مغازه های قدیمی، زیر چرخ اینترنت!

به گزارش یومیر به نقل از آنلاین: حاج محمود سالهاست که خواربارفروشی کوچک خود را در گوشه خیابان راه اندازی کرده است. او از آن مغازه دارانی بود که همه محله اش او را می شناختند.

همه می دانستند که اگر روزی کیف پولش را فراموش کند حاج محمود برایش نمی آورد. دفتر کوچکی پشت در ورودیش بود که اسامی مشتری ها را می نوشت و با خنده می گفت این حساب ها تا قیامت تسویه نمی شود!

اما الان مغازه حاج محمود بسته است. دریچه ای که روزی صبح زود بلند می شد برای همیشه پایین آمده است. در پاسخ به اینکه چرا دیگر به فروشگاه نمی روید؟ با نگاهی که بین خستگی و ناراحتی گم شده آهی می کشد و می گوید: «خرید کردن دیگر مثل قدیم نیست. اینترنت اینجاست همه از گوشی خود خرید می کنند. هیچکس حوصله ندارد به بقالی من بیاید. حکایت حاج محمود حکایتی است که دیگران هم از آن می گویند. این روزها که با تاجران قدیمی صحبت می کنید از یک درد مشترک صحبت می کنند. اینترنت و برنامه های کاربردی

کرکره های قدیمی در سایه کلیک ها

چند سال پیش وقتی در محله های قدیمی شهر قدم می زدم کوچه ها و خیابان ها مملو از مغازه هایی بود که هویت یک محله را مشخص می کرد. بازرگانان لباس فروشان کفاش ها خیاط ها و حتی مغازه های کوچک تر که در گوشه ای برای خود مغازه راه انداختند و مشتریان خاص خود را داشتند. این فروشگاه ها فقط محل خرید نبودند. آنها مکان هایی بودند که مردم در آن جمع می شدند گپ می زدند و بخشی از زندگی اجتماعی خود را سپری می کردند. اما امروزه کمتر از این شرکت ها با همین صداقت و صمیمیت دیده می شوند.

حاج محمود تعریف می کند که تا چند سال پیش محله پر از ترافیک بود. صبح خانم های خانه دار برای خرید مواد غذایی می آمدند عصر بچه ها برای خرید شکلات و تنقلات صدا می زدند.

اما حالا؟ همین مادران با گوشی از اینترنت خرید می کنند و بچه ها بازی آنلاین می کنند: «یک روز صبح نشستم و درآمد را حساب کردم دیدم به سختی می توانم اجاره مغازه را بدهم چه برسد به پول آب و برق و پول. آن زمان بود که فهمیدم باید کم کم شاتر را پایین بیاورم.

خانم حسینی یکی از مشتریان قدیمی حاج محمود می گوید: من از حاج محمود زیاد خرید می کردم اما واقعیت این است که خرید اینترنتی خیلی راحت تر است یک روز که فرزندم مریض بود و نمی توانستم از خانه بیرون بروم. برای اولین بار به صورت آنلاین خرید کردم. من الان پیر شدم اینها برای جوان ترها است. زمانه تغییر کرده است و ما دیگر تحت تأثیر این دوران نیستیم.

تا چندین سال پیش اداره یک خواربار فروشی به ویژه یک فروشگاه مواد غذایی شغل دوم یا حتی یک سرگرمی دوران بازنشستگی برای بسیاری از افراد بود. افرادی که پس از سال ها کار جایی برای خود می خواستند. جایی که بتوانند به مردم خدمت کنند و درآمدی در کنار داشته باشند و نان سر سفره بیاورند. اما حالا شرایط فرق کرده و این رویای قدیمی تا سراب شدن فاصله زیادی ندارد.

علی آقا کفاش بازنشسته یکی از مناطق جنوب شرق تهران نیز داستانی مشابه دارد. پس از بازنشستگی تصمیم گرفت یک کارگاه کفش راه اندازی کند. اما وقتی هزینه اجاره یک فروشگاه و رقابت با کفش های اینترنتی نسبتا ارزان را دید ادامه کار را بیهوده دانست. “من دوست داشتم مردم را ببینم. از صحبت با مشتریان لذت بردم. اما اکنون همه به دنبال ارزان ترین و سریع ترین راه هستند.”

این ویروس کرونا بود “خرید آنلاین” آلوده شد

خرید اینترنتی به نوعی زندگی ما را تغییر داده است. دیگر مجبور نیستیم ساعت ها در خیابان ها یا مراکز خرید بگذرانیم تا محصولی را تهیه کنیم. کافی است گوشی یا لپ تاپ را باز کرده و محصول مورد نظر را انتخاب کرده و منتظر بمانید تا به منزل برسد. این روش به ویژه در دوران کرونا نجات دهنده بود. وقتی همه جاها بسته بود و هیچ کس نمی توانست به راحتی بیرون برود خرید آنلاین بخشی از زندگی ما شد. اما حالا که بعد از چند سال شرایط عادی شده است بسیاری از ما همچنان به خرید اینترنتی عادت کرده ایم.

رضا یکی از جوانانی که به شدت طرفدار خرید اینترنتی است می گوید: چرا باید وقتم را در ترافیک و مغازه ها تلف کنم وقتی می توانم همان کالا را آنلاین سفارش دهم؟ او معتقد است فروشگاه های سنتی نمی توانند با این راحتی و سرعت رقابت کنند. این راحتی برای مریم یکی از مشتریان مکرر فروشگاه های اینترنتی نیز بسیار جذاب است. او می گوید: «راستش من عاشق خرید آنلاین هستم. قیمت ها بهتر است و مجبور نیستم از خانه بیرون بروم و ساعت ها به اطراف نگاه کنم. اما گاهی دلم برای مغازه های قدیمی و گپ زدن با فروشنده ها تنگ می شود.»

خرید آنلاین آسانتر و سریعتر است. می توانید هزاران محصول را مشاهده کنید قیمت ها را مقایسه کنید نظرات خریداران دیگر را بخوانید و بدون خروج از خانه خرید کنید. از طرفی ارسال سریع و تخفیف های خوب این روش را برای برخی جذاب تر کرده است. یک دانشجوی 25 ساله می گوید: وقتی می توانم کتاب یا لباسی را با تخفیف ویژه و بدون هزینه سفر بخرم چرا باید از فروشگاه خرید کنم؟

برای زنده ماندن باید خلاق باشید!

خرید آنلاین فقط برای مصرف کنندگانی نیست که تغییرات بزرگی ایجاد کرده اند. برخی از فروشندگان نیز مجبور شده اند خود را با این شرایط جدید وفق دهند. علی که یک فروشگاه لباس دارد تصمیم گرفت فروشگاه خود را آنلاین کند. او می گوید: «اولش سخت بود اما کم کم یاد گرفتم چطور در شبکه های اجتماعی تبلیغ کنم و مشتری جذب کنم. الان فروشم نسبت به زمانی که مغازه داشتم هم بیشتر شده است.» علی معتقد است که مدیریت سنتی مغازه دیگر جواب نمی دهد. مانند قبل و برای زنده ماندن در این دنیای جدید باید خلاق باشید و با تکنولوژی همگام باشید.

همه چیز به این سادگی نیست. خرید آنلاین کاملاً به تکنولوژی وابسته است. اگر اینترنت قطع شود یا وب سایت ها مشکلی داشته باشند ممکن است خریدهای ما انجام نشود. مسائل امنیتی مانند سرقت مشخصات بانکی همیشه یکی از دغدغه های این نوع خرید است. از طرفی این سبک خرید تاثیر زیادی بر محیط زیست می گذارد. بسته بندی بیش از حد و استفاده از پلاستیک همراه با حمل و نقل بی پایان برای تحویل کالا باعث افزایش مصرف سوخت و افزایش آلودگی شده است.

حتی زباله های بسته بندی خود مشکل بزرگی است. جدای از اینها نمی توان انکار کرد که خرید اینترنتی بر عادات اجتماعی و روانی ما نیز تأثیر گذاشته است. به عنوان مثال برخی از افراد ممکن است به خرید آنلاین معتاد شوند و چیزهایی را خریداری کنند که ممکن است بی دلیل به آنها نیاز نداشته باشند. همچنین فروشگاه های اینترنتی گاهی با تبلیغات هوشمند یا تخفیف های جذاب نیازهای غیرواقعی را در ما ایجاد می کنند. به قول زهرا «بعضی وقت ها احساس می کنم اگر فلان کالا را نخرم جا مانده ام». این تغییرات نشان می دهد که خرید اینترنتی اگرچه زندگی ما را آسان کرده است اما چالش ها و پیامدهای خاص خود را دارد. موفقیت در این فضا برای مصرف کنندگان و فروشندگان به آگاهی و خلاقیت نیاز دارد.

تعطیلی مغازه هایی مانند خواربارفروشی حاج محمود تنها نمونه ای از تاثیرات تغییر عادات خرید مردم است. این تغییرات نشان می دهد که در حالی که فناوری راه حل های جدید و راحت تری برای زندگی ارائه کرده است الگوهای قدیمی تعاملات انسانی و اقتصادی را نیز دگرگون کرده است. چه کسی می داند شاید روزی این مغازه های کوچک تنها در خاطرات جمعی ما باقی بمانند. یادآور زمانی که خرید بیش از یک معامله تجاری بود فرصتی برای گفتگو تعامل و ایجاد روابط انسانی بود.

* بازنشر مطالب سایر رسانه ها در یومیر به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع مخاطبان است.

انتهای پیام