نکات مهم برای نگهداری پمپ پلیمری یا ضد اسید
پمپ پلیمری(ضد اسید)
همانطور که میدانید پمپهایکی از اساسیترین ابزارهای مورد استفاده در صنعت هستند که از جمله مشهورترین آنها پمپ پلیمری است. پمپهای پلیمری یک گزینه عالی برای مواد خورنده و اسیدی محسوب میگردند و به همین دلیل به نام پمپ ضد اسید نیز شناخته میشوند. البته شاید گاهی این نوع از پمپهای صنعتی را به نام پمپ شیمیایی نیز معرفی کنند که البته اصطلاح چندان درستی نیست. میتوان گفت دنیای پمپهای صنعتی، دنیایی به شدت گسترده و متنوع است به طوری که چندین و چند نوع مختلف از پمپها امروزه در صنایع گوناگون به کار میروند.
در این بین پمپ پلیمری میتواند یک پمپ ویژه محسوب شود زیرا برای سیالاتی ویژه به کار میرود، سیالاتی که کار کردن با آنها هم برای انسان دردسرساز است و هم تجهیزات را دچار آسیب میکند. اگر مایل هستید درباره این دسته از پمپهای پرطرفدار بیشتر بدانید، پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب همراه ما بمانید. در هر یک از بخشهای بعد سعی داریم شما را با پمپهای صنعتی و به ویژه پمپ ضد اسید، تاریخچه تولید و مشخصات آن، عملکرد، کاربرد، مزایا و معایب این پمپها، انواع برندهای مشهور و … آشنا سازیم.
چرا داشتن یک پمپ ضد اسید مناسب مهم است؟
شرکت های فعال در بخش شیمیایی صنعتی موظف به رعایت استانداردهای ایمنی بالا به منظور حفاظت از کارخانه، محیط زیست و سلامت کارگران درگیر در فرآیند تولید هستند. هر گونه نشت مواد در طول فرآیند تولید می تواند عواقب جدی برای سلامت کارگران، کارخانه و محیط اطراف داشته باشد. تولید مواد شیمیایی نیز بسیار پرهزینه است. هر گونه تعطیلی کارخانه یا آلودگی محصول نهایی می تواند خسارات اقتصادی زیادی را به دنبال داشته باشد.
به این موارد تنوع بالای مواد شیمیایی مورد استفاده هر ساله در فرآیندهای تولید را اضافه کنید. بطوری که به مجموعه ای از محصولات بسیار متنوع برای برآورده کردن طیف پیچیده نیازها نیاز دارد. دقیقاً به همین دلایل است که لازم است تجهیزات پمپاژ و کاربردهای مناسبی داشته باشید که دوام، سهولت سرویس و بالاتر از همه ایمنی را تضمین کند.
پمپ اسید چه زمانی استفاده می شود؟
پمپ اسید زمانی استفاده می شود که مایع یا سیالی که باید پمپ شود یا ساینده یا خورنده باشد و معمولاً برای کاربردهایی که اسیدی هستند استفاده می شود. مایعاتی که با استفاده از پمپ ضد اسید منتقل می شوند عبارتند از اسید نیتریک، اسید فسفریک و اسید سولفوریک. از آنجایی که ماهیت این اسیدها بسیار سمی و خورنده است، پمپ به گونه ای طراحی می شود که بتواند در برابر ماهیت خورنده این سیالات مقاومت کند. علاوه بر این، آن ها کاملاً مهر و موم می شوند که به این معنی است که هیچ گونه نشتی از غدد پمپ وجود ندارد.
در میان انواع مختلف پمپ های اسیدی، پمپ های اسید مغناطیسی معروف ترین آنها هستند. اصل کار این نوع پمپ مشابه پمپ گریز از مرکز است و مواد مورد استفاده برای ساخت آن بسته به مایعی که باید از طریق آن منتقل شود متفاوت است. موادی که معمولا مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از آسترهای تفزل دوپونت، پلی استرهای تقویت شده با فایبرگلاس و ترموپلاستیک پلی پروپیلن.
معمولاً قسمت داخلی پمپ به دلیل قرار گرفتن در معرض اسید خورنده ای که در حال انتقال است با آسترهای تفزل دوپونت پوشانده می شود. این پوشش پمپ را قادر می سازد تا در برابر اسیدهای سولفوریک مقاومت کند که غلظت آنها در محدوده ۹۳-۹۸٪ است و حتی نیازی به تعمیر و نگهداری ندارد.
ساخت پمپ ضد اسید (پمپ پلیمری) از کجا آغاز شد؟
ماجرا از جایی شروع شد که یک تولیدکننده قطعات و دستگاههای الکترونیکی با پمپهای فلزی مورد استفاده خود به مشکل برخورد، زیرا او در صنعت خود مجبور به بکارگیری سیالات خورنده بود و این سیالات به پمپها آسیب مداوم وارد میآوردند. از این رو بعد از مدتی، این فرد تصمیم گرفت پمپ غیرفلزی بسازد تا مشکل خوردگی را رفع کند. به این ترتیب اولین پمپهای اسیدی از جنس پلاستیک ساخته شدند.
به مرور زمان تولید این دسته از پمپها رواج بیشتری یافت تا جایی که پمپهای پلیمری امروزی در دسترس صاحبین صنایع قرار گرفت. اما تنها دلیل استفاده از پمپ ضد اسید پلیمری، اجتناب از خوردگی تجهیزات نیست. در بخش بعد این موضوع به طور مفصل مورد بحث قرار خواهد گرفت.
چرا برای سیالات اسیدی و خورنده باید از پمپ مخصوص استفاده کرد؟
بدون شک تا همینجا نیز متوجه شدهاید که مشخصه و امتیاز اصلی پمپ پلیمری، مناسب بودن آن برای سیالات اسیدی و خورنده است. اما چرا نوع پمپ به کار رفته برای این سیالات تا این حد اهمیت دارد که یک پمپ ویژه به آنها اختصاص داده میشود؟ احتمالاً جمله معروف “اول ایمنی، بعد کار” را زیاد شنیده باشید. لازم است بدانید این جمله تنها یک شعار نیست بلکه واقعاً اهمیت دارد. خصوصاٌ وقتی درباره صنایعی صحبت میکنیم که با مواد شیمیایی خاص و یا مواد خورنده و اسیدی سروکار دارند.
گاهی قرار گرفتن در معرض این سیالات یا حتی بخارات آنها، موجب بروز مشکلات جدی میشود. به همین دلیل بدون نشت بودن قطعات و ماشینهایی که با سیالات شیمیایی و خطرناک کار میکنند، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مورد نیز، همانطور که در قسمتهای قبل به آن اشاره شد، وجود آببند مگنتی در پمپ پلیمری موجب عایقبندی عالی آن شده و این نوع پمپ را به یکی از بهترین گزینهها برای سیالات اسیدی و شیمیایی تبدیل میسازد.
نشت سیالات شیمیایی و اسیدی چه خطراتی به دنبال دارد؟
خطر مواد شیمیایی
برای این که به خوبی با اهمیت استفاده از پمپ مخصوص برای مواد شیمیایی آشنا شوید، خوب است درباره خطرات نشت مواد اسیدی و خورنده بیشتر بدانید.
خطر مواد اسیدی و خورنده برای انسان:
استفاده از پمپ پلیمری یا هر نوع پمپ عایقبندی شده مناسب اسید، بر سلامتی انسانها مهمترین تأثیر را دارد. زیرا نه تنها تماس مستقیم پوست با اسیدهای گوناگون میتواند عارضههای جدی ایجاد کند، بلکه گاهی اسیدهای به ظاهر کمخطر نیز در واکنش با فلزات بخاری از خود متصاعد میسازند که نه تنها به پوست فرد بلکه به چشمها، دندانها، سیستم تنفس و ریهها، سیستم اعصاب و حتی سیستم گردش خون نیز آسیب میزنند.
برای مثال سیالاتی که برای فرآیند اسیدشویی مورد استفاده قرار میگیرند، معمولاً بعد از یک بار استفاده جمعآوری شده و دوباره به کار گرفته میشوند. وجود ذرات فلزی در این اسید جمعآوری شده که دچار خوردگی شدهاند، میتواند گازهای سمی خطرناکی را آزاد کند که بسیار آسیبزا هستند. به همین دلیل استفاده از پمپ پلیمری یا اسیدی مخصوص، در درجه اول برای سلامتی کارکنان اهمیت دارد.
خسارت به تجهیزات:
همگی میدانیم که تأمین تجهیزات به کار رفته در محیطهای صنعتی، هزینه بسیاری برای صاحبین صنعت به همراه دارد. این در حالی است که خوردگی و آسیب حاصل از مواد اسیدی و خورنده به راحتی میتواند بخش بزرگی از این هزینهها را از بین ببرد. اگر وسایلی که در معرض کار با اسید هستند به خوبی آببندی نشده و یا از جنس مناسبی ساخته نشده باشند، با نشت مواد به راحتی دچار آسیبهای کوچک یا بزرگ میشوند که گاهاً غیرقابل جبران است.
انفجار و آتشسوزی:
یکی دیگر از دلایل استفاده از پمپ پلیمری برای سیالات اسیدی و شیمیایی، به حداقل رساندن احتمال انفجار یا اشتعال در محیط کار است. به عنوان یک مثال در این مورد، میتوان به آزاد شدن هیدروژن اشاره کرد. در برخی موارد حتی اسیدهایی که به خودی خود قابلیت اشتعال بالایی ندارند، وقتی در محیط آزاد میشوند و با سطوح فلزی و همچنین آب وارد واکنش میگردند، حجم زیادی از گاز هیدروژن را آزاد میکنند. این گاز اگر در یک محیط بسته حبس شود به راحتی به یک انفجار بزرگ تبدیل میگردد و خسارات جانی و مالی بسیاری به بار میآورد.
مثالی دیگر در این زمینه که اهمیت استفاده از پمپ پلیمری را روشن میسازد، به سولفوریک اسید اختصاص دارد. این اسید تا وقتی که با فلزات در تماس نباشد، خطر خاصی در حوزه آتشسوزی به همراه ندارد. اما کافیست یکی از پمپها یا تجهیزات دچار نشتی شده و این اسید با یک سطح فلزی واکنش دهد. در این صورتی گازی به نام سولفور دی اکسید متصاعد میشود که به شدت قابل اشتعال است.