رازهای پنهان دو روی یک سایه
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی بی توجهی مداوم به حقوق دیگران و نادیده گرفتن قوانین اجتماعی فریبکاری رفتارهای ناگهانی و گاهی خشونت از جمله ویژگی های رفتاری آنهاست. منفی است و باید با آن برخورد کرد.
به گزارش یومیر به نقل از ایمنا اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) که به طور غیررسمی به عنوان روان پریشی یا سوسیوپاتی شناخته می شود یکی از پیچیده ترین و بحث برانگیزترین اختلالات روانی پیش روی جامعه است این اختلال با الگوی مداوم بی توجهی به حقوق دیگران مشخص می شود. نقض هنجارهای اجتماعی و عدم همدلی مشخص می شود. افراد مبتلا به این اختلال بیشتر رفتارهای فریبکارانه بی پروا و گاهی خشونت آمیز از خود نشان می دهند که می تواند اثرات مخربی بر زندگی آنها و اطرافیانشان داشته باشد.
تاریخچه مطالعه این اختلال به قرن نوزدهم برمی گردد اما درک ما از ماهیت و علل آن هنوز در حال تکامل است. دانشمندان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی عصبی و محیطی در شکل گیری این اختلال نقش دارند مطالعات نشان داده است که افراد مبتلا به این اختلال تفاوت هایی در ساختار و عملکرد نواحی مغز مربوط به پردازش هیجانی کنترل تکانه و اخلاقی دارند. تصمیم گیری
تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی چالش برانگیز است زیرا بسیاری از مبتلایان به دنبال کمک حرفه ای نیستند و ممکن است رفتار خود را مشکل ساز نبینند و تمایز بین روان پریشی و روان پریشی که گاه زیرگروه های این اختلال در نظر گرفته می شوند موضوعی است که در میان متخصصان مورد بحث است. برخی نیز بر این باورند که سایکوپت ها بیشتر به دلیل عوامل ژنتیکی و بیولوژیکی از این اختلال رنج می برند در حالی که آسیب های اجتماعی بیشتر تحت تأثیر عوامل محیطی و تجربیات منفی دوران کودکی هستند.
درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی یکی از چالش برانگیزترین جنبه های این اختلال است روش های درمانی سنتی مانند روان درمانی و دارودرمانی تأثیر محدودی بر این افراد دارد اما رویکردهای جدیدتر مانند درمان های شناختی رفتاری خاص و مداخلات اولیه در کودکان و نوجوانان. در معرض خطر نتایج امیدوارکننده باشد و تلاش هایی برای توسعه درمان های مبتنی بر علوم اعصاب وجود دارد.
جامعه در رابطه با نحوه برخورد با افراد مبتلا به این اختلال با چالش های اخلاقی و حقوقی پیچیده ای مواجه است این افراد از یک سو می توانند مرتکب جرایم سنگین شوند و امنیت عمومی را به خطر بیندازند از سوی دیگر نیز انسان هایی هستند که از مشکلات روانی رنج می برند. بی نظمی و نیاز به کمک و درمان ایجاد تعادل بین حفاظت از جامعه و فراهم کردن فرصت های درمانی و توانبخشی برای این افراد یکی از چالش های مهم نظام قضایی و نظام سلامت روان است.
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارای هوش بالا و مهارت های اجتماعی خوبی هستند که به آنها اجازه می دهد دیگران را دستکاری کنند.
ملینا شیرانی روانشناس بالینی درباره «اختلال شخصیت ضداجتماعی» به خبرنگار ایمنا گفت: اختلال شخصیت ضداجتماعی با الگوی مداوم بی توجهی به حقوق دیگران و زیر پا گذاشتن هنجارهای اجتماعی رفتار خشونت آمیز مشخص می شود یکی از ویژگی های اصلی این اختلال عدم وجود همدلی که باعث می شود این افراد قادر به درک یا درک احساسات و نیازهای دیگران نباشند. باشد
وی می افزاید: بسیاری از مبتلایان به این اختلال دارای هوش بالا و مهارت های اجتماعی خوبی هستند که به آنها امکان فریب و دستکاری دیگران را می دهد می توانند در ابتدای آشنایی بسیار جذاب و کاریزماتیک به نظر برسند اما به مرور زمان رفتار مخرب و خودخواهانه آنها آشکار می شود.
این روانشناس بالینی بیان می کند: یکی از چالش های اساسی در درمان این اختلال این است که بسیاری از مبتلایان رفتار خود را مشکل زا نمی بینند و به دنبال درمان نیستند و تنها در صورت اجبار نظام حقوقی یا با عواقب جدی در زندگی شخصی یا شغلی خود به دنبال درمان هستند. روابط .
وی درباره درمان این اختلال می افزاید: برای درمان این اختلال می توان از رویکرد شناختی-رفتاری با تمرکز بر کنترل خشم کنترل تکانه و مهارت حل مسئله استفاده کرد و روی افزایش همدلی و درک پیامدهای رفتار بر دیگران کار کرد. بخش مهمی از درمان با این حال باید تشخیص داد که نتایج آن محدود است.
شیرانی با بیان اینکه بین روان پریشی و سوسیوپاتی تفاوت وجود دارد تاکید می کند: اگرچه این دو واژه گاهی به جای هم به کار می روند اما تفاوت هایی بین آنها وجود دارد «روان پرستان» رفتار برنامه ریزی شده و کنترل شده تری دارند و ممکن است در جامعه عملکرد بهتری داشته باشند. از سوی دیگر افراد جامعه گرا بیشتر تکانشگر هستند و کمتر قادر به کنترل خشم خود هستند.
وی می گوید: پیشگیری و مداخله زودهنگام در کودکان و جوانانی که اولین علائم این اختلال را نشان می دهند بسیار مهم است. این پیشگیری می تواند شامل آموزش مهارت های اجتماعی کنترل خشم و تقویت همدلی باشد و همچنین حمایت از خانواده ها و ایجاد محیط های آموزشی سالم می تواند در کاهش خطر ابتلا به این اختلال موثر باشد.
این روانشناس بالینی خاطرنشان می کند: توجه به این نکته ضروری است که اگرچه افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی می توانند رفتارهای بسیار مخربی داشته باشند اما انسان نیز هستند و از یک اختلال روانی رنج می برند.
روش های درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی
وی با بیان اینکه روان درمانی یکی از مهم ترین روش های درمانی اختلالات روانی از جمله اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) است تصریح می کند: این روش درمانی شامل گفتگو با یک درمانگر متخصص در مورد افکار و احساساتی است که می تواند منجر به رفتار مضر یا پرخاشگرانه شود. روان درمانی در این موارد کمک به فرد در شناسایی الگوهای ناسالم فکری و رفتاری و یادگیری راه های جدید و سازنده تر برای مقابله با چالش های زندگی این فرآیند ممکن است شامل تکنیک های کنترل خشم آموزش مهارت های ارتباطی و حل مشکل
شیرانی ادامه می دهد: یکی از رویکردهای موثر در روان درمانی برای افراد مبتلا به ASPD درمان شناختی رفتاری است این روش به افراد کمک می کند تا ارتباط بین افکار احساسات و رفتار خود را درک کنند و راه های جایگزینی برای پاسخ به موقعیت های چالش برانگیز بیابند. بیاموزید درمان شناختی رفتاری می تواند به افراد کمک کند تا مزایای استفاده از مذاکره و گفتگو به جای خشونت را برای حل تعارضات درک کنند همچنین شامل آموزش روانی است که می تواند به مردم کمک کند تا درک بهتری از ماهیت ASPD و تأثیر آن بر زندگی خود و دیگران داشته باشند. .
وی تاکید می کند: «گروه درمانی جامعه محور» یکی دیگر از روش های موثر در درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی است که بیشتر در کانون های اصلاح و تربیت مورد استفاده قرار می گیرد. این رویکرد شامل جلسات گروهی است که در آن شرکت کنندگان یاد می گیرند که با هم بخشی از یک جامعه برای حل مشکلات باشند این روش می تواند به تقویت مهارت های اجتماعی و رفتار اجتماعی مثبت در افراد مبتلا به ASPD کمک کند و آنها را برای یک زندگی موفق در جامعه آماده کند.
این روانشناس بالینی می گوید: علاوه بر روش های روان درمانی در برخی موارد می توان از داروها نیز برای کمک به مدیریت علائم ASPD استفاده کرد اگرچه سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هیچ داروی خاصی را برای درمان ASPD تایید نکرده است اما پزشکان می توانند مصرف کنند. داروهایی مانند داروهای ضد روان پریشی ضد افسردگی ها یا تثبیت کننده های خلق برای کمک به کنترل علائمی مانند پرخاشگری تکانشگری یا نوسانات خلقی با این حال باید توجه داشت که مواد درمانی تنها بخشی از یک رویکرد درمانی جامع است و باید همراه با روان درمانی استفاده شود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی قادر به درک عواقب اعمال خود نیستند و احساس پشیمانی واقعی نمی کنند.
زهرا غلامرضایی محقق حقوق جزا و جرم شناسی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا درباره اختلال شخصیت ضداجتماعی از منظر جرم شناسی گفت: از منظر جرم شناسی اختلال شخصیت ضداجتماعی یکی از پیچیده ترین و چالش برانگیزترین موضوعاتی است که در دادگستری با آن مواجه هستیم. سیستم این اختلال نه تنها تأثیر عمیقی بر زندگی فرد مبتلا می گذارد بلکه می تواند عواقب جدی برای جامعه داشته باشد بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال دست به رفتار مجرمانه می زنند و می توانند مرتکب جرایم سنگین شوند. باشد
وی می افزاید: یکی از بزرگترین چالش های برخورد با این افراد در دستگاه قضایی این است که آنها نمی توانند عواقب عمل خود را به طور کامل درک کنند یا احساس پشیمانی واقعی نمی کنند این امر می تواند روند اصلاح و بازپروری را بسیار دشوار کند. علاوه بر این این افراد در دستکاری و فریب دیگران مهارت زیادی دارند که می تواند چالش های خاصی را در محیط های زندان یا کانون های اصلاح و تربیت ایجاد کند.
این جرم شناس بیان می کند: یکی از مهمترین ابعاد برخورد با افراد مبتلا به این اختلال در نظام حقوقی ایجاد تعادل بین مجازات درمان و حمایت از جامعه است باید به یاد داشته باشیم که این افراد از اختلال روانی رنج می برند اما در در عین حال ما ممکن است خطری که ممکن است برای دیگران ایجاد کند نادیده بگیریم.
وی در این خصوص می افزاید: یکی از رویکردهای جرم شناسان برای مقابله با این موضوعات استفاده از برنامه های درمانی ساختاریافته و مهارت محور است این برنامه ها ممکن است شامل آموزش مهارت های اجتماعی مدیریت خشم حل مسئله و کنترل تکانه نیز باشد. زیرا استفاده از سیستم های پاداش و تنبیه منسجم و منسجم می تواند در شکل دهی رفتار مؤثر باشد.
غلامرضایی خاطرنشان می کند: یکی از موضوعات مهم در اختلال شخصیت ضداجتماعی مسؤولیت قانونی است در حالی که این اختلال یک بیماری روانی محسوب می شود اکثر نظام های حقوقی افراد مبتلا به این اختلال را از نظر قانونی مسئول اعمال خود می دانند زیرا این افراد معمولاً این افراد هستند. قادرند حق را از باطل تشخیص دهند حتی اگر تصمیم بگیرند به آن عمل نکنند.
با توجه به آنچه گفته شد اختلال شخصیت ضد اجتماعی چالشی برای جامعه نظام حقوقی و حوزه سلامت روان است. با وجود پیشرفت قابل توجه در درک این اختلال هنوز راه درازی برای ارائه درمان های قطعی و موثر در پیش داریم درمان های موجود نتایج محدودی دارند و به نظر می رسد پیشگیری همچنان بهترین راه حل باشد.
شناسایی زودهنگام علائم در کودکان و نوجوانان و مداخلات جامع و بلندمدت از جمله آموزش مهارت های اجتماعی و عاطفی می تواند در کاهش بروز این اختلال و همچنین همکاری مؤثر بین متخصصان بهداشت روان حقوقی و اجتماعی برای ایجاد همه جانبه مؤثر باشد. و شواهد برنامه های مبتنی بر مدیریت این رنج بسیار مهم است.
انتهای پیام