یک رسانه عربی در گزارشی با استناد به کارشناسان سیاسی درباره تحولات احتمالی آینده در روابط عربستان و ترکیه، از سفر اردوغان به ریاض و دیدارهای گرم و صمیمانه وی با پادشاه و ولیعهد خبر داد و برخی کارشناسان تاکید کردند که ترکیه اصرار بیشتری دارد. آنها برای از سرگیری روابط تاکید می کنند که روابط دو کشور به سرعت بهبود خواهد یافت، اما برخی دیگر معتقدند که این بهبود به تدریج و به تدریج انجام خواهد شد.
به گزارش یومیر، پایگاه اینترنتی الحره در گزارشی نوشت: سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به عربستان سعودی، روز پنجشنبه پس از دست دادن با پادشاه عربستان و در آغوش گرفتن با پادشاه عربستان سعودی، در را به روی عصر جدیدی از روابط با این کشور باز کرد. خروج . پسرش محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، اعلام کرد که کشورش تلاش زیادی برای تقویت همه اشکال سیاسی، نظامی و اقتصادی با ریاض خواهد کرد.
در این گزارش آمده است: این اولین سفر اردوغان به عربستان پس از ترور جمال خاشقجی روزنامه نگار سعودی در کنسولگری عربستان در آنکارا است. این موضوع باعث ایجاد شکاف در روابط دو قدرت بین المللی و تکمیل تنش های ناشی از محاصره قطر شد. این سفر ناگهانی نبود، بلکه با تحولات زیادی همراه بود، آخرین اتفاق این بود که وزارت دادگستری ترکیه پرونده کشته شدن جمال خاشقجی را به قوه قضائیه عربستان ارجاع داد و گفته می شود عربستان این موضوع را شرط از سرگیری این ماجرا قرار داده است. با ترکیه بود، در حالی که آنکارا آن را تکذیب کرد و گفت که این یک اقدام قانونی است نه سیاسی.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در جده با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی درباره گسترش روابط دو کشور رایزنی کرد و خبرگزاری رسمی عربستان (واس) عکس هایی را منتشر کرد که نشان می دهد دو طرف یکدیگر را در آغوش گرفته اند. و این می تواند مقدمه ای برای غلبه بر تنش بین دو قدرت بین المللی باشد. ملک اردوغان پیش از دیدار با ولیعهد عربستان نیز تاکید کرد که افزایش همکاری ترکیه و عربستان در زمینه فناوری و صنایع دفاعی به نفع مشترک دو کشور است.
در بخش دوم این گزارش آمده است: بر اساس اعلامیه های دو طرف، ترکیه علاوه بر از سرگیری همکاری های اقتصادی که مشغول فعال سازی آن است، بر بازگشت همکاری های نظامی، امنیتی و غیره نیز تاکید کرده است. روند از سرگیری روابط آنکارا و ریاض شباهتی به بازگشت روابط بین این کشور و پایتخت های دیگر مانند ابوظبی نداشت، زیرا قبل از تهیه گزارش هیچ خبری از نشست های تجاری یا توافق نامه ها و همکاری ها منتشر نشده بود. این امر هم به دلیل ماهیت اختلافات دو طرف و هم به دلیل موضع هر یک از آنها در سطح منطقه است، بنابراین روند از سرگیری روابط ترکیه و عربستان سعودی تدریجی و تدریجی خواهد بود.
سالم الیامی، مشاور سابق وزارت خارجه عربستان سعودی، گفت که رسیدن دو کشور به این مرحله مهم است که می‌توان آن را «پنجره جدید یا روندی جدید در روابط دو کشور و متفاوت از قبل» توصیف کرد. “. . ” وی معتقد است که دو کشور بر اختلافات خود غلبه کرده اند و به نظر می رسد ترکیه مایل است و شاید اصرار به بازگشت دارد و صبورتر و کمتر مشتاق طرف سعودی است.
ترکیه امیدوار است بتواند سرمایه های جدیدی را از کشورهای حاشیه خلیج فارس جذب کند، برای حمایت از پول خود قراردادهای مالی منعقد کند و به تحریم های غیررسمی اعمال شده بر کالاهایش در عربستان پایان دهد.
از سوی دیگر، برخی کارشناسان ترک معتقدند که عربستان سعودی اکنون با توجه به فعالیت های ایران در منطقه و اختلافات ریاض و واشنگتن به کشوری مانند ترکیه از نظر امنیتی و نظامی نیاز دارد.
عمر اوزکیزیلجیک، تحلیلگر امنیت و سیاست خارجی گفت: پس از سفر اردوغان به عربستان سعودی، آنکارا و ریاض روابط اقتصادی خود را تقویت خواهند کرد. با لغو تحریم های عربستان سعودی بر کالاهای ترکیه، روابط اقتصادی دو کشور به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و جغرافیای سیاسی و رویارویی با ایران در خاورمیانه یکی از مهمترین زمینه های مشارکت راهبردی دو کشور خواهد بود.
وی گفت: با توجه به اینکه عربستان در حال کنار گذاشتن نفوذ خود در خاورمیانه است، توافق هسته ای جدید بین ایران و آمریکا برای عربستان ویرانگر خواهد بود، بنابراین عربستان به اتحادی نیاز دارد که بتواند با ایران مقابله کند. بنابراین تنها طرفی که این قدرت را دارد ترکیه است، از سوی دیگر از دیدگاه ترکیه رقابت بین تهران و آنکارا وجود دارد و این تضاد منافع ریاض و آنکارا است.
روابط عربستان و ترکیه یکی از بارزترین نشانه‌های اقدام منطقه‌ای علیه دیگر بازیگران منطقه مانند ایران و اسرائیل است، بنابراین بهتر است روابط دو کشور از سر گرفته شود، اما به‌ویژه فکر می‌کنم زمان بر است. او گفت که عربستان سعودی معتقد است باید در روابط خود با ترکیه و احتمالا خود آقای اردوغان دقت بیشتری داشته باشد.
اردوغان پس از دیدار با ولیعهد عربستان در توئیتی درباره «انرژی، دفاع، مالی، امنیت غذایی، فناوری کشاورزی» آن را موضوعات مورد علاقه توصیف کرد. پاک خاطرنشان کرد، اما خارج از این حوزه ها، دو کشور می توانند همکاری های زیادی داشته باشند. یوسف اریم، تحلیلگر سیاسی، می گوید فرصت های زیادی برای همکاری امنیتی میان ترکیه و عربستان سعودی وجود دارد.
وی گفت: طی سال ها، ترکیه و عربستان سعودی منابع قابل توجهی را صرف رقابت منطقه ای برای نفوذ کرده اند که این امر منجر به کاهش بهره وری و رقابت شدید شده است، بنابراین دو طرف باید در مورد مسائل منطقه با یکدیگر همکاری کنند. به عنوان عاملی دوگانه برای کارآمدی هر دو کشور در منطقه، اما با توجه به یک دهه اختلاف بین دو کشور، انتظار بازگشت فوری به روابط واقعی نیست. دو طرف برای ایجاد اعتماد به زمان نیاز دارند و این مستلزم افزایش تجارت، سرمایه گذاری و مشارکت های دیپلماتیک دوجانبه است و سپس در دوره آینده می توانیم شاهد فروش تسلیحات استراتژیک و همکاری در سیاست خارجی باشیم.
از سوی دیگر، عمر اوزکیزیلچیک معتقد است که در مرحله بعدی روابط عربستان و ترکیه به سرعت بهبود می یابد و روابط دو کشور به حالت عادی باز می گردد. او می‌گوید این روابط می‌توانست خیلی زودتر از یک سال پیش از سر گرفته شود، اما ترور جمال خاشقجی این سوال را به تاخیر انداخت و علاوه بر مواردی که به آن اشاره کردیم، تجربه نشان داده است که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به سرعت روابط خود را قطع کردند. آنها انجام می دهند و خیلی سریع آن را بهبود می بخشند.
در این گزارش آمده است که سیاست خاورمیانه باثبات و روشن نیست، آنکارا قبل از آمدن به ریاض روابط خود را با ابوظبی بهبود بخشید و اکنون در تلاش است علاوه بر اقدامات ترکیه، این را در قاهره نیز اعمال کند. اقداماتی را برای از سرگیری روابط با اسرائیل و ارمنستان انجام داده است.
عمر اوزکیزیلچیک معتقد است که بهبود روابط ترکیه و عربستان در حال حاضر پیامدهای منطقه ای مهمی خواهد داشت و با توجه به تمرکز آمریکا بر روسیه و چین، عادی سازی روابط با ترکیه به نفع طرف های منطقه ای مانند امارات، اسرائیل و عربستان سعودی خواهد بود. .
انتهای پیام/