فرهنگ و هنرکسب و کار ایرانی

چرا گیوه کرمانشاه مشهور است؟

گیوه كشی از صنایع دستی کرمانشاه:

یكی از صنایع دستی كرمانشاه، كه ‎ ‎قدمت دیرینه ای دارد گیوه كشی می باشد. در ادامه به معرفی معروف ترین گیوه کرمانشاه میپردازیم. گیوه به اصطلاح به محلی كلاش گفته میشود. استفاده از گیوه بعنوان یک پاپوش سبك، نرم، ‎ ‎راحت و مقاوم در گذرهای صعب العبور و سنگلاخی و همچنین مناطق‎ ‎كوهستانی رواج دارد. گیوه در مراكزی همچون پاوه هرسین و كرمانشاه ساخته میشود. گیوه متشکل از دو قسمت كفی و رویی می باشد. جنس كفی‎ ‎آن معمولاً از لاستیك و چرم است در حالی که رویی آن از نخ می باشد.

یكی از صنایع دستی كرمانشاه، كه ‎ ‎قدمت دیرینه ای دارد گیوه كشی می باشد. قبل از این که صنعت‏‎ ‎لاستیك سازی بوجود آید، گیوه كش ها از طریق پوست گاومیش، زیر كلاش ها را در كرمانشاه تهیه می كردند كه برای اكثر اعیان مناسب بود. با پیدایش صنعت لاستیك برای كارگران و كشاورزان زیر لاستیك به كار می بردند. كلاش اورامی به نوع دوم كلاش میگویند كه گیوه باف های آن منطقه به‎« ‎دوم» مشهور هستند.

در نهایت استادی زیر گیوه را با استفاده از كهنه پارچه كوبیده شده، به هم وصل می كند كه این گیوه از نظر فرم و طرح، كاملاً متفاوت از‎ ‎گیوه های كرمانشاه و هرسین می باشد‎. از مهمترین فراورده های‎ ‎گیوه بافی می توان به دمپایی، گیوه عاج دار، پاشنه بلند، پشت بسته، ‎حوله ای، كفشی، ‎ منجوقی، قیصری، توری، جاوی و ملكی اشاره کرد‎.

 فروش گیوه کرمانشاهی اسرین کالا با بهترین قیمت.

بهترین مدل گیوه کرمانشاه جهت صادرات

گیوه از جمله صنایع دستی مهم مردم استان کرمانشاه بشمار می‌رود. این پاپوش با اشکال گوناگون ساخته می‌شود و نخ، ابریشم، چرم و لاستیک اجزای سازنده آن است. بهترین مدل‌ گیوه کرمانشاه جهت صادرات، کلاش است. این نوع گیوه در ناحیه‌ی اورامانت ساخته می‌شود.

از ویژه‌گی‌های اصلی این مدل این‌ست که مانند گیوه بختیاری یا گیوه ملکی، چپ و راست ندارد؛ البته با اضافه شدن زیره‌های پلاستیکی در برخی از انواع آن، این ویژه‌گی از بین رفته است. هم‌چنین جنس نخ پنبه‌ای که در رویه، و چرم و کتانی فشرده‌ای که در زیره‌ی آن بکار می‌رود، باعث خنک نگه‌داشتن پا می‌شود و از عرق کردن و بوی بد جلوگیری می‌کند.

گیوه‌ی این استان همواره یکی از کالاهای مهم در بخش ارز آوری بوده و بهترین مدل گیوه کرمانشاه جهت صادرات، به کشورهای عراق و ترکیه و از آن‌جا به اروپا فرستاده می‌شود. در سال‌های اخیر تلاش‌ها برای صادرات این محصول افزایش یافته و آنطور که گفته می‌شود، فروش این کالا در بیرون از مرزها، سودی دو، تا سه برابر دارد.

مسئله‌ی درآمدزایی خوب گیوه دلیلی شده تا به شمار کسانیکه خواستار فراگیری این صنعت هستند، افزوده شود. ولی با همه‌ی اینها هنوز هم عدم بسته‌بندی درست این محصول برای بازارهای خارجی از جمله مشکلات عمده‌ی صادرات گیوه می‌باشد. بهترین مدل گیوه کرمانشاه جهت صادرات، نیاز به برندسازی، افزایش کیفیت مواد اولیه و استاندارد سازی است.

انواع گیوه کرمانشاه

گیوه‌ی کرمانشاه در کنار استان‌های دیگری مانند زنجان، فارس، مرکزی، اصفهان، چهارمحال و بختیاری و مناطقی از استان‌های شمالی که گالش می‌سازند، معروف است. در این استان پنج نوع گیوه مردانه و زنانه تولید می‌شود که عبارتند از:

  • گیوه ابریشمی (رویه‌ی آن از ابریشم ساخته می‌شود. کاربرد خانگی دارد و بیشتر بانوان از آن استفاده می‌کنند. این نوع گیوه، یکی از سوغاتی‌های اصلی کرمانشاه است.)
  • گیوه آجیده (گیوه‌ای است مقاوم و در فصول زمستان و تابستان و به راحتی با آن می‌توان روی یخ و سنگ راه رفت. تخت این گیوه با نخ پرک بافته می‌شود. نام دیگر این گیوه، ملکی است.)
  • گیوه زیرپارچه‌ای (مراکز قدیمی تولید این گیوه، هجیج و نودشه است. در این مناطق تولید گیوه‌ی زیره پارچه‌ای و کشی مرسوم است.)
  • گیوه تخت چرمی (این نوع گیوه به دلیل استفاده از چرم گاومیش برای ساخت تخت آن، معروف می‌باشد. البته باید گفت، گیوه‌ تخت چرمی، جایگزین گیوه تخت آجیده شده است.)
  • گیوه‌ی لاستیکی (تخت این گیوه از لاستیک‌های فرسوده‌ی ماشین ساخته می‌شود و بیشتر در زمستان کارآیی دارد.)

بهترین های گیوه کرمانشاه

هر پنج گونه گیوه‌ی کرمانشاه معروف و از جمله بهترین‌ها هستند؛ ولی در این میان، گیوه‌ی زیرپارچه‌ای که کلاش هم از جمله همین گیوه‌هاست، به علت ساخت و استحکامی که دارد مرغوب‌تر است و برای همین بهترین مدل گیوه کرمانشاه جهت صادرات می‌باشد. این گیوه با مواد با کیفیت نخ پنبه‌ای و پارچه‌ی فشرده تولید می‌شود و برای همین کلاش، کفشی نرم، با دوام، سبک، متناسب با محیط‌های کوهستانی و خشک است. این نوع از گیوه برای کسانی که از بیماری‌های دیابت و دیسک کمر رنج می‌برند، توصیه می‌شود. باید به این موضوع نیز اشاره کرد که هر کدام از انواع دیگر گیوه‌های کرمانشاه، مزیت‌های خود را دارند و در شرایط خاص محیطی مورد کاربرد هستند.

بهترین قیمت انواع محصولات در گیوه خونه.

مروری بر صنایع دستی کرمانشاه

– قلم زنی از صنایع دستی کرمانشاه:

قلم زنی در گذشته مثل سایر هنرها از جایگاهی خاص برخوردار بوده است و در این زمینه، استادان بسیار ماهر و بزرگی وجود داشته است. امروزه استاد علی اكبر عین القضایی که یکی از استادان برجسته ی کرمانشاه است، باتلاش و پشتکار خود، این هنر زیبا را به جوانان کرمانشاهی بمنظور زنده نگه داشتن هنر قلم زنی آموزش می دهد. قلمزنان خوش ذوق کرمانشاهی که از نماد های تاریخی زمان هخامنشی و ساسانیان متأثر شدند توانستند یک اثر خوبی را خلق کنند و به همین منظور در جهان مشهور شدند

از صنایع دستی کرمانشاه قلم زنی میباشد که در گذشته از جایگاهی خاصی برخوردار بوده است

– پرده بافی از صنایع دستی کرمانشاه:

از صنایع دستی کرمانشاه می توان از پرده بافی یاد کرد. هنوزهم چند نساجی به بافت پرده های نخی در اندازه های مختلف در کرمانشاه‏‎ ‎مشغول هستند. دستگاهی که در موج بافی استفاده میشود‎، نیز برای بافت پرده کاربرد دارد.

از صنایع دستی کرمانشاه می توان از پرده بافی یاد کرد

چیغ بافی:

از دیگر صنایع دستی کرمانشاه که می توان به آن اشاره کرد چیغ بافی است. چیغ یا چیخ به حصیری گفته میشود که پهنای تقریبی آن برابر با یک صد و پنجاه سانتیمتر میباشد که با استفاده از نخ های رنگارنگ پشمی بر روی آن نقوشی را ایجاد میکنند. برای حفاظت اطراف سیاه چادرها از چیغ استفاده می شود و گاهی وقت ها به منظور تقسیم فضای داخل چادرهای عشایری از آن استفاده میشود.

یکی از صنایع دستی كرمانشاه چیغ میباشد که برای حفاظت اطراف سیاه چادرهاست

– نمد مالی از صنایع دستی قدیمی کرمانشاه:

یکی از صنایع دستی قدیمی عشایر در کرمانشاه، نمد مالی می باشد. مثل اکثر صنایع دستی کرمانشاه، نمد هم از پشم درست شده و از ان به منظور تولید جلیقه، فرجی و کلاه نمدی استفاده میشود. قدمتی نمدهای کرمانشاه در کنار دست بافته های دیگر، زیاد می باشد. بیشتر عشایر کرمانشاهی خواهان این محصول هستند و هنوز هم میتوانید نمونه های قدیمی اش را بعنوان پوشش بر تن چوپان ها یا در کف سیاه چادرها ببینید. طرز تهیه ی انواع پوشش های پشمی و زیر اندازها، حتی زین اسب ها در زمان گذشته از نمد بوده است.

یکی از صنایع دستی کرمانشاه، نمد مالی می باشد که عشایر از ان استفاده میکنند

‎نمد برای عشایر و همچنین عشایر درحال کوچ کاربرد دارد. معمولاً نمدهای زیر انداز منطقه به دو رنگ سیاه و سفید میباشد که به صورت سفید در‎ ‎زمینه سیاه در نقش استفاده شده است. البته برای تزئين کردن نمد در زمینه‎ ‎سفید از رنگ هایی نظیر سبز، سرخ، پرتغالی و بنفش استفاده میشود. در روی نمدهای نقاط مختلف‎ ‎کرمانشاه ایجاد شده است که از نقش های متداول آن می توان به شمشیر و تپانچه، گل ترنج، رنگین کمان، درخت و‎ ‎گنجشک، تبرزین، نیلوفر، کله قوچی، بز کوهی، گل، مرغ، پله و جقه شاهی اشاره کرد.

– ابزارهای فلزی:

در حال حاضر کارگاه هایی در شهر کرند میباشد که وسایل فلزی و ابزار کار را می سازند. صنعت گران کرندی در اموری همچون تهیه ابزار و وسایل کار و شکار، کارد، چاقو، قندشکن، قفل، ابزار زین و یراق و کلید مشهور هستند. به جز کرند، شهر کرمانشاه هم دارای چند کارگاه آهنگری میباشد که بیش تر به ساخت آلات کشت و زرع مشغول می باشد.

از صنایع دستی کرمانشاه می توان به ساخت وسایل فلزی و ابزار اشاره کرد

– جاجیم بافی از صنایع دستی کرمانشاه:

جاجیم بافی یکی دیگر از صنایع دستی کرمانشاه است که از زمان گذشته بین خانواده های روستایی و عشایر مرسوم بوده است. به یک دست بافته پشمی و بدون پرز، جاجیم می گویند. بافت جاجیم به گلیم شباهت زیادی دارد تنها تفاوتشان در اینست که به صورت چهار تخته بافته میشود و این قطعه ها را در آخر به هم میدوزند.

این هنر دستی در گذشته برای جهیزیه نو عروس ها کاربرد داشت. امروزه برای روانداز، بالاپوشی گرم یا زیراندازی دو رو از جاجیم استفاده می کنند. این هنر توسط مادران و هنرمندان گلیم و جاجیم باف، سینه به سینه به نسل های بعد منتقل میشود. گلیم و جاجیم کرمانشاهی از شهرت جهانی برخوردار است و اغلب توریستان و مسافران این شهر، را به خود جذب کرده است. گلیم در واقع به یک مدل زیرانداز گفته میشود درحالیکه جاجیم نوعی بالاپوش گرم می باشد ولی شباهت هر دو اینست که از پشم گوسفند تهیه می شود.

جاجیم بافی یکی دیگر از صنایع دستی کرمانشاه است که از دیرباز بین عشایر رواج داشته

زنان، جاجیم هایی را در منطقه اورامان و ثلاث، با‎ ‎نقشهای متنوع و جنس مرغوب می بافند که بی نظیر است‎.

لباس محلی کرمانشاهی

از پوشاک مردان و زنان کرد می توان به سرپوش، تن پوش و پای افزار اشاره کرد. باتوجه به فصل، نوع کار و معیشت، مراسم و جشن ها می توان ساخت و کاربرد هریک از این اجزا را مشخص کرد. با این که پوشاک نواحی مختلف کردستان با هم دیگر فرق دارد، ولی همه ی آن ها از نظر پوشش کامل بدن، با هم یکسان هستند.

گليم بافي از صنايع دستي خانگي است كه در‎ ‎بيشتر نقاط استان كرمانشاه رواج دارد. اكثر كارگاههاي گليم بافي در خانه هاي‏‎ ‎روستاييان هرسين به عنوان مركز عمده توليد گليم در استان از شهرتي خاصي برخوردار‎ ‎است. گليم بافي از صنايع دستي خانگي است كه در‎ ‎بيشتر نقاط استان كرمانشاه رواج دارد. وجود مراتع مساعد جهت پرورش دام ها كه تأمين كننده الياف لازم گليم هستند خود دليلي بر متداول بودن گليم بافي در اين نواحي است.

نقوش چشمه نظامي، و‎ ‎نقوش تركيبي درخت و لانه گنجشك، مرغابي، مار، عروسك، قيچي، خطوط افقي، عمودي‎، نقش قرقره راه راه، پنجه گربه، قاچ خربزه، گل مشرفي، گل ترمه و سوزني از جمله‎ ‎نقوشي هستند كه در گليم هاي استان به ويژه هرسين ديده مي شود. همچنين در زمينه‎ ‎گليم هاي هرسين نشانه هاي بسياري از درهم تنيدگي تمدن و فرهنگ ها ملاحظه مي شود. ‎از جمله مناطق ديگري كه در آن گليم بافته مي شود مي توان به جوانرود، گيلان غرب و‎ ‎ريجاب اشاره كرد‎.

موج بافي

موج و در اصطلاح محلي رختخواب پيچ و مفرش‎ ‎از پشم خالص بافته مي شود كه توليد آن بيشتر جنبه رفع نيازهاي محلي و سفارش دهندگان‎ ‎آشنا را دارد موج و در اصطلاح محلي رختخواب پيچ و مفرش‎ ‎از پشم خالص بافته مي شود كه توليد آن بيشتر جنبه رفع نيازهاي محلي و سفارش دهندگان‎ ‎آشنا را دارد. موج بافي يكي از هنرهاي خانگي است كه هنوز در منطقه اورامانات رواج‎ ‎دارد. موج هاي رنگين كمان در اورامانات و جوانرود از شهرتي خاص برخوردار است در‎ ‎جوانرود اين صنعت شكل كارگاهي پيدا كرده به طوريكه در در اين كارگاه ها جولاها هنوز‎ ‎در پشت دستگاه ها به كار موج بافي مشغولند.

امروزه موج هنوز مورد استفاده قرار مي‎ ‎گيرد به طوري كه در مواردي هم به جاي پتو يا روانداز يا رويه كرسي، زير انداز،‎ ‎پرده و حتي به جاي بقچه هاي بزرگ كاربرد دارد. جانماز يا سجاده توليد ديگر كارگاه‎ ‎موج بافي است. قطع جانماز كوچك و حدود 60*110 سانتي متر است. رنگ آميزي و نقش‎ ‎پردازي جانماز متأثر از جنبه معنوي كاربرد آن است و برخلاف موج كه داراي رنگ هاي‎ ‎شاد است. تركيب رنگي آن، سياه، سفيد و قهوه اي مي باشد.
مهمترين طرح هاي‎ ‎موج بافان عبارتند از كشكولي، چهار خانه، سياه و سفيد، تخت قرمز، برمالي و‎ ‎شطرنجي ضمناً موج بافان قادرند هر گونه پيشنهاد سفارش دهندگان را بافته و ارائه‎ ‎دهند‎.

 نمد مالي

نمد مالي از جمله هنرهاي سنتي كاربردي منطقه عشايري‎ ‎كرمانشاه است كه از ديرباز در اين استان وجود داشته و تاريخي به قدمت دست بافي دارد نمد مالي از جمله هنرهاي سنتي كاربردي منطقه عشايري‎ ‎كرمانشاه است كه از ديرباز در اين استان وجود داشته و تاريخي به قدمت دست بافي دارد. در گذشته انواع پوشش هاي پشمي و زير اندازها، حتي زين اسب ها از نمد تهيه مي شد‏.

‎در حال حاضر مصرف پوشش آن از قبيل كلاه نمدي، جليقه و فرجي مي باشد و چه زيباست‎ ‎نقش هاي رنگين اين نمدها كه هنوز در كف سياه چادرها و بر دوش چوپانان خودنمايي مي‎ ‎كنند. كاربرد نمد در بين عشاير به ويژه آنهايي كه درحال كوچ هستند بيشتر مي باشد نمدهاي زير انداز منطقه معمولاً به دو رنگ سياه و سفيد به صورت سفيد در‎ ‎زمينه سياه در نقش مي باشد. البته رنگ هاي سبز، سرخ، پرتغالي و بنفش هم در زمينه‎ ‎سفيد براي تزئين كردن آن مي افزايند. نقش هاي متداول در روي نمدهاي نقاط مختلف‎ ‎كرمانشاه عبارتند از: شمشير و تپانچه، رنگين كمان، گل ترنج، تبرزين، درخت و‎ ‎گنجشك، كله قوچي، نيلوفر، بز كوهي، مرغ، گل، پله، جقه شاهي.

چيغ بافي

چيغ يا‎ ‎چيخ عبارت از حصيري به پهناي تقريبي 150 سانتي متر است كه روي آن نقش هاي متفاوتي‎ ‎به وسيله نخ هاي رنگارنگ پشمي ايجاد مي شود. از چيغ براي حفاظت اطراف سياه چادرها‎ ‎استفاده مي شود و گاهي نيز براي تقسيم داخل چادرهاي عشايري به چند بخش جدا از هم‎ ‎كاربرد دارد‎.

گيوه كشي

گيوه كشي يكي از صنايع دستي استان كرمانشاه است كه از‎ ‎قدمت ديرينه اي برخوردار است. را به اصطلاح محلي كلاش هم مي گويند. مناطق‎ ‎كوهستاني، و گذرهاي صعب العبور و سنگلاخي استفاده از گيوه به عنوان پاپوش نرم،‎ ‎سبك، راحت و مقاوم را در كرمانشاه رواج داده است. مراكز ساخت گيوه، پاوه هرسين  و كرمانشاه مي باشد.

گيوه از دو قسمت كفي و رويي تشكيل مي شود. كفي‎ ‎معمولاً از لاستيك و چرم است ولي رويي از نخ مي باشد. تا قبل از پيدايش صنعت‏‎ ‎لاستيك سازي، گيوه كش ها در كرمانشاه زير كلاش ها را از پوست گاوميش تهيه مي كردند‎ ‎و رويه آن را از نخ يا ابريشم مي بافتند كه اكثر اعيان از آن استفاده مي كردند. با پيدايش صنعت لاستيك براي كارگران و كشاورزان زير لاستيك به كار مي بردند. نوع دوم كلاش معروف به كلاش اورامي است كه گيوه باف هاي آن منطقه كه به‎ « ‎دوم » شهرت دارند. در نهايت استادي زير گيوه را از كهنه پارچه كه كوبيده مي شود و‎ ‎با روده خشك حيوانات كه تيره مي گويند به هم وصل مي كنند كه از لحاظ فرم و طرح با‎ ‎گيوه هاي كرمانشاه و هرسين كاملاً متفاوت است‎ .

‎مهمترين انواع فرآورده هاي‎ ‎گيوه بافي عبارتند از دم پايي، پاشنه بلند، گيوه عاج دار، پشت بسته، كفشي،‎ ‎حوله اي، منجوقي، قيصري، جاوي، توري و ملكي‎.

ابزارهاي فلزي

در حال حاضر در شهر كرند كارگاه هايي وجود دارد كه‎ ‎كم و بيش به ساخت وسايل فلزي و ابزار كار فعاليت دارند. صنعتگران كرندي در تهيه‏‎ ‎ابزار و وسايل كار و شكار، چاقو، كارد، قندشكن، ابزار زين و يراق، قفل و كليد‎ ‎شهرت زيادي داشته و دارند. متأسفانه در حال حاضر به علت عدم توجه به فلز كاري كرند‎ ‎اين صنعت رو به نابودي است و جز چند كارگاه سنتي عموماً از ميان رفته و رو به زوال‏‎ ‎نهاده اند كه كارگاه هاي داير هم به تهيه وسايل خانگي و زيستي اشتغال دارند علاوه بر كرند در شهر كرمانشاه نيز چند كارگاه آهنگري نيز وجود دارد كه بيشتر آلات كشت و زرع را مي سازند.

 قلم زني

هنر در اين استان روزگاري جلوه اي خاص‎ ‎داشته است و قلمزنان بزرگي در اين خطه مشغول فعاليت بوده اندهنر قلمزني در اين استان روزگاري جلوه اي خاص‎ ‎داشته است و قلمزنان بزرگي در اين خطه مشغول فعاليت بوده اند كه آخرين فرد از تبار‎ ‎قلمزنان حرفه اي شهر كرمانشاه استاد علي اكبر عين القضايي است كه با تدريس قلمزني‎ ‎به جوانان كرمانشاهي دست به احياء اين هنر زده است. قلمزنان هنرمند كرمانشاهي با‎ ‎الهام از آثار تاريخي دوره هخامنشي و ساساني و طبيعت منطقه، در نهايت ظرافت و زيبايي آثار هنري عظيمي را خلق كرده اند كه شهرت جهاني دارد.

پرده بافي جاجيم بافي

پرده بافي نيز يكي از صنايع دستباف كرمانشاه مي‎ ‎باشد. جاجيم بافي يكي ديگر از صنايع دستي‎ ‎كرمانشاه است كه از ديرباز بين خانواده هاي روستايي و عشاير رواج داشته است. پرده بافي نيز يكي از صنايع دستباف كرمانشاه مي‎ ‎باشد و هنوز چند نساجي در كرمانشاه به بافت پرده هاي نخي به اندازه هاي متفاوت‏‎ ‎مشغول مي باشند. براي بافت پرده از همان دستگاهي استفاده مي شود كه در موج بافي به‎ ‎كار مي رود‎، جاجيم بافي يكي ديگر از صنايع دستي‎ ‎كرمانشاه است كه از ديرباز بين خانواده هاي روستايي و عشاير رواج داشته است.

جاجيم‎ ‎به عنوان بالاپوش گرم مورد استفاده قرار مي گيرد. حتي در بين برخي از خانواده هاي‎ ‎روستاي جاجيم را به عنوان چشم روشني و جهيزيه نوعروسان هديه مي دهند و به عنوان‎ ‎يادگاري ارزنده سال ها در خانوارها باقي مي ماند مواد اوليه جاجيم پشم است و بافت آن شبيه به گليم است با اين تفاوت كه جاجيم در چهار تخته بافته مي شود و پس از‏‎ ‎بافتن به هم متصل و دوخته مي شود. در منطقه اورامان و ثلاث زنان جاجيم هايي را با‎ ‎نقوش متنوع و جنس مرغوب مي بافند كه در نوع خود كم نظير مي باشد‎.

دکمه بازگشت به بالا