کتاب، هرسال دریغ از پارسال
اگرچه ناشران و نویسندگان می گویند وضعیت حسابرسی در نیمه دوم سال به میزان قابل توجهی بهبود یافته است و سالها پیش سخت گیری را کاهش داده است اما شاخص های کمی از کتاب هنوز نامناسب است اما همچنین بدتر می شود. براساس آخرین آمار رسمی کتابخانه تعداد و شاخص قیمت نسبت به سال گذشته دارای درجه قابل توجهی است.
به گفته یومیر آنها به سالهایی که این کتاب در یک وضعیت گرفتار شد اضافه شدند! سال 2 به پایان رسید که شاخص های کمی وضعیت بسیار مطلوب و راحت برای فرهنگ مکتوب نشان ندادند. امسال رویداد تلخ پایان اولیه سیزدهمین دولت و آغاز غیر منتظره دولت چهاردهم دو داستان و دو نمونه متفاوت از فرهنگ و کتاب در کشور را تجربه کرد. اولین داستان تحت دولت ابراهیم ریزی حدود پنج سال بود. و روایت دوم تحت رهبری دولت پزشکی مسعود بیش از شش ماه مستقر شده است. با این محاسبات می توان گفت که در سال 2 کتاب و انتشار دو دوره مختلف را تجربه می کنند.
در سیزدهمین دولت که از اول سپتامبر تا 6 ژوئیه به طول انجامید در مجموع 1800 کتاب منتشر شد. میانگین تعداد کتاب ها در این دوره 5 ساله هزار نسخه و میانگین قیمت کتاب در مدت مشابه 6000 تومان بود. به همین ترتیب این کتاب به افزایش 5 ٪ قیمت افزایش یافت. کارشناسان گزارش داده اند که تورم در دولت 5 ساله شهید کشوری 2 ٪ بود.
در اصل این کتاب مانند همه کالاهای مصرفی همواره مشمول درجه ای از تور بوده است. میانگین تورم در کتاب در دولت میر حسین موسوی 2 ٪ و در اواخر دوره هاشمی رافسانجانی به 2 ٪ بود. البته بالاترین تورم در ایران در سال 2 (دولت دوم ساخت و ساز) 2 ٪ است. در دولت سید محمد خاتامی میانگین تورم کتاب تقریباً کاهش یافته است. 2 ٪ با سقوط قابل توجه. در دولت محمود احمدی نژاد روند تورم این کتاب به 5 ٪ افزایش یافت. دولت حسن روحانی به 5 ٪ بازگشت. و سرانجام در دولت سه ساله شهید کشوری ما یک تورم 5 ٪ از کتاب را تجربه کردیم.
البته دولت سیزدهمین نمایشگاه بین المللی بین المللی کتاب بین المللی را در ماه مه برگزار کرد. این نمایشگاه که در 7 روز 5 میلیارد دلار به فروش بی سابقه ای رسیده و رکورد جدیدی را در صنعت نشر تعیین کرده است. اگرچه این رکورد جدید عمدتاً به دلیل افزایش قیمت کتاب در مقایسه با سالها پیش بود اما در نهایت رقم قابل توجهی بود و حداقل از نظر کمی و مالی نشان دهنده موفقیت نسبی مدیریت فرهنگی کتاب بود. با این حال در عین حال بسیاری از شکایات توسط ناشران و سازندگان کتاب در مورد نوع و سطح کار شنیده می شد.
با تشکیل دولت چهاردهم رهبری و سیاست در حوزه فرهنگی و کتاب به طور طبیعی تغییر کرده است. وزیر جدید فرهنگ در پایان سال گزارش عمده ای در مورد مصرف فرهنگی در کشور ارائه داد و بر دسته کتاب تأکید کرد که تامل کننده و البته دردناک بود. سید عباس صالبی گفت: آنچه ما در ایران به عنوان یک کتاب و خواندن می شناسیم مستحق تاریخ فرهنگ و تمدن ایران نیست و باید در این زمینه مثبت باشد در حالی که ما در جشنواره خواندن رازوی دریافت می کنیم کتاب ها و حرکات جدیدی را در منطقه خواندن به نمایش می گذارد.
وزیر فرهنگ که به مدت 5 دقیقه تحقیقات توسط سرانه در ایران را اعلام کرد همچنین به برخی از تعداد مربوط به مصرف فرهنگی اشاره کرد: “طبق آمار متوسط هزینه های فرهنگی هر خانواده ایرانی از جمله لباس و غذا و سرگرمی در سال 2 به 7 میلیون و 7 هزار تومانی کاهش یافت.
چنین آماری در کتاب و خواندن وضعیت نامطلوب مصرف فرهنگی را نشان می دهد. اگرچه نظر ناشران و نویسندگان وضعیت حسابرسی در نیمه دوم سال به میزان قابل توجهی بهبود یافته است و سالها پیش کاهش یافته است اما شاخص های کمی از کتاب هنوز نامناسب و بدتر است. براساس آخرین آمار رسمی کتابخانه تعداد و شاخص قیمت نسبت به سال گذشته دارای درجه قابل توجهی است. طبق این آمار 1800 کتاب در ماه فوریه منتشر شده است. با این حال در ماه فوریه تعداد این عناوین 1800 و سقوط تقریباً بود. 2 درصد در قیمت کتاب میانگین قیمت در ماه فوریه حدود 2 هزار تومانس بود در حالی که این میانگین در ماه فوریه حدود 4000 تومن بود. در تعداد كتابهای كودكان و جوانان 2 فوریه نسبت به فوریه 5 ٪ كاهش را نشان می دهد.
چنین آماری را می توان در ماه های ژانویه دسامبر و نوامبر مشاهده کرد. کارشناسان گفته اند که وضعیت بازار ارز و افزایش قیمت دلار منجر به گرانتر قیمت کاغذ و الزامات انتشار شده است و سرانجام به قیمت های حیرت انگیز در کتاب معلوم شده است. طبیعی است که با چنین شرایطی امید کمی برای رونق بازار کتاب وجود ندارد. کاهش کتابهایی که در بیشتر موارد به تعداد باورنکردنی 2 تا 5 نسخه می رسد نتایج چنین آشفتگی است.
علاوه بر وضعیت اقتصادی و قیمت بالا عواملی مانند گسترش کتابهای دیجیتال کتابهای صوتی تجارت کارگزاران و چاپ کاذب بهترین کارهای فروش بسیار مؤثر بوده اند. تورم تورم باعث ادامه زندگی این کتاب شده است و سال سختی را برای انتشار و بازار کتاب ایران ایجاد کرده است. مانند سایر مناطق بازار کتاب نیاز به آرامش ناامید امنیت و ثبات و به نظر می رسد به روش سال نو شاید در مورد روزهای بهتر برای بهبود وضعیت مالی کشور فکر کنید.
*بازتولید سایر محتوای رسانه ای در ISNA تأیید محتوای آن نیست و فقط برای توجه مخاطب است.
پایان پیام