سرودی برای مردم ایران – یومیر

به گزارش یومیر احمد مسجدجامعی در یادداشتی در شرق نوشت:

انجمن موسیقی ملی یکی از قدیمی ترین تشکل های هنری دوران معاصر کشورمان است و معروف ترین آن سرود «ای ایران» است که ترانه سرای آن حسین گل گلاب استاد علوم دانشگاه تهران و از اعضای اولین ایرانی است. آکادمی زبان. این شعر سروده روح الله خالقی و سروده غلامحسین بنان است. و برای اولین بار در روز پنجشنبه بیست و هفتم آنلاین 1323 در سالن اجتماعات مدرسه نظامی گنجوی در خیابان سپه محله شیخ هادی (امام خمینی فعلی) اجرا شد. این مدرسه احتمالاً همان مدرسه ای است که بعدها به ضلع جنوب شرقی خیابان سپه بین آن خیابان و خیابان ورزش در ضلع جنوبی پارک شهر منتقل شده است. برخی از اعضای برجسته ارکستر انجمن موسیقی کشور که این اثر را همراهی کرده اند عبارتند از: ابوالحسن صبا حبیب سمایی عبدالعلی وزیری مهدی برکشلی موسی معروفی نصرالله زرین پنجه حسین تهرانی حسینعلی ملاح یحیی معتمد وزیری حسینعلی. وزیری و نامدار جواد سنر یاران این گروه نیز در این زمینه جایگاه و پایگاه بالایی یافتند.

روح الله خالقی در کتاب «تاریخ موسیقی ایران» نوشته است که این اثر توسط آهنگساز و گوینده تحت تأثیر شرایط زمانه یعنی اشغال ایران توسط نیروهای انگلیسی روس و آمریکایی ساخته و ساخته شده است. او ادامه می دهد که اگرچه شرایط برای «تظاهرات ملی» مهیا نبود اما آهنگ و شعر این سرود «احساس ملی» را برانگیخت. نکته کلیدی گفته نویسنده این است که با این مزمور «نخستین ضربه غیرمستقیم بر پیکر لشکر بیگانه که «مهمان دعوت شده» ما بودند زده شد.

فضای اجتماعی ایجاد شده در این اجرا به گونه ای بود که وزیر فرهنگ وقت دستور ضبط و پخش اثر را در رادیو صادر کرد و استقبال از آن به حدی بود که مردم هر روز از رادیو درخواست آن را می کردند. در این دوره عیسی صدیق وزیر فرهنگ دولت مرتضی قلی بیات بود. این سرود به ویژه در سرتاسر آذربایجان تحت رهبری فرقه دموکرات تجزیه طلب پیشه وری سر و صدای زیادی به پا کرد. مردم به ویژه دانشجویان و جوانان آن را خواندند و احساسات ملی را بازسازی کردند و به عنوان سدی در برابر تجزیه طلبان ایستادند. در واقع نه تنها شعر بلکه آهنگ این نمایشنامه نیز بسیار تاثیرگذار است.

با توجه به فضای نظامی حاکم بر کشور این آهنگ از یک سو مانند یک راهپیمایی نظامی بود و در عین حال ترانه ای رایج بود که برای ایرانیان و حتی در اجرای اصلی تعزیه در صحنه هایی مانند. از وداع با حضرت زینب (س) (زینب خانی) و مویه سرایی برای یتیمان کربلا استفاده شده است. در موسیقی این قطعه نکات فنی زیادی وجود دارد. یکی از نکات برجسته این لحن این است که علیه دشمن می خواند: ای دشمن تو خاری من آهنم. «ای ایران» قبل و بعد از آن خوانده شد. پیش از این توسط یحیی معتدموزیری معروف به نوذر و در سال 1350 در ارکستر رادیو و تلویزیون ملی با صدای اسفندیار قره باغی و رهبری فرهاد فخرالدینی اجرا شد. امروز مصادف با هشتادمین سال اجرای سرود تاریخ ساز مرز پرغر: ای ایران است.

انتهای پیام