اصولا مالیات چیست و کارکرد آن در اقتصاد چگونه است؟ همان‌طور که می‌دانید دولت به‌عنوان متولی اصلی قدرت در یک کشور وظیفه تامین امنیت، تولید کالاهای عمومی مثل پارک، ایجاد راه‌ها، ایجاد ثبات و نظم در بازارها و.. را برعهده دارد. دولت نیز همانند هر بنگاه دیگری در اقتصاد برای انجام این امور نیازمند وجود منابع مالی یا درآمدهای قابل اتکا است. بخشی از این درآمدها از منابعی که در اختیار خود دولت است فراهم می‌شود؛ اما این منابع نمی‌تواند جوابگوی حجم بالای هزینه‌های دولت باشد. یکی از منابع مهم درآمدی دولت‌ها اخذ مالیات از مردم است. مالیات در حقیقت بخشی از درآمدهای افراد جامعه یا سود فعالیت‌های اقتصادی است که به‌صورت اجباری و بلاعوض در اختیار دولت قرار می‌گیرد. دولت موظف است این درآمدها را برای بهره‌وری بهتر از منابع موجود و ایجاد بستری مناسب برای بهبود امکانات و شرایط لازم، در فعالیت‌های مختلف اقتصادی صرف کند. تصمیمات دولت به دلیل انسجام بالا و دید کلانی که نسبت به جامعه دارد بهتر از رفتار فردی مردم می‌تواند این امر را محقق کند. اما با وضع مالیات در یک بازار بار مالیاتی بیشتر بر دوش کدام گروه از فعالان اقتصادی سنگینی خواهد کرد؟ اگر مالیات روی قیمت کالایی وضع شود این فروشندگان هستند که باید مالیات را بپردازند یا اینکه خریداران متحمل این هزینه می‌شوند؟ جالب است بدانید در اکثر موارد بار مالیاتی متوجه هر دو گروه است.
ابلاغ مالیاتی 1402 به فرایندی گفته می‌شود که طی آن سازمان امور مالیاتی کشور بعد از بررسی اطلاعات اظهارشده توسط مودی در اظهارنامه مالیاتی و تطبیق آنها با اطلاعات به‌دست‌آمده از سایر منابع، مالیات تشخیصی را تعیین کرده و طی نامه‌ای تحت‌عنوان برگه ابلاغ مالیاتی برای مودی ارسال می‌کند
فرض کنید شهرداری تصمیم بگیرد یک نمایشگاه تولید محصولات کشاورزی در شهر برگزار کند. در این نمایشگاه انواع محصولات کشاورزی با کیفیت و تنوع فراوان قابل عرضه است. لازمه اجرای این نمایشگاه ایجاد زیرساخت مناسب در محلی از شهر است که امکان دسترسی برای عموم فراهم باشد. بستن داربست، نصب پوسترهای تبلیغاتی، طبقه‌بندی و غرفه‌بندی محصولات مختلف، استخدام راهنما، پارکینگ مناسب و…. در این میان هزینه ایجاد چنین امکاناتی باید به‌نحوی به شهرداری پرداخت شود. شهرداری تصویب می‌کند برای تامین هزینه‌های نمایشگاه روی هر محصول کشاورزی برای مثال هر کیلو برنج ۵۰۰ تومان مالیات وضع خواهد کرد. در وهله نخست فروشندگان ادعا می‌کنند که آنها در فضای رقابتی برای جلب نظر مشتری نمی‌توانند این مقدار را به قیمت کالای خود اضافه کنند. در طرف دیگر سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان ادعا می‌کند که مردم برای خرید کالاها با قیمتی پایین‌تر از بیرون قدم در نمایشگاه می‌گذارند و نباید مالیات را آنها بپردازند. شهرداری نیز پا در میانی کرده و اعلام می‌کند بهترین راه‌حل این است که نیمی از مالیات را مردم بپردازند و نیم دیگر را فروشندگان.
به تحلیل اقتصادی وضع مالیات و نحوه توزیع و تقسیم آن بین فروشندگان و خریداران بپردازیم. نخست از دید خریداران، فرض کنید مسوولان برگزاری نمایشگاه اعلام کنند مالیات هر کیلو برنج ۵۰۰ تومان است که فقط خریداران باید آن‌را بپردازند. تحت این شرایط اگر قیمت هر کیلو برنج در نمایشگاه ۳۰۰۰ تومان است در حال حاضر به ۳۵۰۰ تومان تغییر می‌کند. آیا این وضع مالیات تنها به‌ضرر خریداران است؟ آیا کل این ۵۰۰ تومان را آنها خواهند پرداخت؟ در چارچوب اقتصادی حتی در این وضعیت نیز هر دو گروه مالیات را پرداخت می‌کنند. برای روشن‌تر شدن این موضوع به بررسی عرضه و تقاضا در بازار بپردازیم. عرضه‌کنندگان برنج در نمایشگاه مقدار برنج معینی برای عرضه در نمایشگاه دارند که در پی افزایش قیمت میزان آن تغییری نخواهد کرد. اما افزایش قیمت رفتار متقاضیان را متاثر می‌کند. ممکن است فردی که قرار بوده ۱۰۰ کیلو برنج با قیمت ۳۰۰۰ تومان خرید کند اکنون بیش از ۸۵ کیلو خریداری نکند. یا عده‌ای دیگر با این قیمت از خرید در نمایشگاه منصرف شوند. تحت این شرایط فروشندگان که نمی‌خواهند بازار را از دست بدهند شروع به کاهش قیمت می‌کنند مثلا قیمت را ۳۴۰۰ تومان تعیین می‌کنند. در این وضعیت ۱۰۰ تومان از مالیات ۵۰۰ تومانی را فروشندگان و ۴۰۰ تومان را خریداران می‌دهند.
اگر باز هم این سیاست کارگر نشد ممکن است قیمت همچنان افت کند. فرض کنید قیمت در ۳۲۰۰ تومان متوقف شود. خریداران ۲۰۰تومان و فروشندگان ۳۰۰ تومان از مالیات را می‌دهند. در این قیمت شماری از متقاضیان که حاضر بودند برنج را با قیمت ۳ هزار تومان خریداری کنند از بازار خارج شده‌اند. بنابراین، وقتی گفته می‌شود در قیمت ۳۲۰۰ تومان که از ۳۰۰۰ تومان قبلی برای فروشندگان بیشتر است آنها باز هم در ضرر مالیات سهیم‌اند. منظورمان همین متقاضیانی هستند که به‌واسطه افزایش قیمت از بازار خارج شده‌اند. حال سراغ سوال اساسی برویم چه کسانی مالیات را پرداختند؟ پاسخ روشن است هر دو طرف در این میان هزینه‌ای متقبل شدند و در حقیقت هم فروشندگان و هم خریداران مالیات را پرداخت کردند. آنچه مسلم است وضع مالیات هم قیمت کالا را بالاتر برد و هم حجم قابل مبادله را کاهش داد. این امر به معنی کاهش حجم یا اندازه بازار است. یک ضرر اقتصادی که اگر مالیات اخذ شده در جهت بهبود آن کاری انجام ندهد در بلندمدت اندازه کل اقتصاد را کاهش خواهد داد.
البته تاثیر مالیات بر بازارهای مختلف متفاوت است مثلا کالاهای ضروری نظیر نان، وقتی مالیات بر این اینگونه کالاها وضع شود چون مردم چاره‌ای جز خرید آن ندارند در حقیقت کل مالیات را مردم می‌پردازند. یا کالاهایی که جایگزین زیادی دارند مثلا وضع مالیات بر یک تولیدکننده کفش داخلی را در نظر بگیرید. چون در بازار انواع کفش خارجی وجود دارد او اگر مالیات را به قیمت فروش اضافه کند ناچار است از بازار خارج شود، بنابراین کل مالیات را خودش پرداخت خواهد کرد. هدف‌گذاری مالیات در بازارهای مختلف باید با توجه به حساسیت فروشندگان و خریداران و تاثیراتی که بر اندازه اقتصاد خواهد گذاشت انجام شود. مهم‌تر از آن باید در نظر داشت مالیات اخذ شده در مراحل بعدی دمالیات چیست؟
مالیات مبلغی‌ست که شهروندان (اشخاص حقیقی و حقوقی) در مقابل خدمتی که از دستگاه‌های دولتی دریافت می کنند به صورت قرض‌الحسنه و بلاعوض آن را به دولت جهت جبران هزینه‌های عمومی پرداخت می‌کنند.
مالیات در واقع انتقال بخشی از درآمدهای جامعه به دولت می باشد زیرا این دولت است که زیرساخت‌ها و ابزارهای لازم برای تحقق درآمدها را فرآهم ساخته است.
“مالیات مبلغی‌ست که شهروندان، جهت جبران هزینه‌های عمومی به دولت پرداخت می‌کنند”
چرا شهروندان باید مالیات بپردازند؟
دولت‌ها با درآمد حاصل از مالیات شرایط مناسب را برای فعالیت‌های اقتصادی فرآهم می‌کنند و علاوه بر این یکی از درآمدهای مهم دولت اخذ مالیات از شهروندان است.شهروندان با پرداخت مالیات در هزینه‌های عمومی جامعه سهیم هستند.
بخشی از درآمدهای افراد جامعه، به‌واسطه‌ی زیرساخت‌ها و ابزارهایی‌ست که توسط دولت‌ها به وجود می‌آیند؛
پرداخت مالیات، به دلیل جبران این هزینه‌ها و تداوم و بهبود خدمت‌رسانیِ دولت‌ها ضرورت دارد.
فرار مالیاتی چیست و چه مجازاتی دارد؟
به هرگونه تلاش غیرقانونی که با هدف خودداری از پرداخت مالیات یا کمتر پرداختن آن انجام شود، فرار مالیاتی می‌گویند.
یکی از مهمترین مجازات‌هایی که برای فرار مالیاتی در قانون مالیاتی(ماده ۱۹۹ و ۲۰۰) در نظر گرفته‌اند این است که شخص متخلف علاوه بر اینکه باید مالیات خود را پرداخت کند، مشمول جریمه‌ای ۲۰ درصدی از مالیات پرداخت نشده هم می‌شود.
جهت ارسال صورتحساب های الکترونیکی سامانه مودیان کلیک کنید
مؤدی مالیاتی کیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
به کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که باید مالیات پرداخت کنند و موظف به پرداخت مالیات به دولت هستند مؤدی مالیاتی می گویند؛ کلیه مؤدیان وظیفه دارند اطلاعات و اسناد درخواستی از سوی سازمان امور مالیاتی را تکمیل نموده و در زمان مقرر به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند و مالیات در نظر گرفته شده را در زمان مشخص اعلام شده، پرداخت نمایند.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
اظهارنامۀ مالیاتی، کارنامه مالی یکساله مؤدیان است که برای محاسبه میزان مالیات قابل پرداخت به سازمان امور مالیاتی تحویل می‌دهند.
اشخاص مشمول مالیات چه کسانی هستند؟
بسته به قوانین مالیاتی هر کشور، افراد حقیقی و حقوقی با موقعیت‌های متفاوت، مشمول مالیات می‌شوند و مؤدی مالیاتی به حساب می‌آیند. طبق قوانین ایران گروه‌های زیر مشمول مالیات به حساب می‌آیند:
- کلیه افراد حقیقی و حقوقی که در ایران مالک هستند و بر اساس مال و املاک خود باید مالیات بدهند.
- اشخاص حقیقی که در ایران هستند و با توجه به درآمدهایی که در ایران و خارج از ایران دارند باید مالیات پرداخت کنند.
- اشخاص حقیقی ایرانی که خارج از ایران درآمدهایی دارند باید بر اساس درآمد کسب شده خود مالیات پرداخت کنند.
- اشخاص حقوقی ایرانی بر اساس درآمدهایی که در ایران و در خارج از ایران بدست می‌آورند.
- اشخاص حقیقی و حقوقی غیرایرانی بر اساس درآمدهایی که در ایران بدست می‌آورند.
طبق قوانین ایران، مؤدیان مالیاتی افراد زیر هستند:
اشخاص حقیقی و حقوقی ساکن ایران(ایرانی و غیرایرانی)، که در ایران ملک یا مال یا درآمد دارند.
اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از ایران(ایرانی و غیر ایرانی)، که درآمدی حاصل از امکانات بازار ایران دارند.
چه اشخاصی مشمول پرداخت مالیات نمی باشند؟
دستگاه‌ها و نهادهایی که بودجۀ آنها توسط دولت پرداخت می‌شود و یا مجوز لازم را از نهادهای مربوطه دارند، از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.
نرخ مالیاتی چیست؟
نرخ مالیات، معیاری است که مؤدیان هنگام محاسبه مالیات باید از آن برای تعیین و میزان مالیات تعلّق گرفته استفاده نمایند؛ نرخ مالیات بر اساس جزییات مفصلی از سمت سازمان مالیاتی تعیین می‌شود و نمی توان‌برای مالیات نرخ ثابتی در نظر گرفت.
نرخ مالیاتی صفر چست؟
گاهی اوقات دولت‌ها برای اینکه از بنگاه‌های اقتصادی و یا برخی از کسب‌وکارها حمایت کنند، نرخ مالیاتی صفر را در مدت معین و مشخصی برای آن کسب‌وکارها در نظر می‌گیرند. نرخ مالیاتی صفر، به این معنی‌ست که در آن مقطعِ موقت، نرخ مالیاتی برای آن کسب‌وکار یا بنگاه اقتصادی خاص وجود ندارد و موقتاً معاف از مالیات است.
نرخ مالیاتی صفر با معافیت چه تفاوتی دارد؟
در نرخ مالیاتی صفر، عدم پرداخت مالیات در مدت زمان معینی برای کسب‌وکارها تعیین می شود اما معافیت مالیاتی یعنی برخی از مشاغل و دستگاه‌ها به صورت دائم از پرداخت مالیات معاف هستند.
در انتها لازم به ذکر است که متن‌های اینچنینی هیچ‌گاه جایگزینی برای نوشته‌های حقوقی و قانونی نخواهند بود و به علت اختصار و ساده‌نویسی، در این مطلب تلاش شده است که کاربردی بودن، بیشتر از دقت مدنظر باشد.
رکجا و چگونه صرف خواهد شد. اگر مردم تاثیر مالیات را در تعاملات بازارها مشاهده نکنند فساد و فرار مالیاتی این چرخه را مختل خواهد کرد.
پرداخت یک وظیفه مهم و ضروری برای شهروندان یک کشور است. عمل به این وظیفه دو دلیل مهم اجتماعی و اقتصادی دارد:
- تامین بودجه دولت: دولت برای ارائه خدمات عمومی به شهروندان خود، نیاز به بودجه دارد. بودجه دولت از طریق مالیات، عوارض و سایر درآمدهای عمومی تأمین می شود. این بودجه برای انجام کارهایی مانند ساخت بزرگراه ها، بنادر، بیمارستان ها، مدارس، امنیت عمومی، و تأمین نیازهای کشور در شرایط بحرانی استفاده می شود.
- تقسیم منابع به‌طور عادلانه: پرداخت مالیات به دولت، برای تقسیم منابع در جامعه به‌طور عادلانه استفاده می‌شود و باعث کمتر شدن تضاد طبقاتی در جامعه می شود. در واقع دولت با دریافت مالیات بیشتر از افراد با درآمد بالاتر و خدمات دهی به اقشار کم درآمد ، به توزیع عادلانه ثروت در جامعه کمک می کند
در صورت هرگونه ابهام در مورد مسائل مالیاتی می توانید از کارشناسان حسابدار اپ بهره مند شوید
اپلیکیشن مشاوره مالیاتی و حسابداری
حسابدار اَپ
تنظیم اظهارنامه مالیاتی
کاهش جرائم مالیاتی
تنظیم دفاتر قانونی
بدون شک، مالیات پرداخت کردن برای بسیاری از افراد ناخوشایند است.اما در واقعیت، پرداخت مالیات علاوه بر وظیفه ی اجتماعی ، یک الزام برای افرادی است که دارای منبع درآمدی می باشند
یکی از دلایل اصلی پرداخت مالیات، تأمین هزینه های دولت است. در سال های گذشته منبع اصلی درآمد دولت از درآمدهای نفتی تامین می شد ، اما امروزه با وجود گسترش تحریم ها و کاهش درامد نفتی ، بخش عظیمی از هزینه های دولت با دریافت مالیات تامین می شود و عدم پرداخت مالیات دولت را با کسری بودجه روبه رو می کند
به همین دلیل دولت جهت دریافت به موقع مالیات از قوانین سفت و سختی استفاده می کند و با افرادی که از قوانین مالیاتی تخطی کنند به شدت برخورد می نماید، اگر برای محاسبه مالیات و تنظیم اظهارنامه مالیاتی نیاز به راهنمایی دارید می توانید از راه های ارتباطی زیر با کارشناسان حسابدار اپ در ارتباط باشید
تماس اول رایگان
پشتیبانی 24 ساعته
ریموت به سیستم
مشاوره به سراسر کشور
پاسخگویی در لحظه
دریافت و بررسی مدارک
هدف دولت از دریافت مالیات، تأمین منابع مالی جهت ارائه خدمات عمومی به شهروندان و تحقق اهداف سیاسی و اقتصادی کشور است. در واقع، دولت با دریافت مالیات، به عنوان منبع اصلی تأمین بودجه، قادر به انجام کارهایی مانند ایجاد زیرساخت‌ها، بهبود وضعیت آموزش و پرورش، بهبود سلامت و درمان، توسعه صنایع، ایجاد اشتغال و بسیاری از اقدامات دیگر است.
همچنین، دریافت مالیات از شهروندان و شرکت‌ها به عنوان یکی از مهمترین منابع تأمین بودجه دولت، باعث کاهش نیاز به گرفتن وام و افزایش استقلال مالی دولت می‌شود. به علاوه، دریافت مالیات از شهروندان باعث کاهش تفاوت درآمدی و اجتماعی می‌شود و در نتیجه، می‌تواند به کاهش فقر و تضاد طبقاتی کمک کند
مالیات دریافت شده صرف چه کارهایی می شود؟
مالیات دریافتی از مردم برای تامین هزینه‌های دولت و ارائه خدمات عمومی به جامعه مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از کاربردهای مالیات به شرح زیر است:
- تأمین بودجه دولت: بخش عمده‌ای از مالیات به منظور تأمین بودجه دولت و هزینه‌های دیگر آن مانند حمایت از بخش‌های مختلف اقتصادی، پرداخت حقوق و دستمزد کارمندان دولتی و هزینه‌های دیگر صرف می‌شود.
- ارائه خدمات عمومی: مالیات برای ارائه خدمات عمومی به جامعه مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله آب، برق، گاز، امنیت، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، جاده سازی، پل‌ها و سایر زیرساخت‌ها.
- حمایت از بخش‌های اقتصادی: بخشی از مالیات به منظور حمایت از بخش‌های مختلف اقتصادی، از جمله کشاورزی، صنعت و بازرگانی، تخصیص داده می‌شود.
- حفظ امنیت و دفاع ملی: مالیات پرداختی همچنین برای حفظ امنیت و دفاع ملی کشور نیز استفاده می‌شود.
در کل، مالیات به منظور تأمین نیازهای مختلف جامعه و تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد
ایا می دانستید که نرخ مالیات یک مبلغی است که شخص یا شرکت ملزم به پرداخت آن می باشد و این مبلغ توسط دولت و برمبنای درآمدِ مشمول مالیات اشخاص یا شرکت‌ها تعیین می‌شود.
آیا تمامی افراد مشمول پرداخت مالیات هستند؟
افراد حقیقی و حقوقی که دارای کسب و کار و فعالیت اقتصادی می باشند باید به دولت مالیات پرداخت نمایند، مالیات های دریافتی از سوی دولت به دو شکل مستقیم و غیر مستقیم می باشد.
مالیات های مستقیم از درآمد و دارایی اشخاص به طور مستقیم کسر می شود همانند مالیات بر درآمد حقوق ،مالیات های غیر مستقیم همانند مالیات بر ارزش افزوده به طور غیر مستقیم توسط اشخاص پرداخت می شود .پس به طور کلی تمامی افراد در جامعه یا به طور مستقیم و یا به شکل غیر مستقیم موظف به پرداخت مالیات می باشند.
البته با توجه به صلاحدید دولت برخی از اشخاص حقیقی و حقوقی در جامعه مشمول می باشند،از جمله
- سازمان ها و نهادهای دولتی
- وزارتخانه ها موسسات دولتی و دستگاه هایی که بودجه شان از طریق دولت تأمین می شود
- شهرداری ها
- موسسات خیریه
- موسسات نگهداری از معلولین
عدم پرداخت مالیات چه عواقبی برای جامعه دارد؟
عدم پرداخت مالیات می‌تواند به شکل‌های مختلفی زیان و ضرر برای فرد و جامعه به دنبال داشته باشد. در ادامه به برخی از این ضررها اشاره می‌کنم:
- بار فشار مالیاتی به شهروندان: عدم پرداخت مالیات توسط برخی شرکت‌ها و افراد موجب افزایش بار فشار مالیاتی بر دیگر شهروندان می‌شود. در واقع، کاهش درآمد دولت به دلیل عدم پرداخت مالیات توسط برخی افراد و شرکت‌ها، موجب افزایش مالیات برای دیگران می‌شود.
- کاهش قابلیت توسعه و رشد اقتصادی: عدم پرداخت مالیات توسط برخی شرکت‌ها و افراد می‌تواند منجر به کاهش قابلیت توسعه و رشد اقتصادی کشور شود. این امر باعث کاهش سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، کاهش تعداد شرکت‌ها و افزایش نرخ بیکاری می‌شود.
- افزایش بدهی دولت: عدم پرداخت مالیات ممکن است به افزایش بدهی دولت و بالا رفتن نرخ بهره از وام‌های خارجی منجر شود.
- جریمه‌های مالی: عدم پرداخت مالیات می‌تواند با جریمه‌های مالی همراه شود که می‌تواند زیانی جدی برای افراد و شرکت‌ها باشد.
- کاهش سطح خدمات عمومی: عدم پرداخت مالیات توسط برخی افراد و شرکت‌ها، می‌تواند منجر به کاهش سطح خدمات عمومی در کشور شود. این امر باعث کاهش کیفیت خدمات بهداشتی، آموزشی و امنیتی می‌شود.
در این مقاله برای پاسخ به سوال ذهنی اغلب افراد که چرا باید مالیات پرداخت کنیم صحبت شده است. مالیات پرداخت کردن به عنوان یک وظیفه قانونی در بسیاری از کشورها اجباری است. اما علاوه بر این، پرداخت مالیات می‌تواند به چندین شکل مفید و مؤثر برای جامعه باشد:
- تأمین مالی برای دولت: مالیات به عنوان منبع درآمدی برای دولت استفاده می‌شود و در تأمین بودجه کشور و هزینه‌های عمومی مانند ساخت بزرگراه‌ها، بیمارستان‌ها و مدارس، حمایت از بخش‌های مختلف از جامعه مانند افراد بیکار و بیماران و… موثر است.
- تقویت اقتصاد: با پرداخت مالیات، تأمین بودجه دولت افزایش می‌یابد و دولت می‌تواند در پروژه‌های عمرانی و توسعه اقتصادی سرمایه‌گذاری کند. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌توانند باعث ایجاد شغل و افزایش تولید و در نتیجه تقویت اقتصاد کشور شود.
- توزیع عادلانه ثروت : به طور کلی در سطح جامعه افراد با درآمد بالاتر موظف به پرداخت مالیات بیشتری می باشند ، دولت با دریافت مالیات ها رفاه عمومی را برای اقشار کم درآمد جامعه تامین می کند و با این روش ثروت به صورت عادلانه توزیع می شود
شرکت ما از بزرگترین شرکت های مشاوره مالیاتی مشهد و حسابداری می باشد ، شما مودیان عزیز می توانید جهت دریافت راهنمایی از طریق اپلیکیشن حسابدار اپ با کارشناسان ما در ارتباط باشید