چرا میراث فرهنگی تهران سکوت کرد؟
اگرچه وزیر میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی درباره طرح توسعه 38 هزار متری امامزاده یحیی (ع) در بافت تاریخی تهران گفته است «من مخالف هرگونه تعرض به محوطه میراث فرهنگی هستم» اما این سوال مطرح شده است. چرا یکی از خانه های تاریخی میراث فرهنگی تهران که مسئولیت حفاظت از بناها و بناهای تاریخی را بر عهده دارد در همان منطقه تخریب شد و در مورد آن سکوت کرد و موضع خود را منتشر نکرد و چرا شفاف سازی نمی کند. محتوای حروف که برای توقف این پروژه نوشته شده است؟
به گزارش یومیر اواخر مرداد ماه 1403 نشستی با عنوان «بررسی راهکارهای توسعه صحن امامزاده یحیی (ع) و رفع موانع تملک اموال پیرامونی» برگزار می شود که به نقل از سایت شهر تهران. سازمان نوسازی شهردار تهران معاون شهرسازی و معماری و مددکار اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران شهردار منطقه 12 مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران و اعضای هیئت امنای آستان امامزاده یحیی حضور داشتند. و از معمار شهرداری و مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران درخواست شد «در اسرع وقت برای ادغام مدیریت شهری در منطقه 12 و با توجه به ظرفیت های فرهنگی تاریخی و مذهبی امامزاده مصوبات لازم را دریافت کنند. ع) و اطراف آن تا مدیریت شهری بتواند با فراغت این طرح را اجرا کند.»
در همان زمان خانه ارزشمند «سرتیپ محمدخان کارلو» معروف به «خانه نیشیبه» به بهانه ساماندهی اتاق های اطراف امامزاده یحیی تخریب شد. پیگیری ها نشان می دهد که تخریب این خانه بدون استعلام از اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان تهران انجام شده است.
اکنون با وجود اینکه معاونت میراث فرهنگی استان تهران از توقف طرح توسعه امامزاده یحیی به مساحت 38 هزار مترمربع در بافت تاریخی عود لاجان که ثبت ملی شده است به رسانه ها خبر داده است. با مشخص کردن محتوای نامه های نگاشته شده در این زمینه) و سیدرضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی نیز در تازه ترین اظهارنظر خود درباره این طرح گفته است: «ما مخالف هرگونه اقدامی هستیم و هستیم. هجمه به میراث فرهنگی و هر اقدامی باید با مقررات میراث فرهنگی تطبیق داده شود و ما مخالف هرگونه تغییر در ساختار امامزاده یحیی هستیم. کاملا متوقف شده و طرحی با رویکردی متفاوت در دست تهیه است.
سیدمهدی هدایت گفت: با توجه به قرار گرفتن این منطقه در بافت تاریخی حصار طهماسبی مقرر شد در مرحله اول تنها رویکرد مداخله و محدوده پروژه در کارگروه فنی ماده مورد بحث و بررسی قرار گیرد. 5- در این خصوص از اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان تهران نیز استعلام شد که در ادامه بررسی های فنی و کارشناسی طرح دو رویکرد در نظر گرفته شد که عبارتند از: در دست بررسی و خلاصه رویکرد اول پیشنهاد سازمان متولیان امر امامزاده و اوقاف است که مبتنی بر حفظ و مرمت بناهای ثبتی و آزادسازی بخشهای ثبت نشده و غیر تاریخی است. رویکرد دوم مبتنی بر حفظ احیاء ساماندهی و اصلاح بافت تاریخی امامزاده در این رویکرد بافت موجود از جمله مجتمع های آموزشی مجاور امامزاده احیا می شود و طرح بر اساس مرمت و احیاء است. از پارچه موجود و حداقل مداخله.
وحید شهاب فعال بومی و کارشناس گردشگری و میراث فرهنگی از زاویه ای دیگر به این ماجرا می نگرد و به یومیر می گوید: محله عودلاجان (عودلاجان) در نامگذاری جدید شهر به دو قسمت غربی یعنی «محله پامنار» تقسیم شده است. و قسمت شرقی آن به نام ربع امامزاده. یحیی (ع)» تقسیم شده است که سال هاست این محله مورد بی مهری مسئولان و کارشناسان میراث استان تهران و وزارتخانه قرار گرفته و شهرداری نیز با ارائه طرح هایی با اهداف عمران شهری و ساماندهی بافت های فرسوده از این بی توجهی بهره مند شده است. ساختار محله و احقاق حقوق شهروندی اما با ماهیت تخریب و تخریب هویت کالبدی و میراث ملموس و ناملموس شهری آسیب های جبران ناپذیری به این تاریخی وارد می کند. زمینه
او این سوال را در مورد تخریب «خان نشیبه» مطرح کرد. چرا معاونت میراث فرهنگی استان تهران در قبال حفاظت از بافت تاریخی تهران و بنای ارزشمند تخریب شده در آن زمان سکوت کرده و منفعل بوده است؟ وی گفت: به نظر می رسد مدیریت شهری آگاهی کافی و دقیقی از نحوه حفاظت از میراث ملی ندارد چرا که در چند سال گذشته و در مدیریت شهری قبلی سازمان نوسازی شهر تهران و منطقه 12 مذاکرات زیادی با این سازمان داشتند. اداره اوقاف برای مرمت و احیای این خانه. آنها معتقد بودند که حفاظت و مرمت این بنای ارزشمند می تواند زمینه ساز رونق اطراف بقعه امامزاده یحیی باشد. اکنون دلیل اینکه راه حل مشکل از حفاظت به تخریب تغییر کرده است چیست؟
این فعال میراث فرهنگی تاکید کرد: تا زمانی که مدیریت شهری و سایر مسئولین تفاوت «بافت تاریخی» و «بافت فرسوده» را باور و درک نکرده باشند راه حل برآمده از احترام به این پیرمرد بزرگوار مبتنی بر ارتقای شأن و کیفیت جسمانی مردم محلی است. پویایی اجتماعی اقتصادی و همسایگی جایی پیدا نمی کند. ضرورت این کار قطعا بر اساس قوانین و کنوانسیون های میراث ملی و حضور در دل محله مشخص خواهد شد.
این فعال گردشگری و میراث فرهنگی در ادامه گفت: نان و پنیر صبح جمعه امامزاده یحیی حلیم آقا عبدالله کبابی ماست فروشی حاج محمد آقا آجیل فروشی حاج آقا معید ساندویچ آقا معید میوه فروشی علی آقا نانوایی تفتونی بهار همام و نواب همام زورخانه طلاچی مدرسه تدین مدرسه و حوزه علمیه پروین اعتصامی معمارباشی خانه بزرگانی چون حاج آقا سرخایی و لواسانی در کنار کوچه ها و راهروهای باریک و کوچه هایش مثل مستبندها و کوچه های سرتون که این محله را یکپارچه بدیع و متفاوت نگه داشته است. با دانستن از روی نقشه نمی توان به این چیزها رسید اما باید رفت و بافت تاریخی را دید و درک کرد.
شهاب در پاسخ به اظهاراتی مبنی بر اینکه «طرح توسعه امامزاده یحیی با کمترین مداخله تهیه می شود» نیز اظهار داشت: اینجا فقط صحبت از خشت و بدنه نیست بافت تاریخی عود لاجان بخشی از فرهنگ و هویت واقعی است. تهرانی ها و شهروندانی که روزگاری در این محله زندگی می کردند و با وجود اینکه برخی از آنها بر خلاف میل باطنی خود مجبور به ترک و یا اجاره املاک خود شده اند به دلیل بی توجهی مسئولان مربوطه و بی احتیاطی اما باز هم تعطیلات و آپارتمان ها به محله خودشان می آیند با توجه به پتانسیل موجود با رویکردهای صحیح منطقی و علمی می توان محله امامزاده یحیی را به یک مرکز فرهنگی و گردشگری در تهران تبدیل کرد اما زمان و فرصت بسیار کم است. میل به تراکم فروشی در خفقان این محله به گوش می رسد و اگر وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی به وظیفه ذاتی خود به درستی عمل نکند و منطقه حفاظتی اتخاذ نکند قوانین ویژه و ویژه امتیازات این محله با همکاری شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادها بدون شک هویت تهران در رویا است. بی توجهی پاسداران هویت شهری تهران از بین خواهد رفت و فرصت نجات محله تاریخی عودلاجان خیلی زود از دست خواهد رفت.
انتهای پیام