جرم گیری دندان چیست و چگونه انجام می‌شود؟
آیا می دانید چه زمانی نیاز به جرم‌گیری دندان پیدا می کنید؟ جرم‌گیری پلاک دندان را از بین میبرد. پلاک یک ماده چسبنده است که به طور مداوم (خصوصا پس از مصرف میان وعده، وعده‌های غذایی و نوشیدنی) روی دندان‌ها تشکیل می‌شود. این لایه نازک حاوی باکتری‌هایی است که جرم دندان نامیده می‌شوند و می‌توانند با ترشح اسید باعث بروز پوسیدگی و دیگر مشکلات دندانی شوند.
هنگامی که غذا می‌خورید، باکتری‌های موجود در دهان، کربوهیدرات‌های مواد غذایی را به اسید تجزیه می‌کنند. این اسید با ذرات باقیمانده از مواد غذایی و بزاق مخلوط می‌شود و پلاک را ایجاد می‌کند. هر فرد به‌صورت معمول هر شش ماه یک‌بار به جرم‌گیری نیاز دارد. این دوهر برای کسانی که بیشتر مستعد تشکیل جرم و پلاک روی دندان‌هایشان هستند یا ارتودنسی کرده‌اند، کوتاه‌تر است. البته دقت داشته باشید که جرم‌گیری زیاد می‌تواند مضر باشد. جرم‌گیر همراه با روش دیگری به نام روت پلنتیگ انجام می‌شود. در این روش جرم و باکتری‌های روی ریشه دندان تمیز می‌شوند. به این صورت خطر پوسیدگی دندان بسیار کم می‌شوند.
جرم‌گیری دندان چیست؟
جرم‌گیری دندان به انگلیسی معادل Teeth Scaling است. گاهی به این درمان دندانپزشکی، بروساژ دندان هم گفته می‌شود. این درمان که نوعی پاکسازی عمیق دندان است، یکی از خدمات دندانپزشکی توسط بهترین دندانپزشک زیبایی در تهران است که پلاک و کلکولوس (تارتار) موجود در بالا و زیر خط لثه را از بین میبرد.
پلاک دندان گاهی منجر به بروز بیماری‌های لثه می‌شود. با این که پلاک همیشه روی دندان‌ها تشکیل می‌شود، اما اگر به‌خوبی تمیز نشود، باکتری‌های موجود در آن می‌توانند باعث التهاب لثه شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، لثه از دندان‌ها جدا می‌شود و فضاهایی به نام پاکت را ایجاد می‌کند. پس از آن، پلاک در این پاکت‌ها به دام می‌افتد و امکان پاک‌کردن آن با مسواک وجود ندارد. در صورت عدم درمان، بیماری لثه ممکن است منجر به ازدست‌دادن استخوان و دندان شود.
فواید جرم‌گیری دندان
برخی از تأثیرات جرم‌گیری دندان عبارت‌اند از:
۱. از پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان جلوگیری می‌کند.
پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان، نقطه آغاز مشکلات اساسی دندان هستند. اگر به این مشکل برخوردید از بهترین دندانپزشک ترمیمی در تهران کمک بگیرید. جرم‌گیری دندان به جلوگیری از بروز این اتفاق و ممانعت از ایجاد حفره در دندان کمک می‌کند. این حفره‌ها میزبان پلاک می‌شوند و به مینای دندان که سخت‌ترین قسمت دندان است آسیب می‌زنند.
۲. از بیماری پریودنتال جلوگیری می‌کند.
پلاک دلیل بروز بسیاری از مشکلات است و اگر در زیر خط لثه تشکیل شده باشد، به لثه‌ها نیز آسیب می‌زند. این آسیب می‌تواند تا جایی پیشرفت کند که منجر به ازدست‌دادن دندان شود. جرم‌گیری دندان‌ها، از خط لثه محافظت می‌کند. خط لثه نقش مهمی در ثابت نگه‌داشتن دندان‌ها و حفظ سلامت کلی دهان ایفا می‌کند.
۳. لکه‌ها را از بین میبرد.
مصرف چای، قهوه، مایعات رنگی، یا تنباکو باعث شکل‌گیری لکه روی سطح دندان‌ها می‌شود. جرم‌گیری به پاک‌کردن این لکه‌ها، داشتن لبخندی زیبا و تا حدودی سفیدکردن دندان‌ها کمک می‌کند.
۴. از بوی بددهان جلوگیری می‌کند.
همان‌طور که گفته شد پلاک، باکتری‌ها را به دام می‌اندازد و تبدیل به تارتار می‌کند که این امر منجر به بوی بددهان می‌شود. در این شرایط با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نتایج جزئی ای را مشاهده خواهید کرد، بنابراین برای رهایی کامل از بوی بددهان جرم‌گیری ضروری است. علاوه بر این، جرم‌گیری عفونت را درمان می‌کند و روند بهبود را تسریع می‌بخشد. همچنین از ریشه دندان‌ها محافظت می‌کند.
جرم‌گیری دندان چگونه انجام می‌شود؟
جرم‌گیری دندان یکی از رایج‌ترین خدمات دندانپزشکی است که گاهی همراه با روت پلنینگ (Root planing) انجام می‌شود. در این قسمت شما را با مراحل جرم‌گیری دندان آشنا خواهیم کرد:
۱- استفاده از بی‌حسی موضعی
جرم‌گیری و روت پلنینگ به بی‌حسی موضعی برای کنترل درد نیاز دارند. در اولین مرحله از این درمان، دندانپزشک زیبایی بی‌حسی را درون دهان فرد تزریق می‌کند و ناحیه تحت درمان را بی حس می‌کند. بعد از حدود پنج دقیقه، بی‌حسی اثر می‌گذارد و می‌توان کار را شروع کرد. در طول این مدت بیدار و هوشیار هستید اما هیچ دردی را احساس نخواهید کرد.
۲- جرم‌گیری
مرحله دوم، جرم‌گیری است. در این مرحله، دندانپزشک پلاک و جرم را از این نواحی پاک می‌کند:
زیر لثه
بین لثه
روی انتهای تاج دندان
در اطراف ریشه دندان.
جرم‌گیری یا به‌صورت دستی یا با ابزار اولتراسونیک همچون دستگاه جرم‌گیری دندان کویترون (Cavitron) انجام می‌شود. هر دو تکنیک به طور مؤثر پلاک و تارتار سخت‌شده را از بین می‌برند. ابزار جرم‌گیر به‌صورت اریب در زاویه ۴۵ تا ۹۰ درجه نسبت به دندان قرار می‌گیرد. دندان‌ها و سطوح ریشه‌ها در یک حرکت عمودی، چرخشی یا افقی خراش داده و تمیز می‌شوند. استفاده از روش سفید کردن دندان با لیزر نیز روش جدیدی است که به روشن شدن ۱۰ درصدی دندان کمک می‌کند.
۳- روت پلنینگ
دنتین (عاج)، سمنتوم، مینا و پالپ دندان چهار جزء اصلی دندان هستند. در صورت ادامه داشتن پریودنتیت، این بیماری به سمنتوم، عاج یا هر دو آسیب می‌رساند. روت پلنینگ فرایندی است که به صاف‌کردن سطوح ناهموار و حذف باکتری‌های زیرلثه‌ای کمک می‌کند. در طول روت پلنینگ، دندانپزشک به طور عمقی قسمت زیر لثه‌ها را تمیز می‌کند تا پلاک و تارتار را از روی ریشه دندان‌ها (جایی که استخوان‌ها تحت تأثیر عفونت قرار گرفته‌اند) پاک کند.
این فرایند سمنتوم (لایه کلسیفیه‌ای که ریشه دندان را می‌پوشاند) را به طور کامل حذف می‌کند. همچنین گاهی روت پلنینگ شامل برداشتن یک‌لایه بسیار کوچک از سطح دنتین است؛ دنتین لایه دوم دندان است که در زیر مینای دندان قرار دارد.
۴- شستشوی نهایی
پس از اتمام این فرایند، دندانپزشک محل موردنظر را شستشو می‌دهد تا باکتری‌های باقیمانده را از بین ببرد. سپس برای اطمینان از این که بافت لثه به‌طور مناسبی رشد می‌کند کمی فشار روی لثه اعمال می‌کند.
انواع جرم گیری دندان
جرم گیری به دو روش دستی و اولتراسونیک انجام می‌شود. در ادامه به جزئیات هرکدام اشاره خواهیم کرد.
جرم گیری دندان به روش دستی
اگر دندانپزشک شما از ابزارهای دستی استفاده کند، پلاک دندان را با استفاده از ابزارهای فلزی به نام جرم‌گیر و کورت می‌تراشد. در واقع سر ظریف این وسایل جرم گیری دندان را زیر خط لثه قرار می‌دهد تا به پلاکی که مسواک شما به آن نمی‌رسد دسترسی پیدا کند.
جرم گیری به روش اولتراسونیک
دندانپزشک ممکن است استفاده از ابزار اولتراسونیک را برای جرم گیری دندان انتخاب کند. این دستگاه جرم گیری دندان دارای یک نوک فلزی ارتعاشی همراه با اسپری آب خنک است. اسپری آب به شستن پلاک‌ها از روی دندان و سرد نگه‌داشتن سر دستگاه کمک می‌کند. در واقع ضربه زدن نوک دستگاه، پلاک‌های دندانی زیر خط لثه را تخلیه می‌کند.
جرم‌گیری دندان با لیزر
در این روش از نور آبی لیزر برای پاکسازی عمیق پاکت‌های لثه و سطوح ریشه استفاده می‌شود. معمولا پس از مالیدن ماده سفیدکننده به دندان‌ها، نور لیزر تابیده می‌شود و به‌خوبی پلاک‌های دندانی اکسید و حذف می‌شوند. این تکنیک سرعت بالایی دارد و در بهبود التهاب لثه بسیار موثر است.