«تأثیر قطعی معدل در کنکور» و ایرادات چالشی شیوه گزینش دانشجو

به گزارش یومیر نظرات متفاوت درباره تاثیر نهایی معدل در کنکور حتی باعث شده تا رئیس جمهور و وزیر آموزش و پرورش روی آن سنگینی کنند و حساسیت های گروهی از صاحب نظران و صاحب نظران را بالا ببرد. اگرچه این چالش اجتماعی که در مورد روند برگزاری کنکور و گزینش و تخصیص دانشجویان است در حیطه مباحث آموزش عالی بوده و اساساً دغدغه و رسالت وزارت آموزش و پرورش نیست اما این وزارتخانه همواره بوده و بوده است. درگیر تأثیرات و پیامدهای روش های انتخاب دانش آموز از گذشته تا امروز است.

نقص جدی در شیوه گزینش دانش آموزان از منظر عدالت توزیعی

در این رابطه دکتر محمد حسنی عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات آموزش و پرورش در گفت وگو با یومیر گفت: وی با تاکید بر اینکه نوع ارزشیابی و ارزشیابی تاثیر جدی بر سبک یادگیری دانش آموزان و تدریس معلمان دارد ضمن اینکه نحوه انتخاب دانش آموزان از منظر عدالت توزیعی مشکل جدی است تصریح کرد: وضعیت فعلی دانش آموزان. ثبت نام بیش از آن چیزی است که بر اساس شایستگی ها بستگی به پیشینه خانوادگی آنها دارد. چون الان ثروتمندان دست بالا را دارند. این وضعیت حاکی از آن است که استعدادها در طبقات بالا متمرکز می شوند و در نتیجه «فقر مالی» و «فقر وجودی و استعدادی» دست به دست هم می دهند. واقعیت انسانی این است که توزیع توانایی ها و ظرفیت های طبیعی از جمله «هوش» به صورت کاملاً طبیعی و تصادفی توزیع می شود اما وقتی شواهد نشان می دهد که کودکان در طبقات خاص در دانشگاه ها حضور بیشتری دارند به این معناست که میزان قابل توجهی بخشی از استعدادها و توانایی های این کشور در میان کودکان مناطق مختلف کشور که بر اثر تصادف طبیعی توزیع شده اند معلق شده و گروهی به اشتباه در دانشگاه پذیرفته شده اند. منظور من لزوما وجود فساد و فساد در این نیست بلکه مکانیسم های اندازه گیری نشده است. هدف انتقاد من این مکانیسم های اندازه گیری نشده است. بنابراین نحوه انتخاب دانش آموزان از منظر عدالت توزیعی یک مشکل جدی است.

درصد قابل توجهی از دانشجویان دانشگاه شریف و شهید بهشتی… از قشر مرفه هستند

وی با بیان اینکه برگزاری آزمون چند گزینه ای در مدت زمان کوتاه محدودیت های ذاتی دارد که بر همگان آشکار است افزود: عملکرد افراد در کنکور با توانایی ها و ظرفیت های آنها همبستگی مثبت و کاملی ندارد. نمی توان به طور قطعی گفت اما به احتمال زیاد عوامل زیادی تعیین کننده هستند عواملی مانند تجربه تستر و … به عبارت دیگر. لزوماً ظرفیت ها و استعدادها نیستند که تعیین می کنند چه کسانی می توانند در چه رشته ای به تحصیل ادامه دهند. به همین دلیل است که طبق برخی مطالعات درصد قابل توجهی از دانشجویان دانشگاه های شریف و شهید بهشتی از خانواده های ثروتمند و حتی ثروتمند هستند. این وضعیت یعنی بازگشت به چند دهه قبل. در آن زمان دارالفنون تنها مؤسسه آموزش عالی مدرن فرزندان اعیان نیز داشت.

روزهای تست های چند گزینه ای برای تصمیم گیری در موارد جدی و سرنوشت ساز به پایان رسیده است

یکی از اعضای هیأت علمی پژوهشکده آموزش و پرورش ضمن یادآوری اینکه دوران آزمون های چند گزینه ای برای تصمیم گیری در موارد جدی و سرنوشت ساز به پایان رسیده است گفت: تنها ویژگی مثبت این روش این است که می توان گفت. بدون شک این ظلم است.” از سوی دیگر تأثیرات مکرر این رویه ارزشیابی بر نظام آموزش متوسطه را نمی توان نادیده گرفت و به گفته کارشناسان و صاحب نظران این حوزه بسیار مخرب بوده و هست.

حسنی خاطرنشان کرد: اثربخشی و کارآمدی دبیرستان در محور شیوه گزینش دانش آموز قرار داشت به گونه ای که آموزش مدرسه در دبیرستان تنها برای آمادگی برای آزمون ویژه و حساس گزینش دانش آموز خلاصه می شد. اهداف مهم و حیاتی دوران دبیرستان در حاشیه نبود بلکه در افق دانشگاه بود خاطرنشان کرد: دوره راهنمایی برای ایجاد زمینه برای آموزش صحیح خالی بود و تاریخ در ورودی نخیل است. امتحانات و دانشگاه ها و البته موسسات کنکور؛ به همین دلیل سال هاست که وجدان عمومی با کنکور مشکل دارد و عقل سلیم جامعه ما نسبت به آن نگاه بدبینانه ای داشته و آن را به گونه ای پذیرفته که گویی یک «شر حتمی» است. اما تحمل همیشگی این پدیده اجتماعی «شبه شیطانی» به ناچار ادامه پیدا نکرد و فعالان در این عرصه فعال شدند.

برای شناخت توانایی های افراد نمی توان به داده های یک آزمون قانع شد

حسنی ادامه داد: این پدیده در سال های اخیر در معرض تدابیر اجتماعی وزارت آموزش و پرورش و نهادهای سیاسی و قانون گذاری قرار گرفته است. گفته شد که داده ها و اطلاعات مناسب و نسبتاً کافی برای شناخت مزایای داوطلبان از طریق آزمایش های فشرده ارائه نمی شود. کارشناسان و صاحب نظران معتقدند برای شناخت توانایی های انسان نمی توان به داده های یک آزمون اکتفا کرد مانند آزمون هایی که محدودیت های ذاتی دارند.

یک چرخش مثبت برای نگاه به دوره دبیرستان و نظارت بر عملکرد تحصیلی داوطلبان کنکور

یکی از اعضای هیأت علمی پژوهشکده آموزش و پرورش در ادامه راه منطقی نظارت بر عملکرد تحصیلی داوطلبان در مقطع متوسطه را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: این نگاه به دبیرستان بسیار قابل تامل بود و از خرد جمعی دانش آموزان برخوردار بود. کارشناسان و حتی وجدان عمومی. این سیاست نتایج ارزنده ای خواهد داشت که در نهایت خود را در عرصه اجتماعی نشان خواهد داد که شاید مهمترین آن رهایی دبیرستان از فشار خفقان کنکور بود.

نقد تاثیر نهایی معدل در پذیرش به دلیل تحصیل دانش آموزان «کلاسی».

وی افزود: برخی بیان کرده اند که این سبک انتخاب منجر به آموزش دانشگاهی کلاس محور می شود; چون خود مدرسه راهنمایی آلوده به کلاس است زیرا وجود مدارس غیردولتی مدارس تیزهوشان و انواع مدارس استثنایی نماد کلاس آن است بنابراین وقتی عملکرد دوره راهنمایی در گزینش دانش آموزان لحاظ می شود. بیماری به آموزش دانشگاه نیز نفوذ می کند. در پاسخ به این انتقاد باید گفت که این قشربندی از مدت ها قبل آشکار شده بود; قبل از تصویب و اجرای اثر نهایی قانون معدل آمار قبول شدگان متناسب با نوع مدرسه و طبقه اجتماعی آنها بود. آمار پذیرش دانشگاه نشان از فقدان کلاس دارد. البته قشربندی آموزش عمومی و سرریز آن به دوره دانشگاهی ربطی به سیاست گزینش و انتصاب دانش آموزان و در نظر گرفتن معدل متوسطه ندارد بلکه به سیاست های دیگر مربوط می شود.

انتقادات فراوان به سنجش دانش آموزان با امتحان نهایی

تاکید می کند که حداقل اخیراً انتقادات زیادی به ارزشیابی ها که امتحان نهایی نامیده می شود وارد شده و آن ارزیابی ها نامناسب تلقی شده است در حالی که باید سعی شود زمینه ارزشیابی مناسب تری فراهم شود که روان و قابل اعتمادتر باشد. با توجه به کارشناسان ارزشیابی گفت: همچنین درست است که حتی معدل دروس کافی نیست. شاید روزی لازم باشد که به داده های دیگر توجه شود تا انتخاب و تخصیص بهتر و دقیق تر شود.

مهارت های خاص دانش آموزان راهی مناسب برای انتخاب دانش آموزان

وی با بیان اینکه بخشی از رسالت دبیرستان مربوط به ایجاد بسترسازی برای کسب مهارت های خاص است در پایان خاطرنشان کرد: مهارت های ویژه دانش آموزان نیز می تواند منبع خوبی برای انتخاب دانش آموزان باشد. شایستگی های ویژه به توانایی ها و استعدادهایی اطلاق می شود که دانش آموزان با کمک مدرسه یا سایر مؤسسات از خود نشان داده اند. شناسایی و اندازه گیری این قابلیت های ویژه یک موضوع فنی و پیچیده است. اگر بتوان این اطلاعات را از دانش آموزان دریافت کرد می تواند تصمیم گیری برای انتخاب دانشجو را بسیار مناسب تر کند.

انتهای پیام