بیمه چیست و انواع آن کدام است؟
بیمه، عقد و قراردادی کتبی است که به موجب آن، بیمه گر، متعهد می شود تا در قبال پرداخت حق بیمه توسط بیمه گذار، در حدود تعهدات خود و مفاد قرارداد، خسارت وارده بر بیمه گذار را جبران کرده یا مقدار معینی وجه، به وی بپردازد و از انواع بیمه که هریک شرایط انعقاد مخصوص به خود را دارند، می توان به بیمه اشخاص، اموال و بیمه انرژی، اشاره کرد.
از آنجا که اشخاص و اموال، ممکن با حوادث و خساراتی روبرو گردند یا مسئولیت هایی که افرادی نظیر پزشکان، کارفرمایان و… دارند، آن ها را با خسارات و حوادثی روبرو کند، نیاز به یک نهاد حمایتی برای جبران این خسارات، احساس شد. از همین رو، برای جبران خسارات وارده به اموال و اشخاص یا خسارات ناشی از مسئولیت اشخاص، قانون گذار، نهادی به نام بیمه را پیش بینی نمود که دارای انواع مختلفی بوده و هریک، شرایط انعقاد مخصوص به خود را دارند که برای بهره مندی از فایده های انواع بیمه، باید تمامی شرایط آن موجود باشند.
از این رو، در مقاله حاضر، قصد داریم پس از توضیح در این باره که بیمه چیست و انواع آن کدام است، شرایط بیمه را بگوییم و بررسی کنیم که فایده و هدف بیمه چه می باشد. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، می توانند در ادامه مقاله، همراه ما باشند. در پاسخ به این پرسش که بیمه چیست باید به قانون بیمه، مراجعه کرد. قانون فوق الذکر که مصوب 7 اردیبهشت ماه 1316 است، در ماده یک و دو خود، به ترتیب آن چه در ادامه می آید، در پاسخ به پرسش بیمه چیست، مقرر می دارد:
ماده 1: “بیمه عقدی است که به موجب آن، یک طرف تعهد می کند، در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر، در صورت وقوع یا بروز حادثه، خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد. متعهد را بیمه گر، طرف تعهد را بیمه گذار، وجهی را که بیمه گذار به بیمه گر می پردازد، حق بیمه و آنچه را که بیمه می شود، موضوع بیمه نامند.”
ماده 2 : ” عقد بیمه و شرایط آن، باید به موجب سند کتبی باشد و سند مزبور، موسوم به بیمه نامه خواهد بود.”
بر اساس مواد فوق الذکر، می توان گفت، بیمه و قراردادی کتبی است که میان بیمه گر و بیمه گذار، منعقد می گردد و به موجب آن، بیمه گر یا شرکت بیمه، متعهد می شود تا در قبال پرداخت حق بیمه توسط بیمه گذار، در صورت وقوع یا بروز حادثه برای موضوع بیمه، در حدود تعهدات خود و مفاد قرارداد، خسارت وارده بر بیمه گذار را جبران کرده یا مقدار معینی وجه، به وی بپردازد.
با توجه به اینکه بیمه دارای انواع و اقسام مختلفی بوده، پس از توضیح در این خصوص که بیمه چیست، در ادامه مقاله، قصد داریم تا در خصوص انواع و اقسام بیمه، صحبت کنیم و سپس، شرایط هریک را ذکر نماییم. برای کسب اطلاعات در خصوص خرید بیمه، مطالعه مقاله زیر، پیشنهاد می شود.
انواع و اقسام بیمه در ایران
انواع و اقسام بیمه در ایران، به طور کلی و بر اساس موضوع بیمه، به 4 دسته، قابل تقسیم است که عبارتند از بیمه اموال، بیمه اشخاص، بیمه مسئولیت و بیمه های خاص. هر یک از این انواع، خود زیر مجموعه هایی دارند که در زیر، به ترتیب، به آن ها، اشاره خواهیم کرد و توضیحاتی در خصوص هریک خواهیم داد:
بیمه اشخاص که به 4 زیر مجموعه بیمه عمر، بیمه درمان، بیمه حادثه و بیمه مسافرتی، تقسیم می شود و توضیح هریک به شرح زیر است:
بیمه عمر: ، یکی از انواع بیمه اشخاص و از زیر مجموعه های بیمه اختیاری است که در آن، هر فرد می تواند، با پرداخت حق بیمه تعیین شده توسط شرکت بیمه گر، از مزایایی همچون، دریافت مستمری از وجهی که به عنوان حق بیمه پرداخت شده، دریافت خسارت های ناشی از فوت و از کار افتادگی و… بهره مند گردد.
بیمه درمان: بیمه درمان نیز از انواع بیمه اشخاص و بیمه های اختیاری است که هر فرد متقاضی آن، می تواند در ازای پرداخت حق بیمه به صورت ماهانه یا یکجا، برای مدت قرارداد بیمه، از خدماتی همچون، پرداخت قابل توجهی از هزینه های درمان، جراحی، بستری، دارو و… برخوردار شود.
بیمه حادثه: بیمه حادثه، از دیگر انواع بیمه و از زیر مجموعه های بیمه اشخاص بوده که خود دارای انواع مختلفی نظیر بیمه حوادث انفرادی؛ بیمه حوادث خانواده؛ بیمه حوادث دانشجویان؛ بیمه حوادث نوروزی؛ بیمه حوادث گروهی کوتاه مدت؛ بیمه حوادث مهد کودک؛ بیمه حوادث دانش آموزی؛ بیمه حوادث سازمان‌ها؛ بیمه حوادث راننده و… می باشد و در قبال پرداخت حق بیمه، غرامت یا خسارت وارده بر بیمه گذار بر اثر حوادث را در خصوص موارد تحت پوشش، پرداخت می کند.
بیمه مسافرتی: بیمه مسافرتی، همانطور که از نام آن مشخص است، مخصوص افرادی می باشدکه قصد سفر دارند یا به دلایلی، زیاد به سفر می روند. این بیمه از انواع بیمه اشخاص است و در آن، خسارت های تحت پوشش قرارداد بیمه، نظیر هزینه های درمانی یا خسارات ناشی از سرقت وسایل مسافر و… توسط بیمه گر پرداخت می شود.
بیمه اموال که به زیر مجموعه های نظیر بیمه اتومبیل( اعم از بدنه، شخص ثالث و…)، بیمه آتش سوزی، بیمه حمل و نقل تقسیم می شود و توضیح هریک به شرح زیر است:
بیمه اتومبیل( اعم از بدنه، شخص ثالث و…): یکی از انواع بیمه اموال می باشد که داشتن آن، در خصوص تمامی خودرو ها الزامی است و به موجب پرداخت حق بیمه، بیمه گر، خسارات مالی و جانی ناشی از تصادف را به بیمه گذار یا از جانب او به خسارت دیده، می پردازد و بیمه بدنه که داشتن آن اجباری نیست، مواردی نظیر خسارات تصادف خودرو با خودروی دیگر، تصادف با جسم ثابت و تصادف با جسم متحرک و… را در حدود قرارداد، می پردازد.
بیمه آتش سوزی: از دیگر انواع بیمه اموال، بیمه آتش سوزی است که خسارت ناشی از آتش گرفتن یا دچار آتش سوزی شدن مال موضوع قرارداد بیمه را در قبال دریافت حق بیمه و در حدود عقد بیمه منعقد شده، به بیمه گذار می پردازد.
بیمه حمل و نقل: این بیمه، در مواردی مانند صادرات و واردات و ترانزیت، کاربرد دارد که در آن، کالایی، از محلی به محل دیگر، جابجا می شود و ممکن است در این بین، دچار آسیب هایی شود که در صورت برخورداری از بیمه حمل و نقل، شرکت بیمه گر، در حدود تعهدات، اقدام به پرداخت خسارات وارده به کالای موضوع بیمه، می نماید.
بیمه مسئولیت که می تواند به زیر مجموعه هایی نظیر بیمه مسئولیت کارفرما در برابر کارکنان، بیمه مسئولیت حرفه ای پزشکان و پیراپزشکان، بیمه مسئولیت مدنی مدیران و مسئولان فنی بیمارستان ها، کلینیک ها و درمانگاه ها و بیمه مسئولیت در برابر همسایگان مجاور به موجب سرایت آتش سوزی و انفجار، تقسیم شود و در توضیح آن ها باید گفت:
در این نوع از انواع بیمه، بیمه گر، بیمه گذار را در قبال مخاطرات ناشی از فعالیت وی و مسئولیت هایی که بر عهده دارد، به موجب پرداخت حق بیمه مورد توافق، حمایت کرده و تا سقف تعهد، خسارت ناشی از این امر را در حدود قرارداد، خواهد پرداخت.
بیمه های خاص که به زیر مجموعه هایی نظیر بیمه اسب، شتر مرغ، یا بیمه وام های بانکی و.. تقسیم می شود و توضیح آن، به شرح زیر است:
بیمه های خاص، بیمه هایی هستند که در آن ها، موضوع مورد بیمه، یک مساله جدید است و به موجب انعقاد قرارداد بیمه خاص، بیمه گر می پذیرد در صورت حوادث و بروز خسارت برای موضوع بیمه، آن خسارت را به بیمه گذار، بپردازد. به عنوان مثال، در بیمه وام، تحت شرایطی، در صورت فوت وام گیرنده، بیمه گر، اقساط وام وی را خواهد پرداخت. شایان ذکر است، بیمه می تواند به بیمه اختیاری یا اجباری نیز تقسیم شود، در بیمه اختیاری که شامل بیمه زنان خانه دار و… می شود، بیمه گذار، بر اساس نوع بیمه، درصد حق بیمه را پرداخته و از مزایای بیمه، برخوردار می شود؛
در بیمه اجباری، کارفرما، ملزم و موظف است که بیمه کارگران خود را بپردازد (بیمه کارگران، 30 درصد حقوق و مزایای آن ها است که 23 درصد آن را کارفرما و 7 درصد آن را کارگر از حقوق خویش، خواهد پرداخت) و کارگران، از مزایای بیمه اجباری، از جمله خدمات درمانی و سابقه کار برای بازنشستگی، برخوردار می شوند.
چرا خرید بیمه تا این اندازه توصیه میشود؟
بیمه چیست و چرا خرید بیمه تا این اندازه توصیه میشود؟ در این نوشته همراه ما باشید تا ضمن مشاهده تاریخچه و تعریف بیمه، انواع آن را با یکدیگر بررسی کنیم. قطعاً شمایی که در حال مطالعه این مقاله هستید حداقل یک بار در طول زندگیتان به یکی از شرکت‌های بیمه مراجعه کرده‌اید و تا حدودی با این موضوع و مزایای آن آشنایی دارید.
بیمه چیست ؟ بیمه یک قرارداد و پیمان است بین دو نفر که بر اساس آن بیمه گر (شرکت) در برابر مبلغی که از بیمه گذار دریافت می‌کند تعهد مینماید ضرر و زیانی که به طور ناگهانی به وی وارد شده است را جبران کند. مبلغی که دریافت میشود حق بیمه نامیده میشود و آن چیزی هم که مورد قرارداد است موضوع بیمه نام دارد.
اگر بخواهیم به زبان راحتتری به مزایای آن اشاره کنیم بهتر است بگوییم به طور مثال: اگر شما کارخانه خود را که مجهز به انواع تجهیزات برقی است را بیمه آتش سوزی کنید خیالتان راحت است که اگر روزی بر اثر حادثه‌ای وسایل اتصالی کنند و کارخانه و وسایل آن در آتش سوزی خسارت ببینند بیمه، خسارت شما را می‌پردازد در غیر اینصورت شما به اصطلاح یک ورشکسته به حساب می‌آیید.
تاریخچه بیمه در ایران
تا قبل از سال ۱۳۱۰ هیچ شعبه یا نمایندگی بیمه، در ایران وجود نداشت. بعد از اینکه قانون ثبت شرکت‌ها به تصویب رسید شرکت‌های انگلیسی، اتریشی، آلمانی و سوئیسی در ایران اقدام به ثبت نمایندگی کردند.
یکی از معایبی که این نمایندگی‌ها داشتند حق بیمه بالایی بود که دریافت می‌کردند بنابراین ایران در سال ۱۳۱۴ متوجه ضرورت تأسیس یک شرکت بیمه کاملاً ایرانی شد. از آن پس روند کنترل و نظارت دولت بر شرکت‌های خارجی بیمه، افزایش یافت و خود در زمینه خدمات بیمه‌ای به خود کفایی رسید.
شرکت “سهامی بیمه ایران” اولین بیمه دولتی ایران محسوب میشود که با سرمایه کاملاً دولتی فعالیت خودش را آغاز کرد.
در سال ۱۳۲۹ نیز اولین شرکت خصوصی با عنوان “بیمه شرق” تاسیس شد و تا سال ۱۳۴۷ هفت شرکت خصوصی دیگر به این مجموعه اضافه شد.
بررسی انواع بیمه در ایران
انواع بیمه اشخاص چیست؟
حوادث: می‌توان گفت این اولین بیمه‌ای است که هر فردی در زندگی تجربه کرده است چرا که مدارس موظفند دانش آموزان را تحت پوشش بیمه حوادث تحصیلی قرار دهند.
با داشتن بیمه نامه حوادث می‌توانید خود را از هر حادثه‌ای که به شما آسیب برساند ایمن کنید. یک حسن بزرگی که این نوع دارد این است که شما مجبور نیستید قرارداد یک ساله منعقد کنید بلکه با توجه به کاری که انجام می‌دهید می‌توانید فقط چند روز تحت پوشش این بیمه، قرار بگیرید.
عمر: نوع خاصی از بیمه است که بر اساس آن بیمه گر متعهد میشود که در صورت فوت بیمه شده یا ابتلا به بیماری‌های خاص در مقابل پرداخت مبلغی در مدت معین از جانب بیمه گذار، مبلغی را به فرد بیمه شده یا فردی دیگری بپردازد.
مسافرتی: فرض کنید برای تفریح به شهری سفر کرده‌اید، اتفاقاً در همان سفر مبتلا به یک بیماری می شوید یا کیف پر از پولتان را به سرقت می‌برند و اینجاست که بیمه مسافرتی به کمکتان می‌آید و تمامی هزینه‌های درمان یا تمامی خسارت‌های وارد شده را جبران می‌کنند.
درمان: واضح است که یکی از پرکاربردترین انواع بیمه‌هاست زیرا با وجود هزینه‌های بسیار بالا در درمان اکثر افراد جامعه قطعاً به آن نیاز خواهند داشت.
مسئولیت: زمانی است که شخص مسئولیتی در اجتماع یا در مقابل افراد تحت امرش دارد و آن مسئولیت را به یک شرکت بیمه انتقال می‌دهد، مثلاً شما تعدادی کارگر در اختیار دارید و حتماً به عنوان کارفرما اگر صدمه‌ای در حین کار ببینند در مقابل آنها مسئول هستید.
انواع بیمه اموال چیست؟
اتومبیل: هر شخصی که اتومبیلی بخرد اولین کاری که می‌کند، مراحل بیمه بدنه ماشین را می‌گذراند.
با وجود آمار وحشتناکی که از تصادفات شهری و بین شهری وجود دارد بهتر است هر شخصی خودرو خود را بیمه کند که در مقابل حوادثی مثل: سرقت، آتش سوزی، واژگونی اتومبیل و غیره در امان باشید این بیمه با وجود مزایای زیاد اختیاری است.
اما نوع دیگری از بیمه، در ارتباط با اتومبیل وجود دارد که آن هم شخص ثالث است با وجود داشتن این بیمه نامه اگر شما تصادف کنید و مقصر باشید آنها موظف به پرداخت خسارت طرف مقابلتان هستند.
آتش سوزی: از اسمش مشخص است که راجع به آتش سوزی در اماکن مختلف نظیر: واحدهای صنعتی، مسکونی و یا غیر صنعتی است و شامل موارد زیر میشود:
- خطرات مستقیم ناشی از رعد و برق و انفجار
- خسارات و هزینه‌هایی که برای جلوگیری از گسترش خسارات آتش سوزی صورت می‌گیرد
- هزینه‌های نقل مکان کردن از منطقه خسارت دیده جهت جلوگیری از خسارات بیشتر را به عهده می‌گیرد، همچنین شخص می‌تواند مبلغی اضافی پرداخت کند تا از خطرات شبیه به آتش سوزی مانند: زلزله، سیل، طوفان و غیره در امان باشد.