ضرورت استفاده از ماسک ضد گاز موقع حمله شیمیایی تا چه اندازه مفید است؟

ماسک ضد گاز شیمیایی چطور کار می‌کند؟ + خرید ماسک شیمیایی

استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه، بار دیگر توجهات را به این اسلحه خطرناک جلب کرد. تنها راه نجات از آن استفاده از ماسک‌های ضدگاز است. اما این ماسک ها چطور عمل می‌کنند؟ بنابر گزارشات رسمی، استفاده از گازهای شیمیایی در سوریه (که استفاده از آن هیچ‌گونه توجیهی ندارد) باعث مرگ 1429 سوری شد؛ قربانیانی که حداقل 426 نفر از آنان کودکان بی‌گناه بودند.

تنها راه‌حلی که برای محافظت در برابر استفاده از چنین سلاح مخوفی وجود دارد، استفاده از ماسک‌های ضد گاز است؛ ابزاری که تاریخ اختراع آن به جنگ جهانی اول باز می‌گردد. برای آشنایی بهتر از نحوه کارکرد ماسک‌های ضد گاز، سایت نشنال جئوگرافیک مصاحبه‌ای با جان جرجیادیس، استاد مهندسی مکانیک دانشگاه ایلی‌نویز و متخصص سیستم‌های پالایش انجام داده است که ترجمه آن را با هم می‌خوانیم.

ماسک ضد گاز چطور ساخته می‌شود؟ آیا این ماسک هم شبیه سایر ماسک‌ها است؟

نه. ماسک‌های ضد گازی که تمام صورت ما را می‌پوشانند، با دارا بودن دو بخش خاص، در مقابل تنفس گازهای سمی موجود در هوا از ما محافظت می کنند. این بخش‌ها با قرار گرفتن در پالایه (فیلتر) مستقر در قسمت خرطوم ماسک، مانعی در مقابل ورود مواد سمی ایجاد می‌کند.

نخستین قسمت، پالایه ذرات است که هر گونه باکتری موجود در هوای تنفس شده را حذف می‌کند. در این بخش اصولا هیچ‌گونه ماده شیمیایی به کار نرفته است، و صرفا مانعی فیزیکی است که میدانی را میان مواد سمی و صورت ما ایجاد می‌کند. زمانی‌که ذره‌ای وارد ماسک می‌شود، با رشته‌های موجود در فیلتر برخورد می‌کند و قبل از اینکه حتی شانس رسیدن به بینی یا دهان ما را پیدا کند، در آنجا گرفتار می‌شود.

جزء دوم ماسک بر پایه فرایندی شیمیایی موسوم به جذب سطحی (Adsorption) عمل می‌کند، و مولکول‌های سمی مانند گاز سارین را حذف می‌کند. طی فرایند جذب سطحی، ماده‌ای جامد یا مایع ذرات را روی سطح خود به دام می‌اندازد.

برای پالایش کردن مواد شیمیایی خطرناک، اغلب ماسک‌های ضد گاز از ذغال چوب فعال، یا همان ذغال اکسیده استفاده می‌کنند. زمانی‌که ذغال با استفاده از اکسیژن فعال می‌شود، میلیون‌ها سوراخ چسبناک در هر کدام از ساختارهای مولکولی آن ایجاد می‌شود. هر ماده سمی که از میان ذغال فعال عبور می‌کند در این حفرات به دام می‌افتد، و دیگر نمی‌تواند به حرکت خود درون ماسک ادامه دهد.

در شرایطی مانند حمله شیمیایی، ماسک ضد گاز تا چه اندازه مفید است؟

در ماسک‌های تمام چهره، سرپوشی لاستیکی روی سر قرار می‌گیرد و اتصالی محکم با صورت ایجاد می‌کند. گاهی اوقات، افراد ماسک خود را درست نمی‌پوشند و گاز می‌تواند از طریق شکاف‌های باقیمانده وارد شود. همچنین بسیاری از مواد شیمیایی روی پوست نیز اثر می‌گذارند. حتی اگر شش‌های شما توسط ماسک ضد گاز حفاظت شود، پوست شما چنین محافظی ندارد. برخی از سموم اعصاب از طریق چسبیدن به پوست عمل می‌کنند، و شستشوی ساده پوست برای حفاظت در مقابل آنها کافی نیست.

آیا ممکن است پالایه مسدود شود؟

تعادل بسیار ظریفی میان در خصوص ساخت پالایه‌ای وجود دارد که بتواند 99.99 درصد از ذرات سمی را حذف کند و در عین حال، منافذ کافی برای امکان تنفس فرد باقی بگذارد. ماسک‌ها به شکلی ساخته می‌شوند که پیش از آنکه پالایه آنها نهایتا مسدود شود، تنها برای مدت زمانی کوتاه استفاده شوند. اگرچه شما می‌توانید پالایه بزرگی بسازید، اما حمل آن مانند این است که بخواهید با خرطومی به بزرگی خرطوم فیل این طرف و آن طرف بروید. مسلما با به سر داشتن چنین تجهیزی، شما نمی‌توانید به سادگی حرکت کنید.

چه مدت می‌توان ماسک ضد گاز را پوشید؟

مهندسی ماسک‌ها برای زنده ماندن طولانی‌مدت طراحی نشده است. شما نهایتا می‌توانید 3 تا 4 ساعت یک ماسک را استفاده کنید، و سپس مجبور هستید پالایه آن را تعویض کنید. بنابراین باید آموزش‌های لازم را دیده باشید که بتوانید ماسک را بپوشید و در آورید، پالایه آن را عوض کنید، و برای مدتی کوتاه خودتان را در معرض ماده شیمیایی موجود در هوا قرار دهید. بخش آخر تجربه بدی است: شما نمی‌توانید نفس بکشید؛ چون می‌ترسید.

انواع ماسک شیمیایی

ماسک شیمیایی تمام صورت

ماسک شیمیایی تمام صورت در فضاهایی مورد استفاده قرار می ‌گیرد که فرد مستقیما با گاز‌های سمی و ویروس‌ها در تماس باشد که در چنین فضاهایی استفاده از ماسک شیمیایی تمام صورت الزامی می ‌باشد. استفاده از این ماسک باعث می‌شود تمام صورت شامل دهان، بینی و چشمان فرد را به طور کامل بپوشاند و فرد را از بیماری‌های پوستی و تنفسی مصون نگه دارد.

ماسک­های شیمیایی را می توان به دو حالت دو فیلتره و یک فیلتره تهیه کرد. سرپیچ RD40  در مدل­های یک فیلتر استفاده می شود که باعث شده تمامی برندهایی که از این فیلتر در بازار میباشد را ساپورت می کند. اما در مدل دوفیلتربه دلیل تنوع در سرپیچ فیلترباید مطابق با همان برند ماسک، فیلتر آن را خریداری نمود.

 این نکته را به یاد داشته باشیم که در هنگام خرید ماسک شیمیایی تمام صورت باید در انتخاب خود دقت کنیم که چه ماسکی تهیه می‌کنیم که اگر یک لوازم جانبی آن ایراد پیدا کرد بتوانیم نمونه‌ی آن را در بازار خریداری کنیم، در کل باید برندی باشد با سابقه بالا تا از تولید اینده ان اطمینان داشته باشیم.

ماسک شیمیایی نیم صورت

ماسک شیمیایی نیم صورت در فضاهایی مورد استفاده قرار می ‌گیرد که آلودگی به حدی نباشد که به چشمان وپوست شما آسیب وارد کند. ماسک شیمیایی نیم صورت درمواقعی که هوای آلوده در محیط کار باشد و فقط به سیستم تنفسی آسیب بزند مورد استفاده قرار می ‌گیرد، و نیازی به ماسک تمام صورت و پوشاندن چشم‌ها ندارد. در غیراین صورت باید ماسک تمام صورت استفاده کرد.

ماسک نیم صورت شیمیایی با کمک فیلتر شیمیایی آن عمل تصفیه هوای دم و بازدم را انجام می‌دهد و دهان و بینی را از ورود آلودگی­ها محافظت می کند. در واقع ماسک بدون فیلتر هیچ کاری انجام نخواهد داد. جنس بدنه این محصول از نوعی پلیمر به نام TPE تولید می ‌شود که از ان تا حد ممکن مواد عبورنکند، این ماسک بسیار قابل انعطاف است و حتی خانم‌های خانه دارهم می‌توانند از این وسیله هنگام کار با مواد شیمیایی در خانه مانند وایتکس و جوهر نمک استفاده کنند.

در جنگ‌ها و عملیاتهای نظامی، در مناطق جنگی که احتمال بمب‌های شیمیایی وجود داشت وجود یک ماسک شیمیایی جهت حفظ سلامت سربازان امری ضروری می ‌باشد. از آنجایی که حفاظت از سیستم ایمنی بسیار اهمیت دارد برند‌های مختلفی به تولید این محصول پرداختند. از جمله برند‌های این محصول به نامHoneywell, 3M   Drager, که نظر بسیاری از کاربران را به سوی خود جلب کرده است.

نکته‌ای که باید در مورد ماسک‌های شیمیایی نیم صورت به آن توجه داشته باشیم این است که تاریخ انقضای ماسک وفیلتر آن فقط پنج سال است‌، یعنی ۵ سال قابل استفاده هستند وبعداز ان قابل استفاده نمی ‌باشد و همچنین فیلتر‌های متفاوتی دارند یعنی فیلتر را مطابق ماسک باید خریداری نمود زیرا هر فیلتری باهر ماسکی سازگاری ندارد، لذا در هنگام خرید باید به نوع فیلتر آن توجه کرد. از مهمترین مزیت‌های ماسک شیمیایی نیم صورت نسبت به ماسک‌های فیلتردار این است که در ماسک‌های نیم صورت قابلیت تعویض فیلتر وجود دارد، زیرا ماسک‌های فیلتر دارN95 ودیگر ماسک‌های معمولی فقط یک بار می ‌‌توان از فیلتر آن استفاده

ماسک شیمیایی دوفیلتر North

شرکت Honeywell  با توجه به قیمت مناسب و بازدهی بالا توانسته جدیدترین، باکیفیت­ترین و به­ صرفه­ ترین نوع ماسک را به بازار عرضه کند. ماسک تمام صورت دو فیلتر، تشکیل شده از مواد ضد حساسیت و دارای طلق پلی­کربنات که دربرابر مواد شیمیایی وذرات و تمامی ویروس‌ها مقاوم می ‌باشد. همچنین تنظیم و کار با آن آسان وراحت بوده و امکان استفاده طولانی مدت را فراهم می ‌کند.اندازه نقاب و وسعت دید این ماسک استاندارد است که از ویژگی‌های منحصر به­ فرد این ماسک محسوب می‌شود.

خصوصیات و ویژگی‌های ماسک­ های شیمیایی دو فیلتر

• کاهش بخار حاصل از تنفس
• افزایش راحتی کاربر و تعادل در هنگام استفاده
• مقاوم در برابر عوامل زیان آورمانند: مواد مضر شیمیایی، دود، گاز، بخارات و آلودگی های میکروبی

کاربرد ماسک شیمیایی

• مناسب برای کارهای معدن و زیرزمینی
• مناسب برای کار در مکان­هایی که تراکم گاز و بخارات زیاد می باشد
• مناسب برای کار در مکان­هایی که بخارات شیمیایی وجود دارد
• مناسب سمپاشی، انبار، درختان، مزرعه
• مناسب در بسیاری از پروژه­های عمرانی ساختمانی معادن و صنایع ذوب آهن

برگرفته شده از: parcilsafety.com