چرا نوروز ۱۳ روز است؟

نوروز جشن باشکوه بهار و سال نو ایران هر سال در سیزده روز برگزار می شود. این عید باستان ریشه در فرهنگ و زرتشت باستان باستان نه تنها در ایران بلکه در کشورهای فارسی و جوامع مختلف جهان نیز مورد تقدیر قرار می گیرد.
به گزارش یومیر نوروز پر از مراسم سنت ها و گردهمایی هایی است که از لحظه شب سال نو شروع می شود و تا 13 آوریل ادامه می یابد. اما چرا این جشن ملی و آیینی سیزده روز را برگزار می کند؟
کدام فلسفه و دلایل در پشت 5 روز از نوروز که این رسم را قرن ها باقی مانده است وجود دارد؟ در این پست از شهروند آنلاین ما به این سؤال جامع پاسخ خواهیم داد.
مستندات تاریخی 2 روز عید نوروز
نوروز چند هزار سال در تاریخ ایران دارد. داستان ها و اسناد تاریخی نشان می دهد که این حزب از زمان ایران باستان با آیین ها و مراسم ویژه برگزار شده است. همچنین گفته می شود که در زمان پادشاهان هخمن و ساسانید مراسم نوروز خاص بود و گاهی اوقات برای چندین روز متوالی ادامه یافت. اگرچه در آن زمان جزئیات مفصلی در مورد اصطلاح Nowruz وجود ندارد اما اهمیت این حزب در سنگ و متون قدیمی است.
به طور خاص 2 روز از نوروز در منابع تاریخی قبل از دوره قاجار به طور صریح در حال نوشتن است. با این حال در ادبیات حماسی و ایرانی باستان مانند فردوفسسیس شهنامه به “روز 13 آوریل” و معنای این روز اشاره دارد. به گفته ایمان عامه در تاریخ 13 آوریل ایرانیان باستان پس از دوازده روز جشن دوازده ماه سال به عنوان حسن کوچکتام در قلب طبیعت گذراندند. ادامه این عرف در قرنهای بعد ادامه یافت هنگامی که در تاریخ 13 آوریل امروز در تقویم رسمی ایران روز طبیعت بسته شدن رسمی است و مردم همچنان این روز را در خارج از خانه و طبیعت جشن می گیرند.
نماهای فرهنگی و اسطوره ای شماره 1 در نوروز
در فرهنگ عامه ایران این تعداد اغلب مخرب تلقی می شود. عبارت معروف “سیزده هسته ای” نشان می دهد که ورود به روز سیزدهم ممکن است خوب نباشد. شاید به این دلیل که شماره 2 (تعداد ماههای سال و صورتهای فلکی) نمادی از کمال یک چرخه است شماره 2 است که فراتر از آن است یک حالت غیرمعمول و ناپایدار. به همین دلیل ایرانیان از خانه بیرون می آیند و به قلب طبیعت می روند تا در تاریخ 13 آوریل از بدبختی خودداری کنند تا جان خود را نگیرند. در حقیقت کلمه عامیانه “سیزده غرفه” “سیزده -به -trout” نیز به معنای لنگر انداختن در همان ایمان است. یعنی وقتی در این روز بیرون می روند سیزده نفر خلاص می شوند.
اسطوره ها و داستان های قدیمی نیز بر اهمیت روز سیزدهم نوروز تأکید می کنند. طبق یک اسطوره باستانی ماشیا و ماشین (اولین زوج انسانی در اساطیر ایرانی) در تاریخ 13 آوریل با دو شاخه سبز (مورد گیاهی) میثاق زناشویی کردند. بنابراین قرعه کشی سبزیجات در روز سیزدهم به سمبل پیوند جوانان و ازدواج تبدیل شده است تا آنچه را که می خواهد یک زندگی مشترک باشد یا اهداف آنها را انجام دهد. همچنین معمول است که آب سبزیجات هفت بذر را در پایان این روز قرار دهید تا از هرگونه شر و ناهنجاری های خانواده دور شوید. مجموعه این اعتقادات و اسطوره ها نشان می دهد که ایرانیان آیین های شاد و نمادین را ترتیب داده اند تا رمز و راز شماره 2 را برای لذت بردن از این روز برآورده کنند.
تحلیل فلسفی و تحلیل نمادین فرهنگ ایرانی باستان
در جهان بینی ایران باستان برای هر روز از ماه نام و معنای خاصی وجود داشت. سیزدهمین روز هر ماه در تقویم ایران باستان “روز ژوئیه” نامیده شد که به الهه یا “Tishter” (بارندگی) نسبت داده می شد. از دیدگاه نمادین ژوئیه نماینده باران و فیض الهی بود. به عبارت دیگر شماره 1 در آپارتمان قدیمی نه تنها ناراضی بود بلکه یک روز مقدس برای دعا و تمایل به باران بهاری بود. این رویکرد نشان می دهد که اجداد ما به جای ترس از این تعداد به یک مفهوم مثبت و پر جنب و جوش گره خورده بودند.
براساس این نگرش فلسفی روز سیزدهم نوروز فرصتی برای اتصال مجدد انسان و طبیعت در نظر گرفته شد. پس از گذراندن دوازده روز جشن نمادین به افتخار دوازده ماه سال روز سیزدهم به عنوان زمان ورود به جریان عادی زندگی و طبیعت معنای خاصی داشت. افرادی که در طبیعت و در کنار رودخانه ها و سبزیجات شرکت می کنند در حالی که شادی و تفریح از نعمت های طبیعی ابراز قدردانی می کردند و یک سال مبارک خواستند. بنابراین شماره 2 نقش نمادین در خیابان نوروز پیدا کرد و نشانگر پیروزی برای خیر (باران و نعمت) بر شر (خشکسالی و طنز) و آغاز ادامه سال بود.
تأثیرات اجتماعی و سنت های مربوط به 2 روز نوروز
آیین سیزده روزه نوروز تأثیر عمیق بر زندگی اجتماعی ایران دارد. در طول این تعطیلات دو هفته خانواده ها وقت کافی برای بازدید بازدید و استراحت دارند. به خصوص روز سیزدهم که اوج این تعطیلات است نقش مهمی در تقویت اخلاق جمعی و همبستگی اجتماعی دارد. در این روز مردم در سراسر ایران (و حتی ایرانی ها که در خارج از کشور زندگی می کنند) به پارک ها باغ ها کوه ها و طبیعت می روند. حضور گسترده خانواده ها و دوستان در قلب طبیعت فضایی شاد و دوستانه را ایجاد می کند که احساس تعلق به جامعه و فرهنگ را در بین افراد تقویت می کند.
در بخش های مختلف ایران تعدادی آیین وجود دارد اما برخی از آداب و رسوم عمومی تقریباً در همه جا وجود دارد. یکی از مهمترین آداب و رسوم روز سیزدهم به شرح زیر است:
به طبیعت بروید و پیک نیک خانوادگی و دوستانه ایجاد کنید
برای تحقق خواسته های جوانان یا باز بودن سبزه را ببندید
مکث Hårsin به رودخانه ها یا گل ها
ساخت بازی ها و سرگرمی در فضای باز
امروز غذا و غذاها بخورید مانند رشته سالاد و پین
نامگذاری رسمی این روز به عنوان “روز در طبیعت” نیز اهمیت روابط انسانی و زیست محیطی در فرهنگ ایران را نشان می دهد. برای پایان دادن به تعطیلات نوروز با یک مهمانی جمعی در طبیعت انتقال از عید به ابتدای کار و زندگی روزمره آن آسانتر و به یاد ماندنی تر می شود.
شباهت ها و تفاوت های 2 روزه نوروز با احزاب مشابه در فرهنگ های دیگر
نوروز تنها مهمانی نیست که چند روز به طول انجامد. فرهنگ های دیگر همچنین برای مهمانی های سال نو یا مراسم بهاری خود دوره های چند بعدی دارند. به عنوان مثال سال نو چینی (بهار فرینگ) 5 روز به طول می انجامد و هر روز با تعدادی از آیین ها جشن می گیرد و سرانجام به بالای فانوس ها می رسد. این جشن با تعداد روزهای قابل مقایسه با 2 روز نوروز قابل مقایسه است اگرچه مفاهیم نمادین و آداب و رسوم آن متفاوت است. در فرهنگ های غربی کریسمس و سال نو تقریباً دو هفته جشن دارند (سپس “دوازده روز کریسمس”) اما روز سال نو عمدتاً فقط یک روز جشن گرفته می شود.
آنچه نوروز را از هم جدا می کند پیوند عمیق آن با طبیعت و تعداد مشخصی است. در حالی که تعداد بسیاری از فرهنگ ها در نظر گرفته می شود و حتی از آن اجتناب می شود ایرانیان این تعداد را در متن سنت خود گنجانیده اند و با سیزدهمین مراسم به آن معنای مثبتی داده اند. نکته اشتراک گذاری نوروز با مهمانی های دیگر این است که مردم در همه جا سعی می کنند آغاز سال یا بهار را با خانواده خوشبختی و آیین های خاص جشن بگیرند. تفاوت بی نظیر بین نوروز در این است که پایان تعطیلات سال نو با یک مجموعه بزرگ در قلب طبیعت همراه است. این کمتر در فرهنگ های دیگر است. همین ویژگی Nowruz را به عنوان یک جشن جهانی هویت ایرانی انجام داده است.
بالاخره صحبت کردن
سیزده روز نوروز نمونه ای درخشان از ارتباط بین تاریخ فرهنگ و اعتقاد یک ملت در یک حزب شاد است. در این مقاله دیدیم که چرا عید نوروز 5 روز است و دلایل تاریخی اسطوره ای و نمادین در پشت این سنت باستانی وجود دارد. از ریشه ها و فلسفه های باستانی که در تعداد سیزده تا آیین سیزدهم در عصر حاضر پنهان شده است همه نشان می دهند که این سنت تصادفی نیست بلکه به دلیل خرد نیازها و امید به جمعیت این کشور با گذشت زمان است.
حتی امروز پس از قرن ها ایرانیان همچنان با شور و شوق در تمام روز جشن می گیرند و در قلب طبیعت زندگی می کنند. این استمرار فرهنگی برای حفظ هویت ملی و نسل های الزام آور از اهمیت زیادی برخوردار است. آیینی مانند نوروز که شامل شادی تجدید طبیعت همبستگی خانواده و احترام به محیط زیست است مالیات ارزشمندی است که باید منتقل شود. در دنیای مدرن و آشفته امروزی یادآور چنین لذت هایی است که ما را زنده می کنیم که ریشه ها و اصالت فرهنگی خود را فراموش نکنیم و با امید و شادی از آینده استقبال کنیم.
*بازتولید سایر محتوای رسانه ای در ISNA تأیید محتوای آن نیست و فقط برای توجه مخاطب است.
پایان پیام