از کجا بفهمیم براکت ارتودنسی شکسته؟
اگر ارتودنسی کردهاید، حتماً میدانید که براکتها نقش مهمی در صاف شدن دندانهای شما دارند. این قطعات کوچک روی دندانها قرار میگیرند و به سیمها کمک میکنند تا دندانها را به آرامی به جای درستشان حرکت دهند. با اینکه براکتها محکم هستند، ممکن است گاهی اوقات به دلیل خوردن غذاهای سفت یا یک ضربه ناگهانی، بشکنند یا شل شوند.

در چنین شرایطی، از کجا بفهمیم براکت ارتودنسی شکسته و چه اقداماتی باید انجام دهیم؟ این یک دغدغه کاملا طبیعی است و تشخیص به موقع آن، به حفظ روند درمان و جلوگیری از مشکلات احتمالی کمک میکند.
از کجا بفهمیم براکت ارتودنسی شکسته است؟
شکستن براکت ارتودنسی یکی از مشکلاتی است که ممکن است در طول درمان برای بیماران رخ دهد، هرچند تجهیزات ارتودنسی معمولا استحکام بالایی دارند و بسیاری از افراد درمان خود را بدون آسیب دیدن براکتها و سیمها به پایان میرسانند. با این حال، تشخیص به موقع شکستگی براکت ارتودنسی اهمیت زیادی دارد، زیرا کوچکترین آسیب میتواند روند حرکت دندانها را مختل کند و طول درمان را طولانیتر نماید.
شکستگی براکت چند نشانه مشخص دارد که به راحتی قابل تشخیص هستند:
نشانه شکستگی براکت |
توضیح |
احساس لق بودن |
اگر براکت از دندان جدا شده باشد، با لمس آن با زبان یا انگشت احساس میکنید که روی دندان لق است یا حرکت میکند. |
جابجایی براکت |
براکت شکسته معمولاً از جای اصلی خود روی دندان منحرف میشود و ممکن است به سمت بالا، پایین یا طرفین حرکت کند. |
احساس تیزی یا ناراحتی |
لبههای تیز براکت شکسته میتواند داخل لپ یا لثه را تحریک کرده و باعث زخم یا ناراحتی شود. این حالت گاهی با درد همراه است. |
سیم بیرون زده |
وقتی براکت میشکند، ممکن است سیم ارتودنسی از آن خارج شده و به داخل لپ یا گونه فشار بیاورد. این حالت معمولاً درد زیادی دارد و به سرعت قابل تشخیص است. |
تغییر موقعیت سیم |
شکستگی براکت گاهی باعث میشود بخشی از سیم آزاد شده و از قوس دندانها خارج شود. |
بعد از تشخیص براکت شکسته چه باید کرد؟
اگر متوجه شدید براکت شما شکسته است، آرامش خودتان را حفظ کنید. این اتفاق رایجی در طول درمان ارتودنسی است و راه حل دارد.
- با متخصص ارتودنسی تماس بگیرید: اولین و مهمترین قدم تماس با مطب متخصص است. مشکل را توضیح دهید و وقت معاینه بگیرید. نیازی به نگرانی نیست؛ متخصص به شما میگوید چه زمانی برای ویزیت مناسب است. اگر براکت شکسته باعث درد یا ناراحتی شدید شده، بهتر است فورا وقت اورژانسی بگیرید. در صورتی که در غرب تهران به دنبال دکتر حاج همتی متخصص ارتودنسی کودک در غرب تهران هستید، میتوانید از خدمات ایشان برای معاینه و درمان استفاده کنید.
- سیم مزاحم را مدیریت کنید: اگر سیم از براکت خارج شده و به بافتهای نرم دهان آسیب میزند، میتوانید با استفاده از یک موم ارتودنسی یا یک پنبه کوچک، نوک تیز سیم را بپوشانید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. سعی نکنید خودتان سیم را ببُرید یا آن را به زور به جای خود برگردانید.
- از دست زدن به براکت خودداری کنید: برای اینکه وضعیت بدتر نشود، از دست زدن یا بازی کردن با براکت شکسته خودداری کنید. به هیچ عنوان سعی نکنید آن را با چسب بچسبانید یا خودتان تعمیر کنید.
دلایل رایج شکستن براکت ارتودنسی و سیمها
- خوردن غذاهای نامناسب: غذاهای بسیار جویدنی مانند آدامس و تافی و همچنین غذاهای سفت و ترد مثل ذرت بوداده، چیپس و بلال میتوانند بین براکتها گیر کنند و منجر به شکستن سیم یا براکتها شوند.
- ضربه به دهان: وارد شدن ضربه به دهان، به ویژه در ورزشهای برخوردی، میتواند باعث کج شدن سیم ارتودنسی یا آسیب به براکتها شود. استفاده از محافظ دهان در ورزشها بسیار توصیه میشود.
- عادات اشتباه: خشن مسواک زدن یا جویدن اجسام سخت میتواند سیم ارتودنسی را خم کند یا براکتها را آسیبپذیر کند.
- ضربه زدن به بریس: تلاش برای جدا کردن غذاهای گیر کرده با انگشت یا خلال دندان ممکن است باعث شکستن براکت یا درآمدن سیمها شود؛ استفاده از مسواک بیندندانی بهترین روش است.
- دیپ بایت و دندان قروچه: فشار دندانهای بالا بر براکتهای پایین یا دندان قروچه در شب میتواند یکی از دلایل شکستن براکت ارتودنسی باشد.
با شناخت علائم و دلایل شکستن براکت ارتودنسی، بیماران میتوانند به سرعت اقدامات لازم را انجام دهند و از بروز مشکلات طولانی شدن درمان جلوگیری کنند.
به نقل از منبع معتبر Premier Orthodontics:
“The bracket will no longer be attached to your tooth; it will move or slide along the arch wire.”
ترجمه فارسی: براکت شکسته دیگر به دندان متصل نیست و میتواند روی سیم کمانی حرکت کرده یا لغزند.
اگر براکت ارتودنسی بشکند چه اتفاقی میافتد؟
وقتی براکت یا سیم ارتودنسی آسیب میبیند، فقط روند درمان مختل نمیشود، بلکه ممکن است مشکلات دیگری هم برای شما به وجود بیاید. اگر به موقع برای ترمیم آن به متخصص مراجعه نکنید، ممکن است با عوارضی روبرو شوید که نیاز به درمان فوری دارند. پس مهم است که بدانید از کجا بفهمیم براکت ارتودنسی شکسته و بعد از آن چه کنیم.
خطرات شکستن براکت ارتودنسی
- نوک تیز سیم یا براکت شکسته میتواند به لثه، زبان و داخل گونهها آسیب بزند. این خراشها و زخمها باعث درد و ناراحتی زیادی میشوند.
- زخمهایی که در دهان ایجاد میشوند، ممکن است به محل تجمع باکتریها تبدیل شده و در صورت عدم رسیدگی، عفونت کنند.
- زمانی که براکت یا سیم آسیب میبیند، نیروی وارد شده به دندانها دیگر یکنواخت نیست. این مسئله باعث میشود دندانها به جای اینکه در مسیر درست حرکت کنند، به سمت اشتباهی جابهجا شوند و کل برنامه درمانی به هم بخورد.
- برای اصلاح مسیر درمان، باید براکت یا سیم شکسته تعویض شود. این کار باعث میشود زمان بیشتری از دست بدهید و مدت کلی درمان شما طولانیتر شود.
هرگونه آسیب به بریسهای ارتودنسی را جدی بگیرید و در اسرع وقت به متخصص خود مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدیتر پیشگیری شود.
در صورت شکستن براکت ارتودنسی یا درآمدن سیم چه کنیم؟
اگر براکت ارتودنسی شما شکست یا سیم آن شل شد، جای نگرانی نیست. این اتفاقات گاهی در طول درمان پیش میآیند و قابل ترمیم هستند. مهم این است که آرام باشید و با انجام چند کار ساده، اوضاع را مدیریت کنید تا زمان مراجعه به متخصص فرا برسد. پس اگر میخواهید بدانید از کجا بفهمیم براکت ارتودنسی شکسته و چطور با آن برخورد کنیم، به نکات زیر دقت کنید.
اقدامات فوری پس از شکستن بریس
قدم اول: ابتدا با دقت دندانها و بریس را نگاه کنید. اگر براکت شل شده و روی سیم حرکت میکند، میتوانید به آرامی آن را به جای خود برگردانید. اگر کاملاً جدا شده، آن را در یک جعبه کوچک نگه دارید تا هنگام مراجعه به متخصص، همراه خود ببرید.
قدم دوم: برای اینکه وضعیت بدتر نشود، سعی نکنید براکت را با زور به جای خود برگردانید. اگر سیم از جای خود خارج شده و تیز است، با استفاده از موم ارتودنسی یا یک پنبه کوچک، روی قسمت تیز آن را بپوشانید تا به بافتهای نرم دهان آسیب نرساند.
قدم سوم: تا زمان مراجعه به متخصص، از خوردن غذاهای سفت، ترد و چسبناک پرهیز کنید. غذاهای نرم مانند سوپ، ماست و پوره به دندانها فشار نمیآورند و از آسیب بیشتر جلوگیری میکنند.
راهکارهای موقت برای مدیریت درد و ناراحتی
اگر شکستگی براکت باعث درد یا زخم شده است، این راهکارها موقتاً به شما کمک میکنند:
- روزی چند بار دهان خود را با محلول آب و نمک بشویید. این کار به تمیز نگه داشتن زخم و کاهش التهاب کمک میکند.
- اگر براکت یا سیم، گونه یا لثه شما را اذیت میکند، مقدار کمی موم ارتودنسی را روی آن قرار دهید تا از تماس مستقیم جلوگیری کند.
- برای تسکین درد میتوانید از داروهای مسکن که بدون نسخه قابل تهیه هستند، استفاده کنید.
مراجعه به متخصص ارتودنسی
راهکارهای بالا فقط موقتی هستند و نمیتوانند مشکل اصلی را حل کنند. در اولین فرصت با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید تا یک وقت ویزیت بگیرید. هرچه زودتر برای ترمیم براکت یا سیم اقدام کنید، روند درمان شما سریعتر به حالت عادی برمیگردد و از طولانی شدن آن جلوگیری میشود.
جمع بندی
شکستن براکت ارتودنسی یا بیرون زدن سیم، مشکلی رایج اما قابل مدیریت است. با رعایت نکات ساده مثل استفاده از موم ارتودنسی، شستشوی دهان با آب نمک و مراجعه سریع به متخصص، میتوانید از آسیب بیشتر و طولانی شدن درمان جلوگیری کنید. فراموش نکنید که اقدامات خانگی فقط موقتی هستند و تعمیر اصولی باید حتما توسط ارتودنتیست انجام شود.
سوالات متداول
1) آیا براکت شکسته یک وضعیت اورژانسی است؟
در بیشتر موارد، شکستن براکت اورژانسی نیست مگر اینکه باعث درد شدید، خونریزی یا آسیب به بافتهای دهان شود. با این حال، باید در اسرع وقت به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
2) اگر براکت شکسته را ببلعیم چه اتفاقی میافتد؟
نگران نباشید. براکتها کوچک و بیخطر هستند و معمولاً بدون مشکل از سیستم گوارش شما عبور کرده و دفع میشوند.
3) آیا میتوانم خودم براکت شکسته را تعمیر کنم؟
خیر. به هیچ عنوان سعی نکنید خودتان براکت را بچسبانید یا سیم را کوتاه کنید. این کار میتواند به دندانها یا بریسها آسیب بیشتری برساند.
4) چطور میتوانم درد ناشی از براکت شکسته را کاهش دهم؟
میتوانید با استفاده از موم ارتودنسی روی قسمت تیز بریس، آن را بپوشانید و برای تسکین درد از مسکنهای بدون نسخه استفاده کنید.
5) برای جلوگیری از شکستن براکت چه کاری باید انجام دهم؟
از خوردن غذاهای سفت و چسبناک خودداری کنید و از جویدن اجسام سخت مانند مداد یا ناخن پرهیز کنید. اگر ورزشهای برخوردی انجام میدهید، حتماً از محافظ دهان استفاده کنید.
منبع: aaoinfo