ناسا
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: حدود ۶ میلیارد سال دیگر، خورشید این‌شکلی خواهد شد
به گزارش یومیر، این سحابی با وسعت حدود ۴ سال‌نوری، بقایای منبسط‌شونده جو ستاره‌ای خورشید مانند و در حال مرگ است که به فضای میان‌ستاره‌ای راه یافته است، زیرا کوره مرکزی ستاره پس از میلیاردها سال، از سوخت هیدروژن و سپس سوخت هلیوم برای گداخت هسته‌ای تخلیه شده است. در نزدیکی مرکز سحابی سیاره‌نما، بقایای هسته داغ ستاره را می‌بینید که هرچند گداخت هسته‌ای در آن متوف شده، اما هنوز بسیار داغ است و به رنگ آبی می‌درخشد؛ البته ابعاد آن چیزی در حدود زمین است و ازاین‌رو، آن را کوتوله سفید می‌نامیم. جونز-امبرسون ۱ در مقیاس کیهانی، پدیده زودگذری است و تا چند هزار سال آینده محو خواهد شد؛ اما کوتوله سفید داغ و مرکزی آن میلیاردها سال طول می‌کشد تا سرد شود و درنهایت به کوتوله سیاه تبدیل شود. عنوان این سحابی سیاره‌نما که با نام PK 164 +31.1 نیز شناخته می‌شود، کم‌نور است و به‌سختی می‌توان آن را از پشت تلسکوپ تشخیص داد؛ اما این چشم‌انداز عمیق که بیش از ۱۲ ساعت برای تهیه آن نوردهی شده، جزئیات خیره‌کننده‌ای را آشکار می‌کند. در زمینه تصویر، ستارگان کهکشان خودمان، راه‌شیری و کهکشان‌های پس‌زمینه را تا دوردست‌های عالم می‌بینید. جالب است بدانید که ستاره ما، خورشید تقریبا نیمی از …
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: دورترین جرم مشاهده‌شده در عالم
به گزارش یومیر، شکل‌گیری ساختار عالم و تولد نخستین ستارگان و کهکشان‌ها از مهم‌ترین و دیرپاترین سؤالات علم مدرن به شمار می‌آید. مدل‌های اخترفیزیکی و کیهان‌شناسی متعددی برای پاسخ به این سؤال مطرح شده‌اند، اما تأیید درستی یا نادرستی و اصلاح آن‌ها نیازمند شواهد فیزیکی است که همان مشاهده نخستین نمونه از کهکشان‌های عالم است. انتشار تجزیه‌وتحلیل تصویری از تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) که دورترین جسم کشف‌شده تاکنون را آشکار کرده است، گامی روبه‌جلو است. تاکنون چنین فرض می‌شد که بیشتر کهکشان‌ها حدود ۳ میلیارد سال پس از مهبانگ شکل گرفته باشند (البته کهکشان خودمان راه‌شیری تقریباً یک میلیارد سال پس از انفجار بزرگ متولد شده است)، اما برخی از این کهکشان‌ها خیلی زودتر پدیدار شده بودند. تصویر که در جعبه داخلی درون تصویر می‌بینید، JADES-GS-z14-0 نام دارد، لکه کم‌رنگی که درواقع، کهکشانی را نشان می‌دهد که فقط ۳۰۰ میلیون سال پس از تولد عالم شکل گرفته است. اگر دقیق‌تر بخواهیم این کهکشان را توصیف کنیم، این جسم با مقدار z = ۱۴٫۳۲ رکورد بیشترین انتقال‌به‌سرخ مشاهده‌شده را شکسته است و تصویری آن مربوط به زمانی است که عمر عالم فقط یک‌پنجاهم (۲ درصد) مقدار امروزش را داشت. تمام اجرامی که در عکس می‌بینید، عملاً کهکشان هستند. اعتبار تصویر:NASA، …
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: وقتی سیاهچاله، ستاره‌ای را پاره‌پاره می‌کند / فیلم
به گزارش یومیر، این خود جاذبه گرانشی قوی سیاهچاله نیست که ستاره را از هم می‌درد، بلکه اختلاف در کشش گرانشی واردشده بر نقاط مختلف ستاره است که باعث می‌شود نولخی نزدیک‌تر به سیاهچاله، بیشتر از نواحی دورتر، کش بیایند. این اثر که جزرومد گرانشی نام دارد، در نزدیکی سیاهچاله به‌قدری قوی است که ستاره رشته‌رشته می‌شود و اثر اسپاگتی را پدید می‌آورد. در این ویدیو، ابتدا ستاره‌ای را می‌بینید که به سیاهچاله نزدیک می‌شود. با افزایش سرعت مداری، اتمسفر بیرونی ستاره در نزدیک‌ترین فاصله از سیاهچاله متلاشی می‌شود. عمده جو ستاره در اعماق فضا پراکنده می‌شود، اما بخشی از آن همچنان به دور سیاهچاله می‌چرخد و قرصی برافزایشی را تشکیل می‌دهد. در ادامه این انیمیشن، شما در حالی که به سیاهچاله نگاه می‌کنید، وارد قرص برافزایشی می‌شوید. ازجمله جلوه‌های بصری جالبی که می‌بینید، پدیده عدسی گرانشی است که سبب می‌شود سطح فوقانی و تحتانی قرص برافزایشی را حتی در پشت سیاهچاله ببینید. در نهایت، در امتداد یکی از جت‌هایی قرار می‌گیرید که در امتداد محور دوران وضعی سیاهچاله به بیرون رانده می‌شوند. مدل‌های نظری نشان می‌دهند که این جت‌ها نه‌تنها گاز پرانرژی را دفع می‌کنند، بلکه نوترینوهایی پرانرژی ایجاد می‌کنند که یکی از آن‌ها ممکن است اخیراً در زمین …
-
علمی و پزشکی
باستان‌شناسان، سندی از معجزات کودکی عیسی مسیح (ع) کشف کردند / عکس
غزال زیاری: یکی از بزرگ‌ترین بخش‌هایی که در انجیل، کتاب مقدس مسیحیان از زندگی عیسی مسیح (ع) گم شده بود، اطلاعاتی درباره دوران کودکی اوست؛ اما در برخی روایات مثل انجیل توماس، درباره سال‌های ابتدایی و معجزه‌آسای زندگی حضرت عیسی (ع) صحبت شده است. به نظر می‌رسید که اولین نسخه شناخته‌شده مرتبط، کتاب کدکس مربوط به قرن یازدهم پس از میلاد باشد؛ اما حالا با رمزگشایی قطعه‌ای پاپیروس، محققان به متونی قدیمی‌تر از متن قبلی رسیده‌اند. این پاپیروس متعلق به قرن چهارم یا پنجم پس از میلاد مسیح است که فاصله زمانی نزدیک‌تری به دوره میلاد مسیح دارد. اطلاعات ناقص درباره کودکی حضرت عیسی عیسی مسیح (ع) یکی از پنج پیامبر اولوالعزم و از تأثیرگذارترین شخصیت‌های تاریخ است؛ اما اطلاعات بسیار کمی درباره دوران کودکی او وجود دارد. تنها در بخشی از انجیل لوقا به نقل‌مکان عیسی مسیح (ع) به اورشلیم (بیت‌المقدس امروزی) در سن دوازده‌سالگی اشاره شده و به‌سختی می‌توان جزئیات بیشتری درباره سال‌های ابتدایی زندگی او به دست آورد. کتاب مقدس (انجیل)، کتاب آسمانی مسیحیان است ولی در این میان روایات و داستان‌های دیگری وجود دارند که تحت عنوان آپوکریفا شناخته می‌شوند و حاوی محتویات متعددی، از متون تاریخی گرفته تا روایت‌های مذهبی هستند. در میان این مجموعه …
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: منطقه رنگارنگ «قمر در عقرب» بدون حضور ماه
رنگی که می‌بینیم، حاصل تعامل نور با مواد مختلف است. ذرات ریز گردوغبار که با نور ستارگان روشن می‌شوند، سحابی‌های بازتابی آبی را پدید می‌آورند. ابرهای گازی که اتم‌هایشان با نور فرابنفش ستارگان برانگیخته می‌شوند، سحابی‌های نشری سرخ‌رنگ را تشکیل می‌دهند. ابرهای گردوغباری که در برابر نور پس‌زمینه ستارگان واقع شده‌اند، نورها را سد می‌کنند و بنابراین تاریک به نظر می‌رسند. قلب‌العقرب (Antares، آلفا عقرب) ابرغول سرخ و یکی از ستارگان روشن در آسمان شب است که این شب‌ها در آسمان جنوبی با رنگ سرخ دیده می‌شود. تلألؤ سرخ آن بین ابرهای زرد و قرمز در سمت راست-بالای تصویر مشخص است. این ستاره سنگین در آخرین مرحله زندگی خود قرار دارد و حداکثر تا یک میلیون سال دیگر، منفجر خواهد شد. اندکی بالاتر و در سمت چپ قلب‌العقرب، خوشه ستاره‌ای کروی M4 را می‌توانید تشخیص دهید که سن مشابهی با کهکشان خودمان، راه‌شیری دارد. منظومه ستاره‌ای رو- مارافسای (حوا) در مرکز سحابی انعکاسی آبی سمت چپ قرار دارد و سحابی بازتابی متفاوتی به نام IC 4605، درست پایین‌تر از مرکز تصویر، اندکی به سمت راست دیده می‌شود. این ابرهای ستاره‌ای به‌مراتب رنگارنگ‌تر از آنی هستند که انسان می‌تواند ببیند، زیرا نور را در سراسر طیف الکترومغناطیسی می‌تابانند. متأسفانه زیبایی این …
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: دنباله‌داری با دو دم مخالف
چرا دنباله‌دار Pons-Brooks اکنون دارای دنباله‌هایی است که جهت‌شان مخالف یکدیگر است؟ دیدنی‌ترین دنباله، دم یونی با آن رنگ آبی درخشان است که در پایین تصویر دیده می‌شود. دنباله یونی که دنباله گازی هم نامیده می‌شود، مستقیماً توسط باد خورشیدی شکل می‌گیرد که از خورشید به بیرون رانده می‌شود و دقیقاً سمت مخالف خورشید را نمایش می‌دهد. در سمت راست-بالای تصویر، گیسوی درخشان دنباله‌دار 12P/Pons–Brooks را می‌بینید. هسته دنباله‌دار بسیار کوچک است و چند کیلومتر بیشتر پهنا ندارد، اما بر اثر گرم شدن سطح آن، توده‌های گاز و غبار از سطح آن آزاد می‌شوند و به شکل توده‌ای کروی گرداگرد هسته را فرا می‌گیرند. این ابر کروی که «گیسو» نام دارد، همان سر دنباله‌دار است که در تصاویر یا با چشم غیرمسلح دیده می‌شود. دم غباری دنباله‌دار که از گیسو بیرون می‌آید، عمدتاً به سمت چپ کشیده شده است. دم غبارآلود تحت فشار نور خورشید به بیرون رانده می‌شود، اما ذرات آن سنگینند و تمایل دارند در همان مسیر دنباله‌دار به حرکت خود ادامه دهند؛ ازاین‌رو در زاویه‌ای بین دنباله یونی و مسیر حرکت قرار می‌گیرند و معمولاً خمیده دیده می‌شوند؛ حتی از برخی زاویه‌ها می‌توانند در جهت مخالف دنباله یونی ظاهر شوند. ستاره دوردست و درخشان اِرنَب (آلفا – …
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: جزیره کهکشانی ستاره‌فشان
به نظر می‌رسد این کهکشان بیش از آنچه در دیگر کهکشان‌ها معمول است، حاوی مناطق HII است که ستاره‌های غول‌پیکر در آن‌ها پدید می‌آیند و با درخشش سرخ‌فام گاز هیدروژن اتمی مشخص شده‌اند. نواحی غول‌پیکر HII با خوشه‌های ستارگان داغ و پرجرمی روشن می‌شوند که در پایان عمر کوتاه ولی پرتلألؤ خود به صورت ابرنواخترهای درخشان منفجر می‌شوند. وقتی نرخ تولد ستارگان در کهکشانی بسیار زیاد باشد، منجمان به آن کهکشان «ستاره‌فشان» می‌گویند. کهکشان NGC 2403 عضو گروه کهکشان‌های M81 است و شباهت زیادی به کهکشان مثلث یا M33 دارد، سومین کهکشان بزرگ در گروه محلی (بعد از راه‌شیری و آندرومدا) که سرشار از مناطق ستاره‌ساز است. ستارگان پرنورتری که شعاع چهارگانه نور آن‌ها بسیار دراز است، در پیش‌زمینه تصویر واقع شده‌اند و متعلق به کهکشان راه‌شیری هستند. همچنین در پیش‌زمینه این تصویر تلسکوپی ژرف و وسیع، ابرهای میان‌ستاره‌ای کم‌فروغ و غبارآلود کهکشان خودمان را می‌بینید که به نام «سیروس کهکشانی» یا «سحابی‌های شار یکپارچه» شناخته می‌شوند. عوارض کم‌نوری که به نظر می‌رسد از خود NGC 2403 گسترش یافته‌اند، احتمالاً جریان‌های ستاره‌ای حاصل از جزر و مد گرانشی هستند که در فعل‌وانفعالات گرانشی با کهکشان‌های همسایه از این کهکشان به بیرون کشیده شده‌اند. اعتبار تصویر و حق چاپ: (تیم F.A.C.T) …
-
علمی و پزشکی
تصویر روز ناسا: گردش ماه به دور خودش، پدیده‌ای که کسی از روی زمین ندیده است / فیلم
در قفل‌شدگی گرانشی، دوره گردش وضعی و انتقالی ماه با یکدیگر برابر است؛ درنتیجه به همان اندازه که ماه به دور زمین می‌چرخد، دور خودش هم می‌چرخد و ازاین‌رو فقط نیمی از سطح ماه را می‌توان از زمین دید. البته به خاطر مدار بیضی‌شکل، نزدیکی ماه و برخی اختلالات دیگر، جمعاً می‌توان ۵۹ درصد از سطح ماه را دید. به لطف فناوری دیجیتال و بهره‌گیری از تصاویر دقیقی که مدارگرد شناسایی قمری (LRO) طی سال‌ها گردش به دور ماه گردآوری کرده است، پژوهشگران ناسا توانسته‌اند فیلمی از چرخش وضعی ماه را با وضوح بالا بسازند. این ویدیو با نمای استاندارد ماه (همان‌که از روی زمین دیده می‌شود) شروع می‌شود. بااین‌حال Mare Orientale (دریای شرقی)، دهانه بزرگی که مرکز تاریکی دارد و از زمین به‌سختی دیده می‌شود، سریع از زیر خط استوا به سمت ناظر می‌چرخد. در این ویدیو، گردش وضعی ماه که ۲۷٫۳ شبانه‌روز طول می‌کشد، در ۲۴ ثانیه فشرده شده است، ویدئو به‌وضوح نشان می‌دهد سمتی از ماه که رو به زمین است (نیمه نزدیک)، حاوی مقدار زیادی دریا (دشت‌های تیره) است درحالی‌که سمت دور ماه (نیمه پنهان) تحت سلطه ارتفاعات روشن‌تر است. در حال حاضر، بیش از ۳۲ مأموریت جدید به مقصد ماه در حال طراحی و اجرا …
-
علمی و پزشکی
آگاهی‌بخشی جامعه برای شناسایی علایم اولیه اُتیسم ضروری است
یومیر/اصفهان یک متخصص روانشناسی کودکان استثنایی گفت: اتیسم یک اختلال چند وجهی است که آگاهی بخشی به همه سطوح جامعه در مورد شناسایی زودهنگام علائم اولیه و شرایط مبتلایان آن ضروری است. محمدحسن صدفی، امروز(یکشنبه، ۶ خرداد) در کارگاه آموزشی تشخیص و شناخت اختلال طیف اتیسم، اظهار کرد: شناسایی زودهنگام اختلال اتیسم ممکن است آثار عصب شناختی این اختلال را به حداقل برساند و درمان و توانبخشی به موقع، به بهبود وضعیت کودک بسیار کمک می‌کند. وی افزود: سن مؤثر برای آموزش کودکان طیف اتیسم، زیر هشت سال است که روند درمان بعد از گذشت این زمان بسیار سخت خواهد شد. تشخیص اختلال معمولاً با تاخیر همراه است و ممکن است باعث از دست دادن فرصت‌های طلایی جهت مداخله اثربخش شود. به گزارش یومیر، این متخصص روانشناسی کودکان استثنایی تصریح کرد: زمان ایده‌آل برای تشخیص اتیسم قبل از سه سالگی است که بر مبنای ۱۵ رفتار خاص و قابل مشاهده انجام می‌شود و تفاوت کودک اتیستیک و عادی را نشان می‌دهد. نشانه‌های اولیه، نقص‌های هسته‌ای این اختلال هستند که در بیشتر مبتلایان به اختلالات اتیسم ظاهر می‌شود. صدفی گفت: اگر کودکی در نشان دادن این ۱۵ رفتار متناسب با دوره سنی ۱۲ ماهگی تا ۳ سالگی ناتوان باشد حتماً باید این کودک …
-
علمی و پزشکی
نهنگ تک‌شاخ، تازه‌ترین عروسک ریزگرانشی ناسا / عکس
به گزارش یومیر، بردن نشانگرهای ریزگرانشی (جاذبه صفر)، حرکتی سنتی است که به اولین پرواز فضایی انسان در سال ۱۹۶۱ (۱۳۴۰) برمی‌گردد، زمانی‌که «یوری گاگارین» کیهان‌نورد شوروی، عروسک کوچکی را با خود برد تا شناور شدن آن را درمدار زمین تماشا کند. زمانی‌که موتورهای موشک خاموش شوند و فضاپیما فقط تحت تأثیر جاذبه گرانشی زمین به حرکت خود ادامه دهد، شرایط ریزگرانشی (جاذبه صفر، بی‌وزنی) پدیدار می‌شود و عروسک و دیگر اجسامی که مهار نشده‌اند، شناور می‌شوند. تا سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) فقط روس‌ها به سنت نخستین فضانورد تاریخ پایبند بودند، تا این‌که اسپیس‌ایکس تصمیم گرفت خدمه کپسول سرنشین‌دار دراگون (دراگون کرو) هم عروسک‌های خود را در مدار زمین شناور کنند. به دنبال آن بود که ناسا هم از این سنت استقبال کرد و اولین نشانگر ریزگرانشی خود را در مأموریت بدون سرنشین آرتمیس ۱، در اطراف ماه به پرواز درآورد. به نقل از یومیر، سونیتا ویلیامز (Sunita Williams)، فضانورد کهنه‌کار ناسا که در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به دستور شخص او از پروازهای فضایی کنار گذاشته شده بود، برای نخستین پرواز تاریخ‌ساز کپسول استارلاینر، عروسک پولک‌دار مخملی به شکل نهنگ تک‌شاخ را به‌عنوان نشانگر ریزگرانشی به همراه می‌برد. این عروسک که کالیپسو نام دارد، به نهنگ تک‌شاخ یا «ناروال»، پستاندار …