سال نو میلادی با ولادت حضرت مسیح متفاوت است؟ روز واقعی ولادت از نظر اسلام چه زمانی است؟

به گزارش یومیر به نقل از راسخون بسیاری از مردم بر این باورند که کریسمس سال نو و میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) یکی هستند. در واقع کریسمس و سال نو دو رویداد برجسته در تقویم میلادی تأثیر عمیقی بر فرهنگ و رویدادهای اجتماعی در جهان داشته اند. این دو مناسبت اگرچه اغلب به عنوان بخشی از یک جشنواره عمومی دیده می شوند اما منشأ معانی و اهداف متفاوتی دارند. در این مقاله با تمرکز بر جزئیات فرهنگی تاریخی و مذهبی این دو رویداد و با نگاهی به آموزه های اسلامی ایرانی سعی بر آن است تا دیدگاهی عمیق تر و گسترده تر ارائه دهیم.

کریسمس؛ میلاد حضرت عیسی علیه السلام

کریسمس که در 25 دسامبر (5 روز قبل از شروع سال جدید) جشن گرفته می شود یکی از مقدس ترین روزهای مسیحیت است. این روز با مراسم مذهبی جشن های خانوادگی و نمادهای فرهنگی مشخص می شود. اما بررسی ریشه های تاریخی و مذهبی این داستان نشان می دهد که ارتباط مستقیم آن با ولادت حضرت عیسی (علیه السلام) بسیار کمتر از تصور رایج است.

مبدأ 25 دسامبر به عنوان روز میلاد حضرت عیسی علیه السلام

انطباق برای جشن های غیر مسیحی:
کلیسای مسیحی در قرون اولیه سعی کرد با تطبیق تقویم خود با آیین رومی نفوذ بیشتری در میان پیروان بت پرست به دست آورد. جشن “خورشید شکست ناپذیر” (Sol Invictus) که در 25 دسامبر برگزار شد یکی از محبوب ترین جشن ها در روم باستان بود. انتخاب این تاریخ توسط کلیسا نمادی از نور و معنویت بود و راهی برای جذب پیروان جدید بود.

فقدان شواهد کتاب مقدس:
اناجیل موجود جزئیات تاریخی دقیقی درباره تولد حضرت عیسی علیه السلام ارائه نمی دهد. در متون مقدس اسلامی نیز ولادت او با محوریت حاملگی معجزه آسای حضرت مریم (سلام الله علیها) ذکر شده است اما تاریخ خاصی در قرآن کریم ذکر نشده است. این مشکل بسیاری از محققین را بر آن داشته تا برای تعیین زمان تولد به شواهد تاریخی نجومی و اجتماعی مراجعه کنند.

تصمیمات کلیسایی:
در سال 336 م کلیسای روم برای اولین بار 25 دسامبر را به عنوان روز تولد عیسی مسیح اعلام کرد. این تصمیم بعداً توسط تقویم گریگوری ثابت شد اما کلیساهای شرقی هنوز در 7 ژانویه (بر اساس تقویم ژولیانی) جشن می گیرند.

بررسی تاریخی ولادت حضرت عیسی علیه السلام

در منابع تاریخی و اسلامی شواهدی وجود دارد که ولادت حضرت عیسی (علیه السلام) در ماه های گرم سال بوده است. این شواهد عبارتند از:

وضعیت چوپانان:
طبق روایات انجیل هنگام تولد عیسی چوپانان گوسفندان را می چرخانند که معمولاً در فصول معتدل یا گرم تر اتفاق می افتد. این مرجع با هوای سرد دسامبر در فلسطین سازگاری ندارد.

شرایط آب و هوایی و جغرافیایی:
منطقه فلسطین در آذرماه دارای هوای سرد و گاه بارانی است که سفر مریم (سلام الله علیها) از ناصره به بیت لحم را با مشکل مواجه کرده است. این شواهد نیاز به بازنگری تاریخی در تعیین زمان تولد را نشان می دهد.

استفاده حضرت مریم از درخت خرما:
در آیات قرآنی تأکید شده است که در هنگام تولد حضرت عیسی مسیح علیه السلام خداوند به مریم سلام الله علیها دستور داد که به درخت خرما نزدیک خود نزدیک شود و از خرمای آن استفاده کند.

جنبه های نمادین کریسمس

کریسمس به دلیل نمادهایی مانند درخت تزئین شده هدیه دادن و بابا نوئل شناخته شده است. اما ریشه این نمادها اغلب به سنت های پس از مسیحیت باز می گردد. به عنوان مثال شخصیت بابانوئل که امروزه به عنوان یک نماد فرهنگی شناخته می شود در واقع ریشه در داستان St. نیکلاس کشیش قرن چهارم میلادی. سنت نیکلاس به مهربانی و سخاوتش معروف بود و گفته می شود که او به طور ناشناس به خانواده های نیازمند هدیه می داد. پس از قرن ها این شخصیت به بابانوئل تبدیل شد که به عنوان نماد جشن های کریسمس در فرهنگ های مختلف شناخته می شود.

بررسی ریشه های سال جدید

سال نو که در اول ژانویه جشن گرفته می شود برخلاف کریسمس ریشه مستقیم مذهبی ندارد و بیشتر به تقویم و تحولات فرهنگی مربوط می شود. این روز به عنوان آغاز یک چرخه جدید با جشن ها و مراسم های مختلف در سراسر جهان شناخته می شود.

منشا تاریخی 1 ژانویه

تقویم جولیان:
در سال 46 ق.م ژولیوس سزار تقویم ژولیانی را معرفی کرد و اول ژانویه را به عنوان آغاز سال جدید تعیین کرد. این تغییر به دلیل همراهی با خدای رومی ژانوس بود که نماد دروازه ها و آغازها بود و به همین دلیل اول ژانویه به عنوان روز شروع سال جدید انتخاب شد. در این تاریخ رومی ها مراسمی را به افتخار ژانوس برگزار می کردند و تقویم جدید جولیان نیز این تاریخ را به عنوان آغاز سال جدید رسمی می کرد.

تصحیح شده در تقویم میلادی:
با اصلاح تقویم در قرن شانزدهم اول ژانویه به طور رسمی به عنوان آغاز سال جدید پذیرفته شد. اما فرهنگ های دیگر از جمله ایران هنوز تقویم های خود را حفظ کرده اند. نوروز به عنوان آغاز سال در فرهنگ ایرانیان گواهی بر اهمیت سنت های محلی نسبت به تقویم های مخالف است.

سنت ها و مراسم سال نو

سال نو با آتش بازی جشن های خانوادگی و تعیین تصمیمات شخصی (تصمیمات سال نو) همراه است. در فرهنگ اسلامی مفهوم تقدیس بیشتر به نیت خالص و دعای سال پربرکت مربوط می شود که شباهت هایی با رویکرد فرهنگی ایرانیان دارد.

خوانش ایرانی-اسلامی کریسمس و سال نو

در فرهنگ ایرانی – اسلامی نگاه به مناسبت های جهانی مانند کریسمس و سال نو می تواند با رویکردی انتقادی و سازنده همراه باشد. از یک سو احترام به ارزش های مشترک انسانی مانند صلح عشق و معنویت برجسته است. از سوی دیگر تبیین ریشه های فرهنگی و تاریخی این مناسبت ها زمینه ای برای تقویت هویت بومی و اسلامی فراهم می کند.

مقایسه با جشن های ایرانی اسلامی:

نوروز و کریسمس:
هر دو مناسبت به عنوان شب سال نو شناخته می شوند. اما نوروز برخلاف کریسمس منشأ طبیعی دارد و مربوط به چرخه زندگی است که در فرهنگ اسلامی نیز جایگاه ویژه ای به آن داده شده است.

یلدا و کریسمس:
جشن یلدا که عمیقاً با فرهنگ ایرانی پیوند خورده است نماد پیروزی نور بر تاریکی و اتحاد خانواده ها است. در مقابل کریسمس به یک رویداد تجاری و مصرف گرایانه بدون جنبه های معنوی تبدیل شده است. یلدا همچنان جشن نور و امید با پیام های معتبرتر است.

سوال آخر؛ ولادت حضرت عیسی علیه السلام از دیدگاه اسلام

قرآن کریم به تاریخ دقیق ولادت حضرت عیسی علیه السلام اشاره ای نکرده است اما منابع تاریخی و روایی شیعه و سنی در این زمینه به تاریخ های مختلفی پرداخته اند که هیچ کدام به طور قطعی تایید نشده است.
در برخی از روایات آمده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «… روز چهارم ذی الحجه روز تولد حضرت عیسی است…».
و امام باقر (علیه السلام) نیز ولادت حضرت عیسی را در روز عاشورا (دهم محرم) ذکر کرده اند هرچند برخی از اندیشمندان شیعه این روایت را به دلیل شرایط تقیه دانسته اند.
در منابع دیگر آمده است که امام رضا (علیه السلام) در این شب تولد حضرت ابراهیم (علیه السلام) و حضرت عیسی (علیه السلام) را ذکر کرده است.
همچنین در برخی منابع ولادت حضرت عیسی علیه السلام در روز عرفه (نهم ذی الحجه) ذکر شده است.
در مورد سال ولادت حضرت عیسی (علیه السلام) روایت دقیقی وجود ندارد اما برخی منابع تاریخی سال ولادت حضرت عیسی علیه السلام را 51 سال پس از آغاز پادشاهی الطوائف و دو سال پس از آغاز آن ذکر کرده اند. در زمان سلطنت آگوستوس نیز گفته شده است که تولد او 303 بوده است. سال بعد از قیام اسکندر بود. برخی منابع معاصر نیز تولد حضرت عیسی علیه السلام را 2261 سال پس از ولادت حضرت ابراهیم علیه السلام و 631 سال قبل از هجرت ذکر کرده اند.

* بازنشر مطالب سایر رسانه ها در یومیر به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع مخاطبان است.

انتهای پیام