نشانه های خرابی وایر خودرو

کلیه موتورهای بنزینی اعم از دوزمانه و چهارزمانه، کاربراتوری و انژکتوری، سیستم های پاشش معمولی و مستقیم(GDI)، تنفس طبیعی و توربوشارژر نیاز به عاملی برای انجام عمل احتراق دارند که این فرآیند، توسط یک سیستم پیچیده بنام سیستم جرقه انجام می شود.

موتورهای بنزینی اولیه که سیستم سوخت رسانی آنها از نوع کاربراتوری بودند، از یک کوئل و یک توزیع کننده جرقه شامل دلکو و چکش برق و شمع استفاده می کردند تا زمان تحویل جرقه را مطابق با شاخص های مختلفی از جمله ترتیب احتراق، دور موتور و بار وارده به آن انجام دهند.

اکنون موتورهای جدیدتر که از سیستم های کامپیوتری بهره می برند، همان کار را به شکل دیگر و بسیار دقیق تر انجام می دهند. در این سیستم، دلکو و چکش برق حذف شده اند و کوئل های دوبل و کوئل های مدادی جایگزین آنها شده اند. وظیفه کوئل این است که ولتاژ را چند هزار برابر نماید تا شرایط برای ایجاد جرقه قوی در الکترودهای شمع مهیا گردد و مخلوط هوا و بنزین که تحت فشار قرار گرفته اند، محترق گردد.

مقصود از وایر خودرو چیست ؟

وقتی صحبت از سیستم جرقه زنی موتور بنزینی می شود، همواره وایرهای شمع جزء قطعات بسیار حساس، ارزشمند و مهم دسته بندی می شوند. روکش این سیم ها از چند لایه تشکیل شده و بسیار ضخیم می باشند زیرا ولتاژ بالائی را از کویل را به شمع ها منتقل می کنند.

از آنجا که فاصله بین وایر ها با موتور خیلی کم است و تقریبا این قطعات چسبیده به موتور می باشند لذا همواره در معرض مقدار قابل توجهی تنش حرارتی و الکتریکی قرار دارند و در نتیجه آنها را مستعد خرابی می کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، طیف گسترده ای از علائم ظاهر می شود که باعث سردرگمی رانندگان می گردد.

علائم خرابی وایر خودرو

یکی از علائم خرابی شمع خودرو که باعث کار نکردن شمع می‌شود خرابی وایر خودرو است. وایر خودرو همان کابلی است که برق مورد نیاز شمع را تامین می‌کند. از علائم خرابی وایر خودرو می‌توان به ترک خورد روکش پلاستیکی روی آن اشاره کرد که این اتفاق باعث ایجاد جرقع و اتصالی در وایر خودرو می‌شود. علائم خرابی وایر شمع 206 و علائم خرابی وایر شمع 405 مانند یک دیگر است و باعث می‌شد چراق چک خودرو روشن شود.

یکی از شایع‌ترین علائم خرابی وایر پراید ایجاد مشکل در روشن شدن خودرو است.

بعد از وایر، شمع خودرو قرار دارد. برای چک کردن شمع خودرو باید شمع خودرو از محل خود خارج شود. برای خارج کردن شمع باید حتما از آچار شمع استفاده کرد. زمان تعویض شمع خودرو که توسط سازنده شمع مشخص می‌شود معمولا 25 هزار تا 30 هزار کیلومتر است. تعویض شمع خودرو در زمان مشخص شده مهم می‌باشد. امداد خودرو قزوین آماده ارائه خدمات تعمیر وایر انواع خودرو میباشد.

خسارت‌های درست کارنکردن شمع خودرو

افزایش مصرف سوخت و کاهش بازدهی موتور.

ایجاد مشکل برای فیلتر کاتالیست و مسدود شدن آن.

کثیف شدن سوپاپ‌ها به دلیل رسوب بنزین سوخته نشده.

ایجاد لرزش و خراب شدن سایر اجزای موتور در بلند مدت.

تعویض شمع بعد از مشخص شدن علائم خرابی شمع خودرو

از نکات مهم زمان خرید شمع این است که حتما شمع مناسب خودرو خود را خریداری کنید. در بازار انواع مختلفی از شمع خودرو وجود دارد. از انواع مدل‌های شمع بر اساس جنس می‌توان به شمع مسی، شمع پلاتینیومی اشاره کرد. همچنین شمع در دسته بندی‌های دیگری نیز قرار می‌گیرد مانند شمع گرم، شمع سرد، شمع چند الکترودی و… . در خودروهایی مانند پژ. به عنوان مثال در پژو 206 که موتور آن‌ها یورو 4 است از شمع‌های پایه بلند استفاده می‌شود و در خودرو پراید که موتور آن معمولی است از شمع‌های پایه کوتاه. البته در پرایدهای تولیدی از سال 95-96 به بعد موتور یورو 4 استفاده شده که شمع پایه بلند برای موتور آن مناسب است.

معرفی انواع مدل‌های شمع

شمع گرم: شمع گرم نوعی از شمع هستند که گرمای خودرا دیر از دست می‌دهد و در موتورهایی که در دمای پاین کار میکنند استفاده می‌شود. پایه این مدل از شمع‌ها بلند است.

شمع سرد: شمع سرد برخلاف شمع گرم پایه کوتاهی دارد و در موتور‌هایی به کار می‌رود که با دمای بالا کار می‌کند.

در شمع‌های معمولی در بازار برای ساخت الکترود از آلیاژ نیکل استفاده می‌شود که عمر کوتاهی دارد ولی با ساخت الکترود ایریدیومی و یا پلاتینیومی عمر الکترود بسیار بیشتر می‌شود.

نحوه عیب یابی شمع خودرو

1- اولین نکته که باید به آن توجه کنید کیلومتر خودرو است. التبه میزان سوختن و مصرف شمع خودرو بستگی به نوع رانندگی نیز دارد. رانندگی با دور موتور بالا علاوه بر افزایش مصرف سوخت باعث مصرف بیشتر الکترود شمع می‌شود.

2- نشانه دوم کاهش قدرت موتور است. البته به دلیل اینکه شمع‌ها به مرور زمان کارایی خود را از دست می‌دهند شما متوجه خرابی آن‌ها نمی‌شوید ولی در برخی موارد این کاهش قدرت کاملا محسوس است.

3- روشن شدن چراق چک. یکی دیگر از علائم خرابی شمع خودو روشن شدن چراغ چک موتور است. همچنین اگر خودرو شما از کامپیوتر و یا همان ECU هوشمندی برخوردار باشد به صورت خودکار و یا با تست دیاگ نیز وجود مشکلی در شمع را به شما اطلاع می‌دهد.

4- لرزش موتور. از دیگر موارد پیش آمده د زمان خرابی شمع لرزش موتور است که به دلیل اختلا در سوخت صحیح خودرو است

آیا همه خودروها دارای وایر شمع هستند؟

در خودروهای کاربراتوری، عموما یک کوئل وجود داشت و سپس ولتاژ بوسیله دلکو و چکش برق توزیع شده و نهایتا بوسیله وایرها به شمع ها ارسال می گردید. بعد از اینکه سیستم های انژکتوری جایگزین سیستم های سوخت رسانی کاربراتوری شدند و قوانین سخت گیرانه ای در میزان آلایندگی خودروها وضع گردید، سیستم جرقه خودرو نیز دچار تحول زیادی شد.

در خودروهای انژکتوری عموما دو مدل کوئل وجود دارد: کوئل دوبل و کوئل های مدادی. ساختار کوئل دوبل بدین صورت است که در کوئل در کنار هم و در یک مجموعه قرار گرفته است و هر کدام از آنها وظیفه دارند تا جریان لازم را برای دو سیلندر تامین نمایند و به همین دلیل، به آنها کوئل دوبل گفته می شود. در بعضی از این مدل ها مانند خودرو پراید و 405 مدل پائین وایرهای شمع قابل مشاهده می باشند و در بعضی مدل های دیگر، مانند خودرو 206 وایر شمع بصورت یک سیم ضخیم، قابل دیدن نمی باشند بلکه بصورت یک مجموعه(pack) روی شمع ها بسته می شوند.

خودروهای جدیدتر مانند لوگان، مگان، کپچر و کولئوس از کوئل های مدادی بهره می برند،  در این خودروها برای هر سیلندر یک کوئل وجود دارد. کوئل های مدادی مستقیما بر روی شمع ها بسته شده و فقط یک کاور در محل اتصال کوئل و شمع وجود دارد. کوئل های مدادی دارای بیشترین کارائی در میان انواع کوئل ها می باشند.

علائم خرابی وایر شمع

وجود یک یا چند وایر شمع معیوب، اغلب با مجموعه ای از پیامدها و علائم همراه است. یادگیری روش عیب یابی و تشخیص این علائم می تواند در هنگام تلاش برای اصلاح وضعیت موجود و بازگرداندن خودرو به شرایط کارکرد مناسب ارزشمند باشد.

در زیر چندین مورد از رایج ترین علائم مرتبط با وایر شمع معیوب، مجموعه کوئل دوبل خراب و یا کوئل مدادی سوخته آورده شده است.

بد کار کردن خودرو در حالت درجا

یکی از رایج ترین علائم وایر شمع خراب، نامنظم کار کردن یا ریپ زدن موتور در حالت درجا کار کردن خودرو(دور Idle) است. این وضعیت اغلب هنگام روشن کردن خودرو و همچنین در وضعیتی که موتور سرد است و یا در هنگام توقف در ترافیک احساس می‌شود و باعث می‌شود تا صاحب خودرو یک نوع لرزش در موتور احساس نماید. این دور آرام که با لرزش همراه است و در عین حال توان موتور نیز ضعیف است، ناشی از عدم تعادل میزان گشتاور تولید شده توسط احتراق در یک سیلندر، نسبت به سیلندر های دیگر است.

احتراق ناقص خیکی دیگر از علائم خرابی وایر شمع، وجود احتراق ناقص(Misfire) قابل توجه در حداقل یک سیلندر است. این وضعیت اغلب در حالت شتابگیری، بسیار قابل توجه است و می‌تواند به صورت یک لرزش یا کاهش محسوس در قدرت احساس شود.

یک موتور که به هر دلیلی مانند خرابی وایر شمع، دارای احتراق ناقص در سیلندرها می باشد، در زمانیکه خودرو زیر بار است(بطور مثال تعداد سرنشین بیشتر، حمل بار زیاد، بکارگیری مصرف کننده های قوی مانند کولر و یا حرکت در سربالائی و …) صدای بیشتری نسبت به حالتی که احتراق ناقص ندارد، ایجاد می کند.

چراغ چک موتور را بررسی کنید

چنانچه یکی از وایرها دچار مشکل شود که منجر به احتراق ناقص در سیلندر گردد و یا احتراق بطور کلی در یک سیلندر انجام نشود، کامپیوتر مدیریت موتور(ECU) می تواند احتراق ناقص و یا عدم کارکرد آن سیلندر را تشخیص داده و آنرا در قالب یک خطا در حافظه کامپیوتر ذخیره نموده و چراغ اخطار بر روی صفحه نمایشگرها روشن شود. این چراغ، به چراغ هشدار سیستم مدیریت موتور و یا چراغ چک موتور(Engine Check) معروف است.