حراج روزهای کودکی در بازار کتاب های کمک درسی

به گزارش یومیر قدس نوشت: شرکت های تولیدکننده وسایل کمک آموزشی مانند باندهای مافیایی با نفوذ در سیستم آموزشی و برقراری ارتباط مخفیانه با مدارس و معلمان نوعی انحصار در بازار ایجاد کرده اند. این انحصار نه تنها از رقابت سالم در این صنعت جلوگیری کرده بلکه کیفیت محتوا را نیز پایین آورده است. در نتیجه سیستم آموزشی که باید مبتنی بر ارتقای دانش و خلاقیت باشد تبدیل به یک حوزه تجاری شده است که ملاک اصلی آن سودآوری و کسب درآمد بیشتر است.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این محصولات با وابستگی دانش آموزان به تفکر خلاق و مستقل از بین می روند. به گونه ای که رضوان حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش کتاب های درسی را کپسولی می داند که در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد و می تواند حافظه آنها را کمی تقویت کند اما فرصتی برای یادگیری بسیاری از مهارت های دیگر مانند رشد در کنار هم یادگیری است. مهارت ها مستلزم کنجکاوی و حل مسئله از سوی آنهاست.
وی معتقد است: کلاس های متعدد و پشت سر هم فرصت کودکی را از دانش آموزان می گیرد و ممکن است در آینده به افراد موفقی در تحصیل تبدیل شوند اما افراد شادی نخواهند بود.

آموزش سناریو فروش
رئیس سابق کمیسیون ملی آیسسکو همچنین با اشاره به اینکه کشیدن وسایل کمک آموزشی و اجبار دانش آموزان به ویژه دانش آموزان ابتدایی به استفاده از این کتاب ها غیرقانونی و مخالف توسعه عدالت آموزشی است گفت: سناریوی پشت این موضوع وجود دارد. سوال آموزش را دنبال نکنید متاسفانه پشت این کار نوعی معامله و تجارت نهفته است سناریوی آموزش کلاسی و فروش آموزش.
سحر بیات در گفت و گو با خبرنگار قدس می افزاید: تکلیف آموزشی در جمهوری اسلامی ایران روشن است و بر اساس سیستم متمرکز کتب درسی معلم تربیت می شود و تدریس در کلاس انجام می شود و آموزش و یادگیری بر اساس آن است. همان کتب درسی و مواد آموزشی به صورت رسمی در کشور وجود دارد.
وی ادامه می دهد: برخی مدارس با تبانی با بنگاه ها یا شرکت های کتاب نویس یا موسسات خصوصی و گرفتن سهم از این موسسات اجازه این کار را می دهند و این موسسات وارد مدارس می شوند و کتاب های خود را به زور به دانش آموزان می فروشند.
این کارشناس آموزش و پرورش به مضرات فروش آموزش در قالب کتب درسی اشاره می کند و می گوید: از سند تحول باید افراد موثر با مهارت و بسیاری از ویژگی های دیگر تربیت کنیم دانش آموزان را به آزمون شونده تبدیل نکنیم.

تمرین تست برای کلاس چهارم!
رئیس سابق کمیسیون ملی آیسسکو با گلایه از اینکه از کلاس چهارم ابتدایی در برخی مدارس غیردولتی تست زنی و ورود به مدارس مختلف را آموزش می دهند ادامه می دهد: با استفاده از این روش آموزشی و آزمون ها و کتاب های درسی در آموزش و پرورش – و فرايند يادگيري دانش آموزان را در مقطع ابتدايي مزاحم مي كند و باعث اشاعه يادگيري تكراري به جاي يادگيري و در نتيجه كاهش خلاقيت دانش آموزان مي شود.
بیات با انتقاد از اینکه افراد غیرمتخصص و افرادی که واقعاً سواد آموزشی و تخصصی ندارند در خط مقدم سیاست گذاری قرار می گیرند می افزاید: سوالی که مطرح می شود این است که چرا آموزش و پرورش از هم جدا می شود در حالی که خروجی آموزش و پرورش است؟
این دو با هم اتفاق می افتد یعنی تربیت حاصل تربیت است; جدا دیدن آموزش و پرورش و گنجاندن آن در عرصه های آموزشی و تنظیم برنامه آن به دلخواه خود که در نهایت منجر به عدم آموزش می شود اتفاق ناگوار و بدعت خطرناکی در نظام آموزشی خواهد بود. کشور
این کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه قرار است بر اساس مدارک برتر افرادی با ویژگی های خاص تربیت کنیم که در هیچ کدام از این مدارک جزو ویژگی های تست زنی نیست می گوید: بنابراین وقتی چنین کاری منجر به تربیت انسان با شرایط می شود. که در اسناد بالا آمده است. ما نمی توانیم این کار را انجام دهیم بنابراین هیچ سودی برای جامعه آموزش و پرورش و دانش آموزان ندارد.

سیستم شکست خورده تربیت معلم
بیات از شیوه و نظام تربیت معلم سال های اخیر گلایه می کند و بیان می کند: برخی از معلمان به ویژه در سال های اخیر در تدریس در کلاس چندان خوب نیستند وقتی سیستمی شکست خورده دارید که رشد حرفه ای معلمان کاملاً خفته است. هیچ اتفاقی نمی افتد معلم کجا باید تربیت شود؟ چگونه باید او را تربیت کرد؟ چه کسی باید معلمان را ارزیابی کند؟ به نظر من در چنین شرایطی نباید از معلم انتظار زیادی داشت باید از نظام سیاسی گلایه کرد که چنین پیش شرط هایی برای داشتن معلم موثر کارآمد و موثر در کلاس فراهم نمی کند.
وی می افزاید: خب وقتی این اتفاق نمی افتد البته معلمان بر اساس سلیقه خود و آن طور که می خواهند تصمیم می گیرند و سعی می کنند خلأهای مهارتی خود را با کتاب های درسی پر کنند.
رئیس سابق کمیسیون ملی آیسسکو یکی از انتقادات اساسی به کتاب های درسی را جایگزینی کتاب های درسی رسمی به مرور زمان می داند و ادامه می دهد: معلمان و حتی والدین با این اعتقاد که محتوای کتاب های رسمی کافی نیست به کتاب های درسی روی می آورند. تمرکز اصلی آموزش به این کتاب ها منتقل می شود و باعث می شود که نقش و اهمیت کتاب های رسمی به تدریج کاهش یابد. این روند می تواند سیستم آموزش رسمی کشور را تضعیف کند و باعث نادیده گرفتن استانداردهای آموزشی تعیین شده توسط وزارت آموزش و پرورش شود.
وی بر ضرورت اجرای عدالت در آموزش و پرورش تاکید می کند و می گوید: نظام و دولت باید فرصت های برابر را برای همه دانش آموزان فراهم کند. تا زمانی که هرکس پول دارد می تواند به مدرسه بهتری برود و هر که پول ندارد در مدرسه دولتی بماند این بی عدالتی در آموزش و پرورش وجود دارد و در نتیجه سیستم آموزشی در دست مافیای آموزش خصوصی است و توزیع کنندگان و ناشران کتب درسی تستی و … قرار دارند.

ابزار کمکی یا بار اضافی
یک کارشناس آموزشی نیز یکی از چالش های پیش روی دانش آموزان و حتی خانواده ها را یکی از چالش های پیش روی دانش آموزان و حتی خانواده ها می داند و می گوید: این کتاب ها در ابتدا به عنوان ابزاری برای ارتقای کیفی آموزش در نظر گرفته می شد. اما به مرور زمان بار اضافی و غیرضروری برای دانش آموزان و خانواده ها شد که علاوه بر ایجاد فشار روانی و مالی روند طبیعی یادگیری را مختل کرده است.
نرگس کارگری با تاکید بر اینکه یکی از مشکلات اصلی کتاب های درسی افزایش حجم مطالبی است که دانش آموزان باید یاد بگیرند ادامه می دهد: دانش آموزان در مقطع ابتدایی هنوز در حال شکل گیری شخصیت عادات و سبک های یادگیری خود هستند و نیاز به یادگیری از طریق بازی و تجربیات عملی دارند. . ; اما کتاب های درسی و معرفی آن ها به دنیای تست امتحان و … با ارائه تمرین های پیچیده تر و بیشتر از آنچه در کتاب های رسمی وجود دارد فشار مضاعفی به دانش آموزان وارد می کند.
وی با تاکید بر اینکه یادگیری در سنین پایین باید با علاقه و انگیزه درونی همراه باشد و هرگونه فشار بیش از حد می تواند اثرات منفی درازمدتی بر روند تحصیلی و حتی رشد روانی کودک داشته باشد می افزاید: این مشکل می تواند منجر به استرس و خستگی شود. در دانش آموزان و از سوی دیگر این بار اضافی می تواند انگیزه طبیعی دانش آموزان را برای یادگیری کاهش دهد و آنها را نسبت به آموزش بی علاقه کند.
این معلم با بیان اینکه در بسیاری از موارد کتاب های آموزشی با قیمت های بالا عرضه می شود تصریح می کند: متاسفانه این موضوع فشار مالی زیادی به خانواده ها وارد می کند در حالی که بسیاری از خانواده ها به امید ارتقای سطح تحصیلی فرزندان خود این کتاب ها را خریداری می کنند. اما کم کم متوجه می شوند که بیشتر این هزینه ها نه تنها تاثیری بر کیفیت تحصیل فرزندانشان ندارد بلکه به یک نیاز غیر ضروری تبدیل شده است.
با تاکید بر اینکه کلاس های کمک آموزشی و اوقات فراغت به ویژه در مقاطع تحصیلی که دانش آموز در سال آینده وارد مقطع دیگری از جمله ششم تا هفتم می شود بیشتر مورد استفاده معلمان و خانواده ها قرار می گیرد می گویند: مافیای کنکور و طراحان و ناشران تدریس. کتاب های کمکی با آگاهی از این موضوع با تبلیغات گسترده در مدارس و تلویزیون خانواده ها تشویق می شوند تا این کتاب ها را برای موفقیت فرزندان خود تهیه کنند.

رقابت ناسالم و بی نتیجه
وی اظهار داشت: شبکه های مالی و مافیایی با تبلیغات گسترده و ایجاد فضای رقابتی ناسالم در بین دانش آموزان و خانواده ها در این زمینه کسب درآمد می کنند. حتی با وجود مشکلات مالی باید این کتاب ها را تهیه کنند. این روند به جای ارتقای کیفیت آموزشی به نوعی رقابت ناسالم و بی ثمر می انجامد.
این کارشناس آموزشی گلایه دارد که در بسیاری از موارد خانواده ها تحت تأثیر تبلیغات گسترده در فضای مجازی و شبکه های مختلف تلویزیونی قرار می گیرند و مدارس معلمان و مدیران را مجبور می کنند تا کتاب کار یا وسایل کمک آموزشی را به دانش آموزان معرفی کنند. متأسفانه خانواده محور هستند وقتی معلم می بیند واقعاً تحت فشار است با معرفی یک کاربرگ یا کتاب خیالش راحت می شود; از طرفی بسیاری از ناشران اقدام به طراحی سوالات تستی ارائه کتاب کار و انواع کتاب در هر درس با عناوین جامع و غیر جامع و … کرده اند که عملا به یکی از الزامات آموزشی در مقطع ابتدایی تبدیل شده است.
کارگری می افزاید: متأسفانه خلاقیت در بسیاری از معلمان وجود ندارد و معلم حتی خلاقیت طرح نمونه سوال جدید را ندارد. همان برگه ها و سوالات تستی را از همان کتاب درسی کپی می کند و برای دانش آموزان ارسال می کند یا برای امتحانات استفاده می کند.
وی با اشاره به مدارسی که از حالت سنتی و عادی خارج شده اند و می خواهند بسیار به روز باشند می افزاید: میزان کتب درسی و غیر درسی علاوه بر کلاس هایی مانند ورزش موسیقی زبان کامپیوتر و …. در این مدارس آنقدر بالاست که دانش آموز فقط خسته است او را به کلاس بیاورید و فقط منتظر بمانید تا به او کاری بگویند و خلاقیت و تفکر وجود ندارد یعنی جایی برای خلاقیت کودک باقی نمی ماند و رشد

انتهای پیام