اولین فرمان دیپلماتیک امام خمینی چه بود؟

به گزارش ایسانا یکی از فرازهای افتخار دیپلماسی ایرانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیانیه روابط دیپلماتیک با رژیم بدنام آفریقای جنوبی است.

در ماه دسامبر هنگامی که امام خمینی در نوفل لووشاتوی و رسماً دولت پهلوی در تبعید بود رهبر جنبش هوشمندانه دوره دیپلماسی انقلاب را مدیریت کرد و حتی اولین حکم دیپلماتیک خود را صادر کرد: “ما حکم نداریم. ما حاضر نیستیم. فروش آن نژادپرستانه و سرزمین جنایتکار و دشمنان بشریت و بشریت نفتی به امام به آفریقای جنوبی هدایت شد.

از ابتدای انقلاب دو استثنا در رابطه ایران با جهان تعریف شده است. یکی از آفریقای جنوبی و دیگری اسرائیل. یک ماه بعد در ژانویه امام خمینی یک شورای پنج ساله را برای اداره سفارت ایران در ایالات متحده معرفی کرد که این دومین حکم سیاست خارجی برای رهبر جنبش بود.

بلافاصله پس از پیروزی انقلاب تنها پنج روز بود که رابطه بین دو کشور کاملاً قطع شد. در حقیقت از ابتدای انقلاب دو استثنا در روابط ایران با جهان در واقع تعریف شده است. یکی از آفریقای جنوبی و دیگری اسرائیل. یک ماه بعد در ژانویه در پنجاه و هفتم امام خمینی شورای 5 عضو را برای اداره سفارت ایران در ایالات متحده معرفی کرد که این دومین حکم سیاست خارجی برای رهبر جنبش بود.

ایرانی -جنوب آفریقا –

با این حال روابط ایران با آفریقای جنوبی قبل از انقلاب یک رابطه عادی نبود. در حالی که رژیم آپارتاید توسط سازمان ملل و اوپک تحریم شده است و تا حدی منزوی شده است و همه کشورها از صادرات نفت جلوگیری می کنند دولت پهلوی رابطه بسیار خوبی و نزدیکی با آفریقا داشت و صادرات نفت گسترده ای به آن داشت. جدا از ایران برونئی تنها برونئی بود که روابط تجاری خود را با آفریقا حفظ کرد. در ازای صادرات نفت از فولاد ضد زنگ و سیمان گرفته تا انواع محصولات کشاورزی مانند ذرت و شکر آن را از آفریقا دریافت کرد.

این تعامل تا سال ادامه داشت زیرا آفریقای جنوبی موفق شد کنسولگری خود را در تهران افتتاح کند.

با آگاهی از پیشینه تاریخی این شرایط می توان فهمید که پیامدهای تحریم های نفت ایران پس از انقلاب و چه نبرد مالی بزرگی است.

اما تحریم نفت نه تنها عمل امام و جمهوری اسلامی بود. در ابتدا در یک حکم دولتی هرگونه واردات و صادراتی از/به این کشور غیرمجاز اعلام شد و سپس امکان رابطه با آن را قبل از پایان تبعیض نژادی در آفریقا در نظر گرفت.

نکته مهم “اخلاقی” و بشریت سی سال قبل از فروپاشی سیستم آپارتاید بود و قبل از اینکه بقیه کشورها به این ضرورت برسند که برخورد با یک رژیم آپارتاید بدنام نقض شاونات انسانی است اگرچه مالی دارد علایق

نکته مهم “اخلاقی” و بشریت سی سال قبل از فروپاشی سیستم آپارتاید بود و قبل از اینکه بقیه کشورها به این ضرورت برسند که برخورد با یک رژیم آپارتاید بدنام نقض شاونات انسانی است اگرچه مالی دارد علایق

امام خمینی در اظهارات خود بارها از سیاست این کشور انتقاد کرده و از آزادی جهان برای مبارزه با آنها دعوت کرده است. ایران در تحریم ها و جلسات بین المللی علیه رژیم آپارتاید فعال بود و در عوض شبه نظامیان و گروه های آزادیخواهانه مانند کنگره ملی در آفریقا و کنگره پان -ففریکا را تأسیس و پشتیبانی می کرد و تا زمان مک کاتو از آنها حمایت می کرد. نلسون ماندلا رهبر کنگره ملی آفریقا به تهران سفر کرد که نقطه عطفی محسوب می شد.

در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران کنسولگری آفریقا را در تهران بست و در عوض دفتر جنبش استقلال نامیبیا یا جنبش رهایی Swapo در تهران افتتاح شد. از طرف دیگر سوئیس به نفع دو کشور منصوب شده است و کنسولگری ایران عمومی در آفریقا به دفتر حمایت از بهره تغییر یافته است.

قطع روابط جمهوری اسلامی با آفریقای جنوبی تا زمان فروپاشی سیستم سیاسی این کشور ادامه یافت و در سال 2 با درخواست ماندلا و کنگره تحریم ها علیه آفریقا به پایان رسید و پس از انتخابات روابط سیاسی ایران -آفریقا ادامه یافت.

به تازگی دریاسالار ایران فرمانده نیروی دریایی اعلام کرد که به همراه چین و روسیه آفریقای جنوبی و برزیل نیز برای شرکت در تمرین آینده ایونز دعوت شده اند. چنین دعوت نامه نشان دهنده موقعیت این کشورها برای ایران است.

چرا آفریقا مهم است؟

موارد دیگری که در این مدت اتفاق افتاد دستور ترامپ برای قطع کمک به آفریقای جنوبی بود که یکی از آنها رابطه با ایران خوانده بود که کشور را به تقویت روابط نظامی و هسته ای با ایران متهم کرد.

روابط ایران با آفریقای جنوبی از دیدگاه های مختلفی مهم است. نیاز به آفریقا برای خرید نفت از ایران و همچنین تمایل شرکت برای سرمایه گذاری در ایران از جمله دلایل مالی برای اهمیت رابطه بین این دو کشو است. تعداد میلیون ها مسلمان در کشور و دیدگاههای سیاسی مشترک مانند سوال فلسطین دلایل مهم دیگری است.

رژیم آپارتاید اسرائیل بدون شک سرنوشت رژیم سابق آفریقای جنوبی این دو خواهد بود.

*بازتولید سایر محتوای رسانه ای در ISNA تأیید محتوای آن نیست و فقط برای توجه مخاطب است.

پایان پیام