خودرو در دنیای امروز تبدیل به یکی از ضروریات زندگی افراد شده است به طوری که کمتر کسی را می‌بینیم یا می‌شناسیم که خودروی شخصی نداشته باشد. خودروها در کنار مدل‌های متنوعی که دارند از سیستم‌ها مشترکی پیروی می‌کنند. یکی از سیستم مهم مورد استفاده در خودرو “برق رسانی” آن است. این مهم توسط سیم و کابل خودرو میسر می‌شود که موضوع مورد بحث این مقاله می‌باشد. جهت تهیه بست کمربندی پلاستیکی به وبلاگ مراجعه کنید.
سیم خودرو چیست؟
سیم خودرو از مهم ترین بخش و قسمت‌های خودرو است که مانند رگ‌های بدن عمل کرده و وظیفه انتقال برق را به تمام قسمت‌های ماشین برعهده دارند. این انتقال نیز به وسیله باتری و دینام امکان پذیر می‌شود. سیم خودرو به سه دسته اصلی تقسیم بندی شده است از جمله: سیم، فیوز و اتصالات.
در واقع این بخش‌ها در تمام خودروها ثابت بوده و در کنار انتقال جریان برق می‌توانند سیگنال و اطلاعات دریافتی از ای سی یو و سنسور‌ها را منتقل کنند.
شاخصه‌های مهم در سیم کشی خودرو
اگرچه سیستم برق رسانی در تمام خودروها یکسان است اما در هنگام انتخاب سیم باید به موارد مهمی توجه نمود. مقاومت سیم انتخابی باید متناسب با جریان عبوری باشد. چرا که عدم تطابق آن‌ها موجب ذوب شدن سیم خواهد شد. همچنین کیفیت سیم از شاخصه‌های مهم در انتخاب سیم است.
طول سیم
طول سیم تاثیر بسیار زیادی بر روی مقاومت آن دارد. هرچقدر سیم طولانی تر باشد از مقاومت بالاتری برخوردار است و اینکه سیم‌های طویل منجر به تبادل گرمای بهتری می‌شوند. ولی از آنجایی که مقاومت بالاتری دارند میزان جریان مجاز عبوری آن‌ها کم است.
جنس سیم
جنس سیم از دیگر مواردی است که تاثیر زیادی بر روی سیم کشی خودرو دارد. اصولا جنس سیم خودرو از مس بوده و مقاومت سیم بستگی به کیفیت مس دارد. به این معنی که افزایش خلوص و کیفیت مس انتقال جریان را افزایش داده و مقاومت سیم را کمتر می‌کند.
سایز یا قطر سیم
قطر سیم ارتباط عکس با مقاومت آن دارد. با افزایش قطر سیم مقاومت آن کم خواهد شد.
رنگ سیم
برای کارهای مشخص در سیم کشی خودرو از سیم‌های با رنگ‌های متفاوت استفاده می‌کنند تا تعویض و تعمیر آن‌ها و همچنین شناسایی خرابی سیم‌ها راحت تر شود:
- رنگ قرمزR: مناسب برای چراغ‌های کوچک عقب و جلو.
- رنگ زرد Y: مشخص کننده سیم چراغ شارژ و اتصال بین جعبه فیوز و دینام
- رنگ سبز G: مخصوص سینی که از مدار باتری به فیوز وصل شده و همچنین برق اصلی راهنما را مشخص می‌کند. راهنمای چپ (سبز و ابی) چراغذ ترمز( سبز و بنفش)، راهنمای راست (سبز و سفید) و چراغ دنده عقی ( سبز و قهوه ای) است.
- رنگ آبی U: برای چراغ‌های بزرگ جلو کاربرد دارد. راه سفید نور بالا و راه قرمز نور پایین را مشخص می‌کند.
- رنگ سفید W: نمایش دهنده چراغ روغن سیم متصل به کوییل و چراغ اخطار دهنده است.
معمولا افرادی که فعالیت آن‌ها مربوط به تعمیر ماشین بوده یا در زمینه واردات و صادرات خودرو مشغول به کار هستند، مشتری سیم و کابل خودرو هستند. همچنین تولید کنندگان خودرو و موتور سیکلت و تولید کنندگان کمپرون نیز در این دسته قرار دارند.
تفاوت سیم خودرو و سیم ساختمانی
از آنجایی که شرایط موجود در خودرو و ساختمان با یکدیگر بسیار متفاوت است و سیم پیچی خودروها شرایط مخصوص به خود را دارد در نتیجه نمی توان از سیم‌های معمولی و مخصوص ساختمان برای خودرو استفاده نمود.
انواع سیم خودرو بر اساس کاربرد و ولتاژ
انواع مختلفی از سیم برق وجود دارد. در این مقاله، روی سیم‌هایی که معمولاً برای خودرو استفاده می‌شوند، تمرکز می‌کنیم. هرگز از کابل خودرو برای مصارف خانگی استفاده نکنید، کابل ماشین برای کنترل گرما، لرزش و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی طراحی نشده است.
درک اینکه کدام نوع سیم خودرو برای شما بهترین است شاید گیج کننده باشد. اما انتخاب سیم مناسب و با کیفیت بسیار مهم است. زیرا استفاده از سیم نامناسب و بی کیفیت می‌تواند منجر به خرابی و آتش سوزی خودرو شود.
- T1: در دمای 40- و 85+ کاربرد دارد.
- T2 ID T3 IR: در دمای 40- تا 100+ قابل استفاده هستند.
- T3 ID T3 IR: کاربرد آن‌ها در دمای 40- تا 125+ می‌باشد.
- AVS
- AVSS
نمونه‌های دیگری از سیم خودرو
رایج ترین سیمی است که در فروشگاه‌های خودرو پیدا می‌کنید. همانطور که از نام آن پیداست، یک سیم خودرو برای مصارف عمومی می‌باشد. دارای یک هسته چند رشته ای و عایق انعطاف پذیر است که آن را برای عبور از فضاهای تنگ ایده آل می‌کند. معمولاً تا 80 درجه سانتیگراد (176 درجه فارنهایت) درجه بندی می‌شود. اگرچه برخی از آن‌ها نیز برای 105 درجه سانتیگراد (221 درجه فارنهایت) درجه بندی شده اند. این سیم در برابر روغن، مواد شیمیایی و اسیدها مقاوم است.
- سیم موتور
بزرگترین تفاوت بین GPT و سیم موتور این است که سیم موتور دارای رشته‌های سیم ظریف تری است. این به آن اجازه می‌دهد تا ولتاژهای بالاتر را مدیریت کند. سیم موتور دارای ولتاژ 600 ولت با درجه حرارت 105 درجه سانتیگراد (221 درجه فارنهایت) بوده و در برابر گریس، روغن، اسیدها، آب، حلال‌ها و قارچ مقاوم است.
اگرچه این سیم بیشتر به عنوان سیم کشی داخلی در لوازم خانگی و تجهیزات تهویه مطبوع استفاده می‌شود، اما در خودروها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سیم SXL خودرو
سیم SXL دارای یک عایق پلی اتیلن متقاطع است که می‌تواند گرمای بالاتر و سایش را بهتر از سیم GPT تحمل کند. اغلب برای ماشین‌های حساس مانند خودروهای مسابقه ای یا صنعتی، انتخاب ارجح است. اگر به دنبال دوام بیشتر هستید، سیم SXL می‌تواند یک انتخاب ایده آل باشد.
سیم‌های GXL و TXL دارای عایق پلی اتیلن هستند اما دیواره‌های نازک تری دارند تا در فضاهای تنگ راحت تر کشیده شوند.
- سیم بلندگو
سیم بلندگو یک سیم رشته ای جفت شده است که برای کاربردهای صوتی کاربرد دارد. همانطور که از نام آن پیداست به معنای انتقال “صدا” از یک گیرنده استریو به بلندگوها می‌باشد. برای استفاده در ولتاژ پایین در نظر گرفته شده است. اگرچه بلندگوها می‌توانند به صورت “معکوس” (خارج از فاز) کار کنند اما صدای وحشتناکی خواهند داشت. بنابراین مهم است که پایانه‌های + و – به درستی وصل شوند.
- کابل باتری
کابل باتری معمولاً برای اتصال باتری به سیستم الکتریکی خودرو (معمولاً در استارت) و زمین استفاده می‌شود. این سیم سنگین تر است. کابل‌های باتری بیشتر در معرض خوردگی هستند و اغلب در داخل کابل در جایی که دیده نمی‌شود دچار خوردگی می‌شوند. چنانچه راه انداز ماشین درست انجام نمی شود حتما کابل باتری را چک کنید.
- سیم تریلر
سیم تریلر معمولاً سیم GPT یا سیم اصلی است که رنگی و برای کاربردهای معمولی تریلر پیکربندی شده است. اکثر تریلرها از یک سیستم رنگ آمیزی رایج استفاده می‌کنند که شامل سبز، زرد، قهوه ای و سفید می‌باشد. خرید سیم “تریلر” پروژه سیم کشی مجدد یا تعمیر تریلر را ساده تر می‌کند.
مشخصات سیم ماشین
منعطف: به راحتی خم شده و کار با آن بسیار آسان است.
مقاومت شیمیایی و مکانیکی: مقاومت بالا هنگام تماس با گازوئیل، بنزین و روغن که منجر به افزایش سطح کیفی ماشین می‌شود.
دمای ثابت: از آنجایی که احتما ذوب شدن سیم‌های موجود در خودرو وجود دارد در نتیجه در سیم کشی خودرو باید از کابل‌هایی استفاده کرد که پایداری دمایی بالایی داشته و در برابر حرارت بالا مقاوم باشند.
هدایت الکتریکی و رسانایی بالا: مس به کار رفته در سیم خودرو کمک می‌کند که جریان الکتریکی بدون افزایش دما و با کمترین میزان افت انتقال یابد.
مشخصات سیم افشان مخصوص خودرو
- رسانایی بالا: مس خالص و نرم شده با رسانایی بالا
- ولتاژ اسمی: جریان اسمی 60 ولت
- رنگ عایق: تنوع در ساخت براساس سلیقه مشتری
- نوع عایق: مجهز به روکش pvc با حرارت‌های مختلف
دسته سیم خودرو تجهیزات مهم و اساسی در ماشین است که منجر به حرکت آن می‌شود و ارتباط درستی بین اجزاء ماشین به وجود می‌آورد. درون هر دسته سیم خودرو فیوزهایی قرار دارند که بار اضافی را قطع می‌کنند. همچنین رله‌هایی داخل دسته تعبیه شده اند که طول سیم را کم کرده و مصرف کننده‌ها را تقویت می‌نمایند. می‌توان گفت هر دسته سیم خودرو از سوکت و رشته سیم تشکیل شده است. دسته سیم خودرو نه تنها نیروی الکتریکی را پخش می‌کند بلکه سیگنال آنالوگ و دیگر اطلاعات را نیز منتقل خواهد کرد.
انواع دسته سیم ماشین در بازار
داخل ماشین 3 دسته وجود دارد که شامل سیم کشی داشبورد سیم کشی موتور و سیم کشی عقب خودرو می‌شود.
چه نوع سیمی برای خودرو استفاده می‌شود؟
مس و آلومینیوم محبوب ترین انواع سیم خودرو هستند. تفاوت بین این دو در این است که مس نسبت به سیم آلومینیومی رسانا تر، انعطاف پذیرتر بوده و در برابر خوردگی مقاوم است.
چه سیم گیجی در خودروها استفاده می‌شود؟
متداول‌ترین اندازه‌های گیج سیمی که در کاربردهای خودرویی دیده می‌شود شامل گیج 18،16،14،12،10 و 8 است.