کمبودهای شدید و ورود دولت به مشکلات اضطراری پرستاران
کمبود نیروی انسانی قراردادهای شرکتی و موقت شیفت کاری طولانی مدت و اضافه کاری اجباری پایین بودن دستمزد و نابرابری دستمزدها نامشخص بودن پرداخت ها به مدت 15 سال انتظار برای اجرای قانون مهاجرت و … نقطه مشترک شغل پرستاران و … زندگی حرفه ای در سال های اخیر آنها را به چالش می کشند که ورود دولت چهاردهم به الزامات اورژانسی پرستاران از همان ابتدای کار کابینه دنبال شد …
به گزارش یومیر اکنون بیش از 200 دانشکده پرستاری در کشور داریم و از مقطع دانشجویی تا بازنشستگی حدود 250 هزار پرستار در کشور داریم و به گفته مسئولان «پرستاری» قلب نظام سلامت است و پرستاران در کرونا هوای آلوده نوروز اعیاد و غیر تعطیلی خدمات آنها لحظه ای متوقف نمی شود و به صورت 24 ساعته ارائه می شود.
کمبود شدید پرسنل پرستاری
همچنین طبق استاندارد کشورمان برای هر تخت بیمارستانی باید روزانه 2.5 پرسنل از گروه پرستاری داشته باشیم که شامل بیماران بستری فوریت های پزشکی کارشناسان اطلاعات و اتاق عمل و پرستاران و … می شود. 1.8 نفر از این نیروها باید کادر علمی و 0.7 نفر غیردانشگاه باشند اما این تعداد در حال حاضر 0.9 نفر برای هر تخت بیمارستانی است و نشان دهنده کمبود شدید کادر پرستاری در مراکز درمانی و حجم کاری مضاعف برای پرستاران است. به طوری که مسئولان سازمان نظام پرستاری از کمبود حدود 100 هزار پرستار در کشور خبر می دهند.
قانون ارتقای بهره وری را نادیده می گیرد
از سوی دیگر قوانین مربوط به پرستاران سال ها پیش برای تسهیل شرایط کاری آنها تصویب شده است اما این مواد قانونی طی سال ها به طور کامل اجرا نشده است. قانون ارتقای بهره وری در سال 1368 تصویب شد و یکی از این قوانین است و بر اساس آن پرستاران پس از 20 سال کار در بخش خصوصی و 25 سال در بخش دولتی می توانند با 30 روز حقوق بازنشسته شوند. این در حالی است که به گفته مسئولان سازمان نظام پرستاری اجرای آن در تمام سال ها با مشکل مواجه بوده است.
احمد نژادیان رئیس سازمان نظام پرستاری در گفت وگو با یومیر درباره اجرای قانون ارتقای بهره وری گفت: «کاهش ساعات کار» و «بازنشستگی در قالب مشاغل سخت و زیان آور» مشمول ارتقای بهره وری است. قانون بررسی ها نشان می دهد که کاهش ساعات کار در بخش دولتی مشکلی ندارد اما در بخش خصوصی این موضوع اجرایی نشده است. بر اساس قانون ارتقای بهره وری پرستاری یکی از مشاغل سخت و زیان آور است و پرستاران باید از مزایای سخت و زیان آور مانند بازنشستگی با 20 سال سابقه کار برخوردار شوند. طبق قانون کار پرستاران شاغل در بخش خصوصی می توانند با 20 سال سابقه کار بازنشسته شوند و 30 روز حقوق دریافت کنند. اما این قانون شامل پرستاران عمومی نمی شود. از متن قانونی چنین بر می آید که پرستاران دولتی با 25 سال سابقه کار می توانند بازنشسته شوند. با توجه به اینکه کلمه ممکن است در متن قانون آمده است بسیاری از دانشگاه های علوم پزشکی به دلیل کمبود پرستار از این قانون بی اطلاع هستند.
15 سال انتظار و اجرای ناقص نرخ های پرستاری
قانون تعرفه خدمات پرستاری نیز در سال 1385 تصویب شد اما اجرای این قانون 15 سال طول کشید و در سال 1401 به تصویب رسید. این قانون می گوید پرستاران حدود 700 خدمت انجام می دهند و الزامات قانون این است که این قوانین مانند خدمات گروه پزشکی در دفتر ارزش های نسبی خدمات وارد می شود. بر این اساس به خدمات وزن داده می شود و ارزش آنها مشخص می شود و مبنای پرداخت خواهد بود.
رئیس سازمان نظام پرستاری همچنین می گوید: نرخ تعرفه های پرستاری قابل قبول نیست و طبق اعلام وزارت بهداشت این رقم حدود 6 میلیون تومان است. از سوی دیگر این روزها که در فصل بودجه قرار داریم بحث نرخ پرستاری و پزشکی در کانون توجه قرار گرفته و بر اساس اظهارات عباس عبادی معاون پرستاری وزارت بهداشت پرستاری سال آینده. نرخ ها بر اساس نرخ تورم در نظر گرفته می شود. عبادی در گفت وگو با یومیر اعلام کرد: جلسه شورای عالی بیمه روز شنبه 14 آبان ماه برگزار شد و با وجود اینکه جزییات تعرفه های پرستاری مطرح نشد کلیات تعرفه های پرستاری مشخص شد و مقرر شد تا بر اساس تورم شورای عالی بیمه را به دولت بفرستید
اگرچه تورم را مبنای تعیین نرخ های پرستاری در سال آینده می دانند اما پرستاران با فرمولی که شورای بیمه برای تعیین نرخ در نظر گرفته موافق نیستند. به گفته نجاتیان برخی از تعرفه های نظام سلامت در سال های اخیر رشد خوبی داشته است. ساماندهی نظام مراقبت پرستاری ایجاب می کند که در یک تا دو سال آینده تمرکز ویژه ای بر نرخ های پرستاری شود تا شاید با افزایش نرخ ها جذابیت های بیشتری برای طول عمر پرستاران ایجاد شود.
پدیده اضافه کاری اجباری
باید گفت کمبود نیروی انسانی سال هاست که یکی از مطالبات اساسی و مزمن در حوزه پرستاری بوده است و سازمان نظام پرستاری همواره تاکید داشته که کمبود 100 هزار پرستار در کشور پرستاران را مجبور کرده است. به کار اضافه کاری بنابراین عرضه خدمات مراقبت متوقف نمی شود.
رئیس سازمان نظام پرستاری به کمبود پرستار در کشور فکر می کند; کمبود 100 هزار نیروی انسانی در حوزه پرستاری به این معناست که پرستارانی که در حال حاضر در نظام سلامت کشور مشغول ارائه خدمات هستند باید بار کمبود نیروی انسانی در حوزه پرستاری را به دوش بکشند. نباید تصور کرد که فقط پرستاران از کمبود نیروی انسانی رنج می برند بلکه این مشکل دامنگیر مردم نیز شده و کاهش کیفیت خدمات درمانی را تجربه می کنند. از سوی دیگر روند کاهش پرستاران در سال های اخیر باعث شده است که نسبت پرستار به تخت به 1.1 برسد و در حال حاضر نسبت پرستار به تخت به 1 یا 0.9 رسیده است.
سازمان نظام پرستاری معتقد است «کمبود پرستار» یک مشکل صنفی نیست بلکه مشکل نظام سلامت است و بزرگترین مشکل آن محسوب می شود. از سوی دیگر نظام سلامت در برخی کشورها اضافه کاری را یک مشکل غیرعادی می داند و اضافه کار را در نظام سلامت ممنوع اعلام کرده است. هدف آنها از ممنوعیت اضافه کار در نظام سلامت این است که افراد شاغل در نظام سلامت فرصت استراحت داشته باشند تا خدمات را به خوبی ارائه دهند. این در حالی است که پرستاران به دلیل کمبود نیرو مجبور به اضافه کاری هستند. البته گفته می شود که کمبود کادر بهداشتی و درمانی از جمله پرستار یک مشکل جهانی است و مختص ایران نیست.
آمدن دولت چهاردهم و خبرهای خوب در پرداخت بهداشت و درمان
تأخیر در پرداخت ها و مطالبات چند ماهه از دیگر مشکلات پرستاران بود و براساس اظهارات رئیس سازمان نظام پرستاری میانگین معوقات پرستاران حدود هفت ماه است. یعنی به طور میانگین دانشگاه های علوم پزشکی کشور معوقات پرستاران را تا پایان فروردین ماه پرداخت کرده اند. متاسفانه برخی از دانشگاه های علوم پزشکی نیز از نظر پرداخت موثر وضعیت مناسبی ندارند و نیازمندی های پرستاران در این دانشگاه ها به بیش از 13 ماه می رسد. همچنین بررسی ها نشان می دهد که میانگین تقاضای پرستاران در اضافه کاری حدود 2 تا 3 ماه است که البته می توان تقاضای 2 تا 3 ماهه پرستاران در اضافه کاری را عادی دانست. زیرا محاسبه اضافه کاری پرستاران زمان بر است.
در این رابطه دکتر. محمدرضا ظفرکندی در دوران تصدی خود در وزارت بهداشت چندین بار اظهار داشت که از زمانی که وارد دولت شده ایم پیگیر مطالبات پرستاران بوده ایم و چندین بار در جلسه هیات دولت این موضوع را با رئیس جمهور مطرح کرده ایم او همچنین دلایل مرتبطی را بیان کرده است. وی بر انجام سریعتر الزامات تاکید کرد.
وزیر بهداشت با بیان اینکه مبالغ قبلی در دو مرحله (مرحله اول 7 همت و مرحله دوم 2.5 حمت) برای پرداخت معوقات پرستاران پرداخت شد گفت: بسیاری از پرداختی های پرستاران 8 تا 9 بوده است. ماهها عقب افتاد و تأخیر داشت اما توانستیم معوقات را پرداخت کنیم و به طور متوسط آن را به ابتدای سال 1403 رساندیم. یعنی از آنلاین 1402 این الزامات تغییر کرده و زمان پرداخت به دانشگاه های علوم پزشکی به خرداد رسیده است.
تغییر فرمول محاسبه اضافه کاری پرستاران
ظفرکندی با یادآوری اینکه در خصوص اصلاح فرمول و میزان اضافه کاری پرستاران جلسات زیادی با ادارات و سازمان های استخدامی و برنامه و بودجه داشتیم و همچنین گفت: در این زمینه نتایج مثبت و میزان اضافه کاری حاصل شده است. به زودی اعلام می شود؛ با پیگیری های فراوان توانستیم از طریق فرمولی میزان اضافه کاری پرستاران را تغییر داده و به میزان قابل توجهی افزایش دهیم.
حرف آخر
پرستاری در لیست مشاغل سخت قرار دارد و این در حالی است که پرستاران کشور به گفته مسئولان سازمان نظام پرستاری به حداقل دستمزد نزدیک می شوند و به دلیل کمبود نیروی کار فشار زیادی وارد می شود. و استرس کاری و شیفت های طولانی. مشکلی که شرایط کار را برایشان سخت کرده است. در چنین شرایطی مطالبات سال ها جامعه پرستاری به ویژه اجرای صحیح قوانین در حوزه پرستاری بارها و بارها و با صدای بلند اعلام می شود و بدون شک در شرایط سخت کاری یا نصف این مطالبات را نادیده گرفته است. -اجرای قلبی و محاسبات مبهم در اعمال قوانین مربوطه نتیجه بی اعتمادی این جامعه است. 250 هزار نفر نخواهد داشت. به گفته نجاتیان رئیس سازمان نظام پرستاری سال گذشته حدود 1500 نفر از حرفه پرستاری خارج شده اند و این آمار وزارت بهداشت مربوط به پرستاران بخش دولتی است و شامل پرستاران بخش خصوصی و فارغ التحصیلان این رشته می شود که وارد رشته پرستاری نشده اند. چرخه خدمات نمی تواند به طور کلی شرایط شغلی پرستاری به گونه ای است که بسیاری از فارغ التحصیلان پرستاری ترجیح می دهند پس از گذراندن طرح وارد این شغل نشوند.
اکنون با ورود دولت چهاردهم به مشکلات مزمن پرستاران از جمله شخص رئیس جمهور به عنوان آشنا به مشکلات نظام سلامت و اقدام در این حوزه بارقه امیدی برای رفع درد تاریخی ایجاد کرده است. در حوزه پرستاری کشور و با توجه به مطالبات پرستاران و رفع دغدغه های آنان در دولت جدید اتفاقات خوبی رخ داده است و امید است با عزم دولت و وزارت بهداشت اتفاقات خوبی رخ دهد. اخبار روز پرستار در سال جاری به ویژه در پرداخت های پرستاری اعداد و ارقام اضافه کار مجوزهای استخدامی و اجرای قوانین و شاهد…
انتهای پیام