«جشن مهرگان» و «مهارت ساختن و نواختن رباب» ثبت جهانی شدند

به گزارش یومیر نوزدهمین نشست کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در پاراگوئه در حال برگزاری است و ایران دو فایل «جشنواره مهرگان» و «هنر ساخت و نواختن رباب» را برای ثبت در یونسکو ارسال کرده است. در این نشست قرار است لایحه الحاق مغولستان به عید نوروز که پیش از این در سطح بین المللی ثبت شده است نیز رای گیری شود.

پرونده «جشنواره مهرگان» پس از چند بار رفت و برگشت سرانجام در این دوره توسط کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس ثبت جهانی شد. این پرونده قبلاً در سال 1401 مطرح شده بود که از ورود آن به فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو جلوگیری و ارجاع داده شد. پرونده «جشنواره مهرگان» در سال 2019 نیز برای ثبت به یونسکو ارسال شد که در آن زمان نیز رد شد. کارشناسان یونسکو نسبت به برگزاری این جشن در ایران تردید داشتند و معتقد بودند که این جشن در تاجیکستان بیشتر از ایران برگزار می شود. اکنون این پرونده مشترک به نام ایران و تاجیکستان ثبت شده است.

جشن مهرگان در ایران جز در چند اجتماع زرتشتی در سایر نقاط کشور برگزار نمی شود و تقریباً آیینی فراموش شده است اما در پرونده آمده است که تداوم این عنصر ناملموس در ایران «خوب» است و اقدامات حفاظتی فوری ضروری است. “نداشتن”.

موقعیت جغرافیایی این عنصر در نواحی روستایی شمال ایران به ویژه در استان های گیلان مازندران و گلستان و جوامع متعلق به زرتشتیان در استان های تهران یزد فارس کرمان سیستان و بلوچستان البرز و خوزستان.

در فایل مربوط به این مطلب آمده است: جشن مهرگان یا آنلاین یکی از مراسم و جشن های ایران است که با اعتدال پاییزی همراه است و در آغاز فصل پاییز برگزار می شود. در جشن مهرگان مردم با یکدیگر ملاقات می کنند غذای مخصوصی می پزند و هدایایی رد و بدل می کنند. همچنین در برخی مناطق مراسمی مانند موسیقی در این جشن برگزار می شود. در ادبیات فارسی اشارات فراوانی به مهرگان وجود دارد که نشان از اهمیت این جشن در فرهنگ و تاریخ ایران دارد. ایرانیان مهرگان را جشنی فرهنگی می دانند و با برگزاری مراسمی خاص آن را جشن می گیرند. آداب و رسوم انجام شده در این مراسم بر اساس اعتقادات هنرمندان آن منطقه است. هم مسلمانان و هم زرتشتیان در آیین چیدن سفره جشن مشترکند. هر دو جامعه غذاهای مختلفی مانند آجیل شیرینی و نوشیدنی های خاص را تهیه و سرو می کنند. موسیقی می نوازند و آواز می خوانند. در این مراسم زن و مرد هر دو شرکت دارند. شرایط آب و هوایی تعیین کننده غذای سفره مهرگان از جمله انار هندوانه گلابی لیموترش انگور بقالی سیب برنج و گندم است.

«صلاحیت ساخت و نواختن رباب» ثبت جهانی شد

به گزارش یومیر ایران در این دوره از نشست بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس موفق به ثبت پرونده «قابلیت ساخت و بازی رباب» شد.

این فایل با مشارکت کشورهای ایران افغانستان تاجیکستان و ازبکستان تهیه و تنظیم شده است.

پرونده رباب نیز در اجلاس 1401 مورد بررسی قرار گرفت جایی که در فهرست میراث جهانی ناملموس قرار نگرفت.

در توضیح فایل «هنر ساخت و نواختن رباب» آمده است: رباب ساز بسیار زیبایی در فرهنگ موسیقی ایرانی است که نقش بسزایی در حفظ و ترویج هنر موسیقی ایران دارد. این ساز بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی جامعه ایرانی است که حامل سنت های مردمی است و جوامع مختلف را از طریق موسیقی جشن ها و آیین ها به هم پیوند می دهد.

این ابزار به عنوان یک عنصر وحدت بخش همبستگی را تقویت می کند پیوندهای اجتماعی را تقویت می کند و تبادل فرهنگی را ترویج می کند.

بدن رباب بیشتر از تنه درخت توت خشک شده تشکیل شده است. روش های پایدار ساخت این ابزار نیز به رفاه و پویایی فرهنگی جامعه کمک می کند.

این عنصر اساس موسیقی اجدادی جوامع و مردم محلی به شمار می رود و در میان نوازندگان محلی و رسمی ایران از احترام بالایی برخوردار است. این عنصر در موسیقی سنتی ایران و ارکستر ملی نیز رواج دارد.

رباب و آداب و رسوم آن یک مؤلفه مهم فرهنگی در شرق ایران به ویژه در جوامع افغانستانی بلوچ زبلی (سیستانی) خراسانی نقشبندی چشتی قدری و سهروردیه است.

ایران پیش از این موفق بوده است مهارت سنتی قالی بافی در کاشان مجموعه موسیقی ایرانی تعزیه موسیقی نواحی خراسان نقالی و قصه گویی نمایشی در ایران نوروز هنر ویولن سازی و نوازندگی آیین های پهلوی یا زورخانه ای. توانایی ساخت و نواختن دوتار دانش ساخت لنگ فرهنگ پخت و اشتراک نان لواش قالیشویان مهارت های سنتی در فرش بافی فارس چوگان نقاشی ایرانی زیارت کلیسای تادئوس برنامه ملی پاسداشت هنر خوشنویسی یلدا/ چله هنر ساخت و نواختن عود صنایع دستی ترکمن پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم هنر تذهیب افطار و سنت های فرهنگی و اجتماعی آن و ثبت صدمین سالگرد در فهرست میراث ناملموس یونسکو.

انتهای پیام