بن بست باقی می ماند.

برای روشن شدن موضوع باید دید چرا نهادهای مذهبی با حضور زنان در ورزشگاه ها و برخی فعالیت های ورزشی مخالفت می کنند. آن طور که من فهمیدم، مفسدی مانند اختلاط زن با مرد و عواقب مفسده این موضوع را سنگ بنای فتاوای خود می دانند. پس اگر این فرض حل شود، مشکل حل می شود.

در رویه قضایی، یک اصل پذیرفته شده است که فقیه حکم را صادر می کند، اما تشخیص موضوع حکم بر عهده مردم و مکلفین است (به جز در موارد خاص). بنابراین اگر جامعه بتواند ثابت کند که موضوع مورد انتقاد قابل حل است، دیگر جایی برای مخالفت با ورود زنان به استادیوم مناسب وجود نخواهد داشت و قانون قضایی نقض نمی شود.

در بازی روز پنجشنبه زنان در جایگاه ویژه ای قرار گرفتند و عملاً بحث دخالت آقایان منتفی شد. بنابراین دیگر دلیلی وجود ندارد که حضور آنها غیرقانونی تلقی شود. البته با ارتقای کیفیت حضور بانوان در مجامع ورزشی، انتقاد قانونگذاران نیز پایین خواهد آمد.

فعالان اجتماعی، جامعه شناسان، روانشناسان اجتماعی و فعالان مدنی در سال های اخیر برای بهبود رابطه شریعت و رفتار اجتماعی (حداقل در ورزش) تلاش کرده اند و در یک رابطه علمی صمیمی موضوعاتی مانند حضور زنان در استادیوم ها و حتی موضوعات مهمتری مانند به عنوان حجاب.و رعایت آن با اندیشمندان دینی مطرح نشده است.

امروزه به ویژه در شرایطی که مشکلات اقتصادی مردم را عصبانی و کم تحمل کرده و نشاط فردی و اجتماعی را به شدت کاهش داده است، این امر کاملا پذیرفته شده است که در مقولاتی مانند «فوریت» سختگیری نداشته باشیم.

مسابقات ورزشی چه بخواهیم و چه نخواهیم احساسات ملی و حماسی را بر می انگیزد که می تواند امیدبخش و وحدت آفرین باشد و در عین حال شادمانی را به ارمغان می آورد که در حیطه جواز است و در منطقه پوچی دینی هیچ ایرادی بر آن نیست. شاید بتوان یکی از مصادیق قانون سبکی و تحمل را در مورد این دسته بندی ها به کار برد.

از سوی دیگر، مقررات بین المللی که در اقتصاد و سیاست بر همه کشورها تحمیل شده است، ما را نیز مجبور به پذیرش رفتارهای ناخواسته در ورزش می کند. بین شرع و عرف نزاع نکنید، اعمال باید همرنگ تصمیمات دینی باشد.

ورزش و مسائل زنان بخش کوچکی از یک موضوع بزرگتر به نام زندگی معمولی است. اگرچه در ادبیات پزشکی قانونی امام خمینی (ره) قاعده تصمیمات ثانویه تا حدودی توانسته مشکلات را حل کند، اما در مسائل جدید گفتگوهای علمی تخصصی بین فعالان اجتماعی و عالمان دین اولاً ضروری است و ثانیاً باید به راه حل هایی منجر شود که اتهام ارتداد نباید مطرح شود. به راحتی ساخته می شود و نباید جامعه را به سکولاریسم وادار کرد و مبانی دینی را تحریف نکرد و تقابل دین و جامعه را فراگیر نکرد.

دکمه بازگشت به بالا