چرا نهاد ریاست جمهوری ایران نام ندارد؟!
نامگذاری ساختمانهای دولتی در جهان همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. این نام ها نه تنها به مکانهای جسمی اشاره می کنند بلکه یک بار معنایی و سیاسی ویژه نیز دارند. در ادبیات سیاسی بین المللی کاخ سفید نمادی از قدرت اجرایی آمریکا است کرملین مقر نخست وزیر انگلیس و ورسای از جلال سلطنتی فرانسه است. این نام ها با گذشت زمان ادغام می شوند و به عنوان نشانه ای از ساختار دولتی هر کشور در رسانه ها و محافل سیاسی استفاده می شوند.
به گفته یومیر فرهاد خدی در یادداشتی در سیاست امروز نوشت: شما دائماً این خبر را می شنوید که کاخ سفید کرملین -Palace ورسای خانه شماره 2 و غیره. در ادبیات سیاسی و رسانه ای برخی از بناهای تاریخی مربوط به قدرت سیاسی است که به نام های ویژه ای شناخته می شود که علاوه بر مراجعه به مکانهای جسمی نمادی از دولت های مختلف و سیستم های سیاسی است. این برای بسیاری می تواند بی اهمیت باشد اما به عنوان یک روزنامه نگار ذهن من مدتهاست که درگیر این است که چرا کار رئیس جمهور ایران نامگذاری نشده و نمادین نیست!
در ایران اگرچه ساختمان ریاست جمهوری گاهی اوقات به عنوان پاستور نیز شناخته می شود زیرا موقعیت جسمی آن در خیابان پاستور در تهران است اما این یک نهادی نیست. این تفاوت در نامگذاری می تواند دلایل مختلفی از جمله رویکردهای سیاسی تاریخی و فرهنگی به مفهوم نهاد ریاست جمهوری داشته باشد. همچنین ممکن است به این دلیل باشد که ساختار دولتی در ایران مبتنی بر چندین موسسه است و قدرت در یک مرکز خاص متمرکز نیست.
نامگذاری ساختمانهای دولتی در جهان همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. این نام ها نه تنها به مکانهای جسمی اشاره می کنند بلکه یک بار معنایی و سیاسی ویژه نیز دارند. در ادبیات سیاسی بین المللی کاخ سفید نمادی از قدرت اجرایی آمریکا است کرملین مقر نخست وزیر انگلیس و ورسای از جلال سلطنتی فرانسه است. این نام ها با گذشت زمان ادغام می شوند و به عنوان نشانه ای از ساختار دولتی هر کشور در رسانه ها و محافل سیاسی استفاده می شوند.
ساختمان ریاست جمهوری ایران در خیابان پاستور در تهران واقع شده است اما برخلاف برخی از کشورها که به عنوان بالاترین دفتر اجرایی خود نامزد شده اند چنین عنوانی به طور رسمی در اینجا استفاده نمی شود. دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد. یکی از مهمترین دلایل ساختار سیاسی ایران است که مبتنی بر چندین نهاد است و تمرکز قدرت را متفاوت از سایر کشورها سازماندهی کرده است. بنابراین ساختمان ریاست جمهوری یک مرکز قدرت واحد محسوب نمی شود و این ممکن است نتواند نام خاصی را برای آن در ملاء عام ارائه دهد.
علاوه بر این ایران تجربه تاریخی دیگری در رابطه با نهاد ریاست جمهوری داشته است. پیش از انقلاب اسلامی کاخ هایی مانند سعدآباد کاخ یا تصمیمات دولت و نیاواران شاه و تصمیمات دولت بود. پس از انقلاب تأکید بر مفاهیم ساده شده و فاصله از مظاهر قدرت به کلمات جزئی مانند “کاخ” در ادبیات رسمی منجر شد. این دیدگاه از قدرت و رهبری سیاسی احتمالاً دلیل دیگری برای استفاده از نام خاص برای ساختمان ریاست جمهوری است.
از دیدگاه رسانه ای دسترسی نامگذاری شده متفاوت بوده است. رسانه های داخلی از اصطلاحات جزئی به عنوان کاخ ریاست جمهوری استفاده می کنند و معمولاً از محل کار رئیس جمهور به عنوان “نهاد ریاست جمهوری” یا “ساختمان ریاست جمهوری” یاد می کنند.
جهان در حال تغییر است و بسیاری از مفاهیم سیاسی که در گذشته تابو در نظر گرفته شده اند اکنون باید با یک دیدگاه جدید مورد بررسی قرار گیرند.
شاید اگر ایران نیز نام خاصی برای ساختمان ریاست جمهوری داشته باشد می تواند به تثبیت اجرای و افزایش شفافیت مردم کمک کند.
هرگونه تغییر مستلزم بررسی دقیق پذیرش عمومی و هماهنگی با واقعیت های سیاسی آن جامعه است. هرگونه تغییر مهم ابتدا باید در تصمیم گیری و رهبران سیاسی در نظر داشته باشد تا به یک ضرورت تبدیل شود. این روند معمولاً با سؤال در رسانه ها محافل دانشگاهی تجزیه و تحلیل سیاسی و مکالمات عمومی آغاز می شود.
اگر چنین تغییری رخ دهد نیاز به بحث گسترده در مورد همسایه با نخبگان سیاسی و کارشناسان در ارتباطات و دولت دارد. دلایل منطقی بررسی مزایای احتمالی و مقایسه با سایر کشورها می تواند رهبران را متقاعد کند که نامگذاری رسمی برای ساختمان ریاست جمهوری نه تنها نمادین است بلکه می تواند در تحکیم موقعیت موسسه مؤثر باشد.
تغییر در ادبیات سیاسی معمولاً در صورت افزایش ضرورت و حمایت از نخبگان رسانه ها و افکار عمومی اتفاق می افتد. برای ایجاد چنین تغییری می توان از استراتژی های بیشتری استفاده کرد. باید توجه ویژه ای داشته باشد.
ایجاد گفتمان در رسانه ها و فضای عمومی در این شماره در رسانه های مختلف از جمله روزنامه ها سایت های تحلیلی و شبکه های اجتماعی می تواند نقش موثری در جلب توجه این مقام داشته باشد.
2. ورود به نخبگان علمی و سیاسی در بحث نظریه پردازان علوم سیاسی جامعه شناسان و بورسیه های رسانه ای می تواند با بررسی نام این ساختمان و مقایسه با سایر کشورها تجزیه و تحلیل گسترده ای را ارائه دهد. شرکت در جداول گرد تخصصی ارائه علمی و نوشتن مقالات دانشگاهی می تواند رهبران سیاسی را ترغیب کند تا توجه ویژه ای به این موضوع داشته باشند.
مقایسه با تجربیات بین المللی با استفاده از نمونه های جهانی مانند کاخ سفید کرملین و خانه شماره 1 نشان می دهد که نامگذاری ساختمانهای دولتی نه تنها به افزایش اعتبار نهادهای سیاسی کمک می کند بلکه نقش مهمی در عموم و روشن کردن اقدامات سیاسی نیز دارد.
ارائه پیشنهادات خاص برای نامگذاری اگر ساختمان ریاست جمهوری ایران نام ویژه ای داشته باشد پیشنهادی که با فرهنگ سیاسی و اجتماعی کشور مطابقت دارد می تواند به ارتقاء بحث کمک کند. نام های نامگذاری شده مربوط به مفاهیمی مانند استقلال دموکراسی و تاریخ ایران می تواند فرصت های خوبی باشد.
2. افزایش گفتگوی مردمی و خواستار مردم در بحث های عمومی و شبکه های اجتماعی و خواستار تغییر در ادبیات سیاسی رهبران نمی توانند این درخواست را نادیده بگیرند. ایجاد یک کمپین مجازی انتشار نظرسنجی ها و استفاده از ابزارهای دیجیتالی برای مطرح کردن این مسئله می تواند مقامات را به خود جلب کند.
سرانجام هر تغییر در فضای سیاسی نیاز به زمان پشتیبانی علمی و پشتیبانی عمومی دارد.
*تولید مثل سایر رسانه ها و شبکه های اجتماعی تأیید محتوای آن از ISNA نیست و صرفاً برای توجه مخاطب منتشر می شود.
پایان پیام